Hồng Kông (Trung Quốc) chính thức mở đường cho cuộc đua stablecoin

Yêu cầu khắt khe

Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông (HKMA) đã chính thức công bố khung pháp lý toàn diện cho stablecoin, có hiệu lực từ ngày 1/8/2025. Theo báo cáo từ Radio Television Hồng Kông - một trong những tổ chức truyền thông uy tín nhất của đặc khu hành chính này, HKMA sẽ thực hiện giai đoạn chuyển tiếp 6 tháng để các nhà phát hành có thời gian thích ứng với quy định mới.

Điều đặc biệt trong quyết định này là HKMA không chỉ đơn thuần ban hành quy định, mà còn thiết kế một lộ trình chuyển tiếp linh hoạt. Các nhà phát hành stablecoin hiện tại sẽ được cấp giấy phép tạm thời trong 6 tháng đầu, tạo điều kiện để họ điều chỉnh hoạt động theo tiêu chuẩn mới. Tuy nhiên, "cây gậy" cũng đi kèm với "củ cà rốt" - những nhà phát hành không tuân thủ trong vòng 3 tháng sẽ phải ngừng hoạt động trong 4 tháng và những trường hợp bị HKMA đánh giá không thể tuân thủ sẽ bị buộc đóng cửa chỉ trong 1 tháng.

Khung pháp lý mới của Hồng Kông được coi là một trong những bộ quy tắc nghiêm ngặt nhất thế giới dành cho stablecoin. Các yêu cầu chính bao gồm việc các nhà phát hành phải có dự trữ thanh khoản chất lượng cao đủ để hỗ trợ 100% giá trị stablecoin đang lưu hành. Điều này có nghĩa là với mỗi 1 USD stablecoin được phát hành, nhà phát hành phải có 1 USD thật trong tài khoản dự trữ.

Yêu cầu về thời gian xử lý mua lại cũng rất nghiêm ngặt - không quá 1 ngày làm việc. Điều này đảm bảo tính thanh khoản và niềm tin của người dùng vào khả năng chuyển đổi stablecoin thành tiền fiat. Các nhà phát hành cũng bắt buộc phải có văn phòng thực tế tại Hong Kong, không được hoạt động từ xa hay chỉ qua các đại diện.

Về mặt an ninh và tuân thủ, các nhà phát hành phải thực hiện đầy đủ các thủ tục KYC (Know Your Customer - Hiểu biết khách hàng), xác minh quyền sở hữu ví điện tử, giám sát giao dịch liên tục 24/7, và duy trì danh sách đen các địa chỉ ví có rủi ro cao. Những yêu cầu này nhằm ngăn chặn rửa tiền, tài trợ khủng bố và các hoạt động bất hợp pháp khác.

HKMA cũng được trao quyền rất rộng trong việc giám sát và xử phạt. Họ có thể tiến hành điều tra bất cứ khi nào nghi ngờ có vi phạm, áp dụng các biện pháp từ tiền phạt, cảnh báo công khai, đình chỉ giấy phép, thu hồi giấy phép, đến chuyển giao cho cơ quan thực thi pháp luật nếu phát hiện hành vi phạm pháp.

Cuộc chạy đua giữa những "ông lớn" công nghệ

Việc Hồng Kông ra mắt khung pháp lý stablecoin đã tạo ra một cuộc đua quyết liệt giữa các tập đoàn công nghệ và tài chính lớn nhất thế giới. Điều này không có gì ngạc nhiên khi xem xét tiềm năng to lớn của thị trường stablecoin và vị thế chiến lược của đặc khu hành chính này.

JD.com, được mệnh danh là "Amazon của Trung Quốc" với 550 triệu khách hàng tích cực, đã nhanh chóng hành động bằng cách đăng ký hai thực thể pháp lý liên quan đến việc phát hành stablecoin chỉ vài ngày trước khi quy định có hiệu lực. Công ty này cũng đang tham gia chương trình sandbox (môi trường thử nghiệm) của HKMA, cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tham vọng lớn trong lĩnh vực này.

Không kém cạnh, Ant International - công ty con của Alibaba Group và chủ sở hữu Alipay với 1,3 tỷ người dùng toàn cầu - cũng đã công bố kế hoạch nộp đơn xin giấy phép phát hành stablecoin không chỉ tại Hồng Kông mà còn tại Singapore. Với hệ sinh thái thanh toán khổng lồ phục vụ hơn 80 triệu thương gia, việc Ant International tham gia thị trường stablecoin có thể tạo ra sự thay đổi cơ bản trong cách thức thanh toán quốc tế.

Từ phía các tổ chức tài chính truyền thống, liên minh giữa Standard Chartered Bank Hong Kong, Animoca Brands và Hong Kong Telecommunications đã công bố kế hoạch phát hành stablecoin được hỗ trợ bởi đồng đô la Hồng Kông. Đây là động thái quan trọng nhằm tạo ra một stablecoin "bản địa" có thể cạnh tranh với các đồng tiền số quốc tế như USDT hay USDC.

Tác động đến thị trường toàn cầu

Khác với Bitcoin hay Ethereum có giá biến động mạnh, stablecoin được tạo ra để làm "cầu nối" giữa thế giới tiền số và hệ thống tài chính truyền thống.

Theo dữ liệu từ CoinGecko, thị trường stablecoin toàn cầu hiện có quy mô khoảng 266,542 tỷ USD, với USDT (Tether) chiếm 62% thị phần, tiếp theo là USDC (USD Coin) với 24%. Khối lượng giao dịch hàng ngày của stablecoin thường dao động từ 155 tỷ USD, thậm chí vượt qua Bitcoin trong nhiều ngày. Điều này cho thấy stablecoin đã trở thành "xương sống" của hệ sinh thái tiền điện tử, được sử dụng rộng rãi trong giao dịch, thanh toán quốc tế, và các ứng dụng DeFi.

Hồng Kông, với vị thế là trung tâm tài chính quốc tế và cửa ngõ vào thị trường Trung Quốc, nhận ra rằng việc kiểm soát và phát triển thị trường stablecoin sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh to lớn. Đây cũng là một phần trong chiến lược biến Hong Kong thành "thủ đô tiền số" của châu Á.

Động thái của Hồng Kông có thể tạo ra những thay đổi sâu sắc trong cấu trúc thị trường stablecoin toàn cầu. Hiện tại, thị trường này bị thống trị bởi Tether (USDT) của công ty Tether Limited có trụ sở tại Quần đảo Virgin thuộc Anh và USD Coin (USDC) của Circle có trụ sở tại Mỹ.

Việc Hồng Kông tạo ra một môi trường pháp lý rõ ràng và minh bạch có thể thu hút các nhà phát hành stablecoin hiện tại chuyển trụ sở hoặc mở rộng hoạt động tại đây. Điều này đặc biệt hấp dẫn đối với Tether, công ty đã nhiều lần bị nghi ngờ về tính minh bạch trong việc quản lý dự trữ.

Hơn nữa, sự xuất hiện của các stablecoin "Made in Hong Kong" có thể tạo ra sự cạnh tranh mới. Nếu một stablecoin được phát hành bởi Ant International với sự hỗ trợ của Alipay, nó có thể nhanh chóng có được 1,3 tỷ người dùng tiềm năng. Điều này có thể thách thức vị thế thống trị của USDT và USDC, đặc biệt tại thị trường châu Á.

Ngoài ra, stablecoin không chỉ là phương tiện thanh toán mà còn là "nhiên liệu" cho toàn bộ hệ sinh thái DeFi (Decentralized Finance - Tài chính phi tập trung). Theo dữ liệu từ DefiLlama, hơn 60% tổng giá trị bị khóa (TVL) trong DeFi là các loại stablecoin khác nhau. Việc Hồng Kông tạo ra môi trường pháp lý ổn định cho stablecoin có thể thúc đẩy sự phát triển của các ứng dụng DeFi trong khu vực, đặc biệt với các giao thức như Uniswap, Aave và Compound, khi niềm tin của nhà đầu tư tăng lên nhờ sự quản lý chặt chẽ hơn.

Qui Ánh