Hơn nửa giáo viên THCS bị áp lực vì thành tích học sinh

Giáo viên trong kỳ thi tuyển dụng viên chức tại TP.HCM. Ảnh minh họa: Khương Nguyễn.

Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) vừa công bố kết quả Khảo sát quốc tế về dạy và học (TALIS) chu kỳ 2024, với sự tham gia của 55 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Việt Nam tham gia với mẫu đại diện toàn quốc, gồm 202 cơ sở giáo dục thuộc 58 tỉnh, thành phố, 202 hiệu trưởng và 4.410 giáo viên.

58% giáo viên hài lòng với mức lương hiện tại

Kết quả TALIS 2024 cho thấy giáo viên Việt Nam có tuổi trung bình 42 tuổi, thấp hơn mức trung bình của OECD (45 tuổi); 70% là nữ và 91% có hợp đồng lâu dài.

Đội ngũ nhà giáo Việt Nam được đánh giá là trẻ, nhiệt huyết, có năng lực công nghệ ngày càng tốt và mức độ hài lòng nghề nghiệp cao.

92% giáo viên Việt Nam cho rằng nghề giáo được xã hội coi trọng. Đây là tỷ lệ cao nhất trong toàn bộ các quốc gia tham gia khảo sát (mức trung bình của OECD là 22%).

Cùng với đó, 87% giáo viên tin rằng ý kiến của họ được các nhà hoạch định chính sách lắng nghe và coi trọng, tăng 8% so với chu kì 2018.

Cũng theo khảo sát, 97% giáo viên Việt hài lòng với công việc của mình, chỉ 3% giáo viên dưới 30 tuổi có ý định nghỉ việc trong 5 năm tới. 58% giáo viên hài lòng với mức lương hiện tại, cao hơn 19 điểm phần trăm so với trung bình OECD và tăng 6% so với năm 2018.

Theo Bộ GD&ĐT, một trong những điểm sáng đáng chú ý của TALIS 2024 là năng lực chuyển đổi số của giáo viên Việt Nam.

Có tới 64% giáo viên đã sử dụng AI trong dạy học, đứng thứ 5 trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia, cao hơn mức trung bình OECD (36%).

Tuy nhiên, 71% giáo viên cho biết trường học còn thiếu cơ sở hạ tầng và công cụ kỹ thuật số cần thiết để ứng dụng AI, cao hơn đáng kể so với mức trung bình OECD (37%).

Trong số những giáo viên chưa sử dụng AI trong giảng dạy, 60% cho rằng họ chưa có đủ kiến thức và kỹ năng để ứng dụng công nghệ này.

92% giáo viên Việt Nam cho rằng nghề giáo được xã hội coi trọng. Ảnh minh họa: Khương Nguyễn.

Giáo viên áp lực với thành tích học sinh

Theo kết quả khảo sát, 95% giáo viên Việt Nam nhận thấy các hoạt động bồi dưỡng chuyên môn có tác động tích cực đến giảng dạy. 96% giáo viên sư phạm đánh giá chương trình đào tạo ban đầu của họ có chất lượng cao.

Mức độ hợp tác chuyên môn cũng tăng đáng kể, với 69% giáo viên tham gia dạy học nhóm (tăng mạnh so với 2018), và 98% tin tưởng đồng nghiệp và hiệu trưởng của mình.

Đặc biệt, 97% giáo viên “đồng ý” hoặc “hoàn toàn đồng ý” rằng hiệu trưởng có mối quan hệ chuyên môn tốt với nhân viên.

Cũng theo kết quả khảo sát, chỉ 4% giáo viên dạy trong các trường có trên 10% học sinh có nhu cầu đặc biệt, song phần lớn giáo viên cho biết họ tự tin điều chỉnh bài học để phù hợp với học sinh.

Ở khía cạnh phúc lợi, các chính sách hỗ trợ và môi trường làm việc đang được chú trọng, góp phần nâng cao sự gắn bó với nghề.

Mức độ căng thẳng nghề nghiệp của giáo viên Việt Nam ở mức thấp. Chỉ 4% giáo viên cho biết “rất căng thẳng” trong công việc, dù 54% thừa nhận chịu áp lực về thành tích học sinh và thay đổi chương trình.

Khảo sát TALIS 2024 được OECD triển khai nhằm cung cấp bằng chứng so sánh quốc tế về đội ngũ giáo viên và hiệu trưởng THCS, qua đó phản ánh đặc điểm, quan điểm và kinh nghiệm nghề nghiệp của đội ngũ nhà giáo trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ thông và chuyển đổi số.

Từ các kết quả nêu trên, Bộ GD&ĐT khuyến nghị phát triển năng lực số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho giáo viên. Trong đó có ban hành chuẩn năng lực số của giáo viên Việt Nam; đầu tư hạ tầng công nghệ và tổ chức các chương trình bồi dưỡng, ngắn hạn về công nghệ giáo dục và an toàn dữ liệu.

Bên cạnh đó là thúc đẩy giáo dục hòa nhập và hỗ trợ học sinh đa dạng, lồng ghép giáo dục đặc biệt, tâm lý học đường trong đào tạo sư phạm.

Ngoài ra, bộ khuyến nghị cải thiện điều kiện làm việc và phúc lợi nghề nghiệp, đổi mới chính sách tiền lương theo năng lực, giảm gánh nặng hành chính, tăng thời gian cho hoạt động chuyên môn; hỗ trợ tinh thần và nhà ở cho giáo viên trẻ, nhất là ở vùng nông thôn...

Ngọc Bích