Họp khẩn sửa Thông tư 06, tháo gỡ khó khăn cho tín dụng bất động sản
Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái khẩn trương chủ trì họp ngay với Thống đốc NHNN và các bộ ngành liên quan việc sửa đổi, bổ sung Thông tư số 06/2023/TT-NHNN, tháo gỡ khó khăn cho tiếp cận tín dụng của doanh nghiệp.
Ngày 16/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký công văn hỏa tốc về các giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng của doanh nghiệp.
Công văn gửi Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Bộ trưởng Bộ Tài chính và các Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Công văn cho biết, qua phản ánh của các chủ thể chịu tác động và các cơ quan báo chí, các chuyên gia; để tiếp tục thực hiện quyết liệt, kịp thời, hiệu quả các giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo:
Với tinh thần cầu thị, lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, người dân, bảo đảm chính sách khi ban hành phải đúng, trúng, không cản trở sự phát triển và phù hợp, kịp thời xử lý vướng mắc; Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái khẩn trương chủ trì họp ngay với Thống đốc NHNN, lãnh đạo NHNN, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ để nghe báo cáo và nghiên cứu chỉ đạo về việc sửa đổi, bổ sung Thông tư số 06/2023/TT-NHNN ngày 28/6/2023 và những điểm bất hợp lý của Thông tư số 03/2023/TT-NHNN ngày 17/4/2023, báo cáo lại Thủ tướng trước ngày 20/8/2023.
Trao đổi với báo chí, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết, ngay chiều 16/8, HoREA đã tham dự cuộc họp với NHNN về tháo gỡ khó khăn tín dụng bất động sản.
Trước đó, chiều 15/08, bà Nguyễn Thị Hồng - Thống đốc NHNN cũng đã có thông tin gửi lãnh đạo HoREA cho biết chủ đầu tư sẽ vẫn được vay kể cả dự án chưa đủ điều kiện kinh doanh và cả dự án đủ điều kiện kinh doanh. Bà Hồng cũng cho biết lãnh đạo NHNN sẽ trao đổi trực tiếp với ông Châu về vấn đề này.
Thông tư số 06/2023/TT-NHNN của NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng sẽ chính thức có hiệu lực từ 1/9/2023 tới.
Trong đó, Thông tư bổ sung thêm nhiều quy định cấm cho vay khiến các doanh nghiệp bất động sản phản ứng. Một trong các quy định đó là yêu cầu tổ chức tín dụng không được cho vay “để thanh toán tiền góp vốn thực hiện Dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật tại thời điểm tổ chức tín dụng quyết định cho vay”.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, quy định trên chưa đồng bộ, thống nhất với Điều 55 và Điều 57 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định phải đảm bảo “điều kiện của bất động sản hình thành trong tương lai được đưa vào kinh doanh” thì mới được giao dịch và thực hiện “thanh toán trong mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai”.
Bởi lẽ, sau khi chủ đầu tư đã bỏ ra một khoản tiền rất lớn để nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất của dự án và đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền “chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp phép xây dựng” thì đây là thời điểm mà chủ đầu tư có nhu cầu vay vốn tín dụng để đầu tư xây dựng các hạng mục công trình của dự án. Tại thời điểm này, dự án đã có đủ pháp lý thuộc "giai đoạn thực hiện dự án”, nhưng “chưa đủ điều kiện đưa vào kinh doanh”, chưa được huy động vốn của khách hàng.
Còn nếu dự án đã đủ điều kiện đưa vào kinh doanh thì chủ đầu tư không dại gì đi vay ngân hàng với lãi suất cao, bởi lẽ tại thời điểm này thì chủ đầu tư đã được phép “mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai”, được huy động vốn từ khách hàng là nguồn vốn rẻ nhất, hiệu quả nhất do không bị áp lực phải trả lãi, trả vốn gốc, mà chỉ cần sớm hoàn thành dự án để bàn giao nhà cho khách hàng…
Vì vậy, HoREA đề xuất NHNN xem xét nên sửa Thông tư 06 theo hướng dự án chỉ cần “đủ pháp lý” chứ không phải là “đủ điều kiện kinh doanh” như Thông tư này quy định.
Không chỉ vậy, HoREA cũng đề nghị NHNN xem xét bổ sung Thông tư 03/2023/TT-NHNN để quy định cho phép các tổ chức tín dụng được xem xét từng trường hợp doanh nghiệp phát hành trái phiếu sắp đến hạn đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại Điều 4 Thông tư 02/2023/TT-NHNN, có tài sản bảo đảm, có dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất được vay để tái cấu trúc các khoản nợ trái phiếu sắp đến hạn. Khoản vay có thể xem xét không vượt quá 70% giá trị gói trái phiếu đã phát hành và tổ chức tín dụng được phép nhận thế chấp bằng chính trái phiếu này và có tài sản bảo đảm theo phương thức tổ chức tín dụng giải ngân trực tiếp đến các trái chủ.
Đối với phần 30% giá trị gói trái phiếu đã phát hành còn lại thì doanh nghiệp và các trái chủ thỏa thuận đàm phán theo quy định tại Nghị định 08/2023/NĐ-CP.