Hợp lực 'viết tiếp' chương trình xây dựng nông thôn mới
Sau sáp nhập, chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh Lâm Đồng được hợp lực từ 3 tỉnh trước đây là Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông mở ra chặng đường phát triển mới với nhiều cơ hội tái cơ cấu, tối ưu nguồn lực và hoàn thiện mô hình phát triển nông thôn theo hướng hiện đại, bền vững.
Diện mạo xã Hàm Liêm hôm nay
Hướng chuyển nông thôn hiện đại, bền vững
Nằm ở phía Đông Nam tỉnh, xã Hàm Liêm mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập 2 xã: Hàm Liêm cũ và Hàm Chính. Với quy mô địa bàn rộng và nhiều dư địa phát triển, địa phương đang nỗ lực duy trì, nâng chuẩn các tiêu chí NTM, đồng thời đẩy mạnh xây dựng xã NTM nâng cao. Trước sáp nhập, xã Hàm Liêm cũ đã đạt chuẩn NTM nâng cao, còn Hàm Chính đạt chuẩn NTM. Từ nền tảng đó, phong trào xây dựng NTM tiếp tục được phát huy mạnh mẽ, tạo nên diện mạo khởi sắc cho vùng quê này. Thời gian qua, cùng với nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước, xã đã huy động Nhân dân đóng góp hơn 23,4 tỷ đồng trong tổng nguồn lực hơn 84 tỷ đồng để giặm vá 4 km đường và bê tông hóa gần 39 km giao thông nông thôn. Những tuyến đường hoa rực rỡ sắc vàng, tím, cùng hàng cây sao đen xanh mát ven kênh thủy lợi là minh chứng sống động cho tinh thần đoàn kết, chung tay xây dựng quê hương của người dân Hàm Liêm.
Ông Phạm Đình Vương - Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Liêm cho biết: Xã đang tập trung giữ vững và nâng cao các tiêu chí NTM đã đạt được, đồng thời chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng phù hợp với nhu cầu thị trường. Địa phương chủ động thu hút các dự án đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, gắn với chế biến và bảo quản nông sản sau thu hoạch. Là địa phương thuần nông, Hàm Liêm xác định nông nghiệp vẫn là trụ cột phát triển kinh tế. Xã đẩy mạnh cơ giới hóa, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa bền vững, tập trung vào 2 cây trồng chủ lực là lúa và thanh long. Nhiều giống lúa chất lượng cao như OM18, Đài Thơm, ST24, ST25 được đưa vào sản xuất theo hướng hữu cơ SRI, giúp tăng năng suất. Thanh long cây trồng chủ lực, toàn xã hiện có hơn 1.220 ha thanh long, trong đó hơn 233 ha đạt chuẩn VietGAP và 13 ha đạt chuẩn GlobalGAP. Các mô hình sản xuất an toàn, ứng dụng công nghệ cao gắn với liên kết tiêu thụ được nhân rộng. Tiêu biểu như Hợp tác xã (HTX) Thanh long Thuận Tiến với 20 ha đạt chuẩn VietGAP và GlobalGAP và liên kết với 5 HTX khác để bao tiêu hơn 300 ha thanh long, góp phần ổn định đầu ra cho nông dân.
Chúng tôi khuyến khích phát triển các mô hình nông - lâm kết hợp, gắn sản xuất với du lịch sinh thái, nhằm đa dạng hóa sinh kế và nâng cao thu nhập cho người dân.
Ông Phạm Đình Vương - Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Liêm.
Cũng theo ông Vương, xã xác định cây lúa, thanh long và một số loại cây ăn quả là sản phẩm chủ lực để tập trung xây dựng các chuỗi liên kết giá trị, đồng thời chú trọng phát triển, đăng ký thương hiệu sản phẩm OCOP. Việc tăng cường liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến, đặc biệt là chế biến sâu, sẽ giúp sản phẩm địa phương có chỗ đứng vững hơn trên thị trường trong nước và xuất khẩu. Song song đó, địa phương định hướng mở rộng phát triển dịch vụ du lịch cộng đồng, trong đó địa phương đang nghiên cứu khai thác kinh tế đêm tại khu vực Bàu Cây Bông. Đây được xem là điểm nhấn mới, vừa góp phần phát triển kinh tế văn hóa, vừa đa dạng sinh kế cho người dân địa phương.
Đường hoa giúp diện mạo nông thôn thêm khang trang
Khởi động chặng đường mới
Sau khi hoàn thành việc sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã nhanh chóng ổn định tổ chức, tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành quy định, văn bản chỉ đạo và hướng dẫn cần thiết để triển khai kịp thời các chương trình, kế hoạch phù hợp với tình hình mới. Phong trào thi đua xây dựng NTM ở cấp cơ sở tiếp tục được duy trì và phát triển mạnh mẽ.
Theo UBND tỉnh Lâm Đồng, sau sáp nhập, toàn tỉnh đã tiến hành rà soát và xác định lại hiện trạng đạt chuẩn NTM trên cơ sở hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Hiện nay, toàn tỉnh có 124 xã, phường, đặc khu, trong đó 103 xã thuộc đối tượng thực hiện chương trình. Qua rà soát ban đầu, 80 trong số 103 xã đạt chuẩn NTM, chiếm gần 78%, trong đó có 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Đối với phân nhóm xã thực hiện chương trình giai đoạn 2026 - 2035, trong đó xã nhóm 1 gồm 8 xã, xã nhóm 2 có 71 xã, xã nhóm 3 có 24 xã, và trong số này xác định sơ bộ có 9 xã thuộc diện nghèo.
HTX Thanh long Thuận Tiến đóng gói thanh long xuất khẩu
Trên cơ sở đó, định hướng xây dựng NTM trong giai đoạn tới, tỉnh xác định theo 4 hướng trọng tâm. Thứ nhất, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, trong đó, cấp tỉnh giữ vai trò điều phối, còn cấp xã trở thành trung tâm tổ chức thực hiện, thay thế vai trò trung gian trước đây của cấp huyện. Thứ hai, chuyển trọng tâm từ xây dựng hạ tầng sang phát triển toàn diện, thực chất và bền vững, hướng đến nâng cao chất lượng sống của người dân nông thôn. Thứ ba, gắn chương trình xây dựng NTM với chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn thông minh và hình mẫu người nông dân văn minh. Cuối cùng là tăng cường dân chủ ở cơ sở, phát huy vai trò tự quản cộng đồng, minh bạch hóa trong tổ chức thực hiện và sử dụng nguồn lực.
Với chiến lược đồng bộ từ cơ chế đến hành động, Lâm Đồng đang khởi động một chặng đường phát triển mới, tạo tiền đề vững chắc để xây dựng nông thôn hiện đại, bền vững, nâng cao chất lượng sống cho người dân.
