Hợp tác kinh tế Việt Nam - Trung Quốc ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất

Nhiều khởi sắc trong hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư

Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Cường đã kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 12 đến 14-10 theo lời mời của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Đây là chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên sau 11 năm của Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc, cũng là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của đồng chí Lý Cường trên cương vị Thủ tướng Quốc vụ viện, thể hiện sự coi trọng của Đảng và Nhà nước Trung Quốc và cá nhân Thủ tướng Lý Cường đối với quan hệ Việt Nam - Trung Quốc.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Lý Cường đã góp phần thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng đi vào chiều sâu thực chất và khởi sắc hơn

Trong chuyến thăm diễn ra vào thời điểm có ý nghĩa rất đặc biệt đối với quan hệ Việt Nam - Trung Quốc, đúng vào dịp hai bên đang hướng tới kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (18-1-1950 / 18-1-2025) cũng như ngay sau các chuyến thăm quan trọng của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước, Thủ tướng Lý Cường đã có các cuộc hội đàm, hội kiến quan trọng với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.

Lãnh đạo cấp cao hai bên đi sâu thảo luận những biện pháp nhằm tiếp tục triển khai hiệu quả nhận thức chung đạt được giữa lãnh đạo cấp cao nhất của hai Đảng, hai nước, củng cố hơn nữa tin cậy chính trị. Trong đó, hai Thủ tướng tập trung thảo luận các biện pháp cụ thể, tích cực thúc đẩy mở rộng và nâng cao hiệu quả, chất lượng các lĩnh vực hợp tác, đưa hợp tác thực chất đi vào chiều sâu, đạt nhiều thành quả thiết thực, đem lại lợi ích cho nhân dân hai nước.

Trên cơ sở đà phát triển rất tích cực của hợp tác song phương, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước đang ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất và có nhiều khởi sắc. Trong hơn 10 năm qua, trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc đã tăng hơn 4 lần. Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất và thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam, Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN và đối tác lớn thứ 5 của Trung Quốc trên thế giới (sau Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga).

Kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Trung Quốc năm 2023 đạt gần 172 tỷ USD. Trong 9 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu song phương đạt 148,6 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc đạt 43,6 tỷ USD (tăng 1% so với cùng kỳ); nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 105 tỷ USD (tăng tới 32,5%).

Từ nay đến hết năm 2024, với đà cải thiện mạnh mẽ về thương mại trong nửa đầu năm, dự báo kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc có thể sẽ tiến sát mốc 200 tỷ USD. Hiện hai bên đang tích cực thúc đẩy “kết nối cứng” giữa hai nước về đường sắt, đường bộ cao tốc, kết cấu hạ tầng cửa khẩu; nâng cấp “kết nối mềm” về hải quan thông minh, cửa khẩu thông minh nhằm tạo thuận lợi và nâng cao hơn nữa giao lưu thương mại giữa hai bên.

Về đầu tư, trong 9 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc là đối tác dẫn đầu về số dự án trực tiếp nước ngoài (FDI) đầu tư mới vào Việt Nam (chiếm 29,3%) và đứng thứ hai với vốn đầu tư 3,2 tỷ USD (chiếm 13% tổng vốn đầu tư). Hai bên cũng tích cực phối hợp từng bước tháo gỡ giải quyết vướng mắc tồn đọng trong một số dự án hợp tác kinh tế trước đây, tạo không khí tích cực cho các dự án hợp tác mới giữa hai nước.

Tạo động lực, xung lực mới cho hợp tác song phương

Phát biểu khi cùng Thủ tướng Lý Cường tham dự tọa đàm doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc diễn ra tại Hà Nội đúng vào ngày kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13-10), Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Lý Cường lần này tiếp tục cụ thể hóa nhận thức chung cấp cao hai nước. Điều này tạo động lực, truyền cảm hứng, lan tỏa hiệu ứng hết sức tích cực tới hoạt động kết nối nền kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp hai nước, tạo động lực, xung lực mới trong thúc đẩy hợp tác thực chất, toàn diện, hiệu quả hơn nữa giữa hai nước thời gian tới.

Nhằm đưa hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa hai nước ngày càng thực chất và khởi sắc hơn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên thúc đẩy hơn nữa hợp tác thương mại, tiếp tục mở cửa thị trường cho nông sản chất lượng cao của Việt Nam như hoa quả có múi, bưởi, bơ, na, roi, dược liệu Đông y có nguồn gốc thực vật, thịt trâu, thịt bò, thịt lợn, sản phẩm từ thịt gia súc, gia cầm, tôm hùm bông nuôi trồng của Việt Nam.

Đồng thời, tạo điều kiện để Việt Nam thành lập Văn phòng Xúc tiến thương mại tại Hải Khẩu trong năm 2024 và thành lập các Văn phòng Xúc tiến thương mại tại Thành Đô (Tứ Xuyên), Nam Kinh (Giang Tô) trong thời gian tới; nâng cao hiệu suất thông quan tại các cửa khẩu, thúc đẩy nâng cấp “kết nối mềm” về hải quan thông minh; tích cực phối hợp nghiên cứu, đề xuất các mô hình mới để triển khai hợp tác kinh tế qua biên giới Việt Nam - Trung Quốc.

Về kết nối giao thông giữa Việt Nam và Trung Quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên phối hợp triển khai hiệu quả các văn kiện về hợp tác đường sắt đã ký kết, hợp tác phát triển ngành công nghiệp đường sắt hiện đại, cung cấp vốn vay ưu đãi, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực để triển khai 3 tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn kết nối các địa phương phía Bắc Việt Nam với Trung Quốc, gồm: Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Lạng Sơn - Hà Nội, Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng.

Về hợp tác đầu tư, người đứng đầu Chính phủ nước ta đề nghị hai bên hợp tác triển khai các dự án mang tính biểu tượng cho quan hệ song phương, quy mô lớn, công nghệ cao trong những lĩnh vực Trung Quốc có thế mạnh, Việt Nam có nhu cầu. Đó là các lĩnh vực năng lượng tái tạo, công nghiệp phụ trợ, ô tô điện, trung tâm tài chính quốc tế, khu thương mại tự do, đô thị thông minh, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Tán thành và đánh giá cao các đề xuất hợp tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Thủ tướng Lý Cường khẳng định sẵn sàng cùng Việt Nam tăng cường nền tảng chính trị, đi sâu hợp tác thực chất, sẽ tiếp tục mở cửa hơn nữa thị trường cho hàng hóa Việt Nam, nhất là nông sản, thủy sản, hoa quả chất lượng cao, phối hợp tạo điều kiện thuận lợi về kiểm dịch, thông quan hàng hóa, sẵn sàng phối hợp thúc đẩy giải quyết vướng mắc về chính sách để quan hệ thương mại hai nước tiếp tục tăng trưởng bền vững và đạt thành quả mới.

Thủ tướng Lý Cường đề nghị hai bên tăng cường kết nối chiến lược, nhất là về cơ sở hạ tầng giao thông; thúc đẩy hợp tác về kinh tế - thương mại, đầu tư, nhất là trong lĩnh vực sản xuất, chế tạo, nông nghiệp, hợp tác duy trì chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất; đào tạo dạy nghề; mở rộng hợp tác tài chính - tiền tệ; đưa hợp tác thực chất giữa hai nước ngày càng hiệu quả, thực chất.

Hoàng Hà