Hợp tác Việt Nam-Ấn Độ đóng góp vào phát triển Nam bán cầu

PGS.TS. Nguyễn Xuân Trung - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và Châu Phi (ISAWAAS) nêu lên câu hỏi đó trong phiên khai mạc Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Vai trò của Ấn Độ và Việt Nam trong hợp tác phát triển Nam bán cầu” diễn ra sáng nay 19/3 tại Hà Nội.

Các đại biểu điều phối và trình bày tham luận tại Hội thảo khoa học quốc tế “Vai trò của Ấn Độ và Việt Nam trong hợp tác phát triển Nam bán cầu”. (Ảnh: Trần Vân)

Nhu cầu cấp thiết trong thế giới biến động

Thế giới đang chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của các nước Nam bán cầu, khi các quốc gia đang phát triển ngày càng đóng vai trò quan trọng trong kinh tế, chính trị và hợp tác quốc tế. Hợp tác Nam bán cầu không đơn thuần là một lựa chọn, mà đã trở thành một nhu cầu cấp thiết nhằm bảo vệ lợi ích chung và thúc đẩy sự phát triển bền vững. Ấn Độ và Việt Nam là hai quốc gia tiên phong trong việc thúc đẩy hợp tác Nam-Nam, với nhiều sáng kiến quan trọng nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển và tăng cường liên kết kinh tế, thương mại và công nghệ.

Một chương trình Hội thảo phong phú với 4 phiên “trang trải” các chủ đề: Tầm quan trọng của các quốc gia Nam bán cầu trong bối cảnh mới, Vai trò của Ấn Độ và Việt Nam trong việc thúc đẩy Nam bán cầu, Cơ hội và thách thức trong hợp tác Việt Nam - Ấn Độ vì sự phát triển Nam bán cầu và Tiềm năng và giải pháp hợp tác Ấn Độ - Việt Nam trong phát triển Nam bán cầu.

Sự hiện diện của đông đảo học giả, chuyên gia hàng đầu, đại diện chính phủ và giới nghiên cứu đến từ Việt Nam và Ấn Độ, đặc biệt là những gương mặt quen thuộc của giới học giả Ấn Độ như PGS. TS. Rajeev Ranjan Chaturvedy, Trường nghiên cứu Lịch sử và quan hệ quốc tế, Đại học Nalanda; TS. Shrabana Barua – Giám đốc Trung tâm Nehginpao Kipgen về nghiên cứu Đông Nam Á, Đại học O.P. Jindal; TS. Pratnashree Basu, Quỹ Nghiên cứu Người quan sát (ORF)…

Điều đó nói lên tầm quan trọng, tính thời sự cũng như sức hút của Hội thảo khoa học quốc tế “Vai trò của Ấn Độ và Việt Nam trong hợp tác phát triển Nam bán cầu”, do Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi (Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) và Đại sứ quán Cộng hòa Ấn Độ tại Việt Nam phối hợp tổ chức.

Đại sứ Ấn Độ Sandeep Arya phát biểu khai mạc Hội thảo khoa học quốc tế “Vai trò của Ấn Độ và Việt Nam trong hợp tác phát triển Nam bán cầu” sáng ngày 19/3. (Ảnh: Vinh Hà)

Nền tảng đối thoại học thuật và thực tiễn

Các phát biểu tham luận và chia sẻ ý kiến của các đại biểu tại Hội thảo góp phần làm sáng tỏ những vấn đề cốt lõi của hội thảo, từ việc đánh giá tác động của các biến động địa chính trị và kinh tế đến sự phát triển của các nước phương Nam, nhìn lại những đóng góp và bài học kinh nghiệm từ quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Ấn Độ, phân tích những thuận lợi cũng như trở ngại cần vượt qua để thúc đẩy hợp tác bền vững và đề xuất các sáng kiến và chiến lược để tăng cường quan hệ đối tác giữa hai nước trong tương lai.

Các đại biểu đồng thuận cho rằng, sự hợp tác giữa các quốc gia Nam bán cầu trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động sâu sắc như hiện nay không chỉ là nhu cầu, mà còn là một xu thế tất yếu. Việc xây dựng một hệ thống thương mại và tài chính công bằng, thúc đẩy chuyển giao công nghệ và tăng cường đổi mới sáng tạo sẽ giúp các quốc gia đang phát triển nâng cao vị thế của mình trong nền kinh tế thế giới và cùng nhau xây dựng một hệ thống kinh tế và thương mại công bằng hơn, nơi mà mọi quốc gia đều có thể phát triển bền vững, độc lập và tự cường.

Việt Nam và Ấn Độ, hai nền kinh tế năng động và có tầm ảnh hưởng trong khu vực, có thể và cần phải đóng vai trò nòng cốt trong tiến trình này. Việt Nam với chính sách hội nhập sâu rộng, đóng vai trò là cầu nối giữa ASEAN và các nền kinh tế lớn. Trong khi đó, Ấn Độ với tiềm lực kinh tế và công nghệ mạnh mẽ, có thể đóng góp vào quá trình chuyển đổi số và phát triển bền vững của các quốc gia trong khu vực.

Hợp tác giữa Việt Nam và Ấn Độ không chỉ giúp hai nước tận dụng tốt hơn các cơ hội phát triển, mà còn góp phần tạo nên một thế giới đa cực, cân bằng và công bằng hơn. Việc chia sẻ tri thức, chuyển giao công nghệ và cùng nhau xây dựng những sáng kiến kinh tế mới sẽ giúp các quốc gia phương Nam tăng cường vị thế của mình trên trường quốc tế.

Theo PGS.TS. Nguyễn Xuân Trung - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi, Việt Nam và Ấn Độ đều là những quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng, có chung lợi ích trong việc thúc đẩy một thế giới đa cực, cân bằng và bền vững. Hai nước đều có vị thế chiến lược quan trọng trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nơi đang trở thành trung tâm của các dòng chảy thương mại và công nghệ toàn cầu. Cả hai đều có chính sách đối ngoại đa phương và cam kết ủng hộ hợp tác Nam-Nam, điều này giúp tăng cường sức mạnh đàm phán của các quốc gia đang phát triển trong các tổ chức quốc tế như WTO, G20, Liên hợp quốc và BRICS.

Với những thế mạnh và cam kết hợp tác của mình, Việt Nam và Ấn Độ cần biến những cam kết hôm nay thành hành động thực tiễn, tạo ra những liên kết mạnh mẽ hơn, đóng góp thiết thực hơn cho sự phát triển chung của khu vực và thế giới.

Với những ý nghĩa đó, Hội thảo đang diễn ra tại trụ sở Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (số 1 Liễu Giai, Hà Nội) tạo nền tảng đối thoại học thuật và thực tiễn giữa các nhà hoạch định chính sách, giới chuyên gia, học giả và các nhà thực tiễn của hai nước, qua đó trao đổi quan điểm, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất các giải pháp mang tính khả thi nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác song phương theo hướng chuyên sâu, thực chất, đóng góp vào sự phát triển chung của hợp tác Nam bán cầu, hướng tới một trật tự khu vực và quốc tế ổn định, thịnh vượng.

Kết quả của Hội thảo góp phần thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau, nâng cao chất lượng tham vấn và hoạch định chính sách của các cơ quan nghiên cứu, tổ chức chiến lược, các chuyên gia và học giả hai nước, qua đó, làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Ấn Độ.

Vinh Hà