Hợp tác xã ở vùng sâu, vùng xa mà bán được hàng ra thế giới là thành công chuyển đổi số
Một cuộc khảo sát gần đây của Liên minh HTX Việt Nam cho thấy mức độ chuyển đổi số của HTX cả nước mới chỉ đạt 32%.
Diễn đàn "Chuyển đổi số trong nông nghiệp: Nắm bắt cơ hội, thích ứng tương lai" do Liên minh Hợp tác xã Việt Nam chủ trì, Tạp chí Kinh Doanh được tổ chức ngày 29-10 tại Hà Nội.
Bà Cao Xuân Thu Vân, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam
Bà Cao Xuân Thu Vân, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã (HTX) Việt Nam, nhấn mạnh chuyển đổi số đang mở ra hướng đi mới bền vững và thịnh vượng cho ngành nông nghiệp Việt Nam - hiện đóng góp khoảng 12-14% vào GDP và có hoạt động xuất khẩu nông lâm thủy sản đang vượt qua nhiều rào cản để tiến tới cán mốc ít nhất là 65 tỉ USD trong năm 2025.
Hiện nay, cả nước có hơn 22.500 HTX nông nghiệp, thì việc nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ số không chỉ là mệnh lệnh mà còn là điều tất yếu nếu không muốn bị loại ở phía sau và rời khỏi cuộc chơi trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khắc nghiệt như hiện nay.
Một cuộc khảo sát gần đây của Liên minh HTX Việt Nam cho thấy mức độ chuyển đổi số của HTX cả nước mới chỉ đạt 32%. Trong số gần 35.000 HTX thì chỉ có 13,6% HTX đã hoàn tất chuyển đổi số, 50% đang triển khai và 36,4% chưa thực hiện.
Tuy vậy, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cũng nhìn nhận phải thấy rõ việc nắm bắt tốt cơ hội và thích ứng tương lai trước xu hướng chuyển đổi số đòi hỏi ngành nông nghiệp Việt Nam nói chung và khu vực kinh tế HTX nông nghiệp nói riêng cần vượt qua các thách thức lớn và và còn nhiều việc phải làm.
"Đâu là trở ngại tâm lý lớn nhất khiến các HTX nông nghiệp và người nông dân còn ngần ngại trên hành trình chuyển đổi số?" - Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam chia sẻ.
Một rào cản vô hình là vẫn còn nhiều HTX và các nông hộ hiểu chưa đúng bản chất của chuyển đổi số. Và, một hiểu lầm phổ biến là đồng nhất chuyển đổi số với việc chạy theo những công nghệ "hào nhoáng" như Trí tuệ nhân tạo (AI), Công nghệ chuỗi khối (blockchain), dữ liệu lớn (Big Data) hay Internet vạn vật kết nối (IoT).
Nông sản còn cạnh tranh bằng truy xuất nguồn gốc
Theo ông Trần Duy Ninh, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ, HTX ở vùng sâu vùng xa mà bán được nông sản ra thế giới là thành công của chuyển đổi số quốc gia.
Tại Dự thảo Luật Chuyển đổi số lần này, vấn đề liên quan tới nông nghiệp là thể chế hóa nguồn lực cho chuyển đổi số. Lần đầu tiên có kinh phí cho chuyển đổi số chốt ở con số khoảng 1% GDP.
Trong khi đó, TS Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, gợi mở "liên kết chuỗi giá trị" và "hệ sinh thái số" là hai trụ cột không thể tách rời nếu muốn nông nghiệp hiện đại, bền vững, minh bạch và có khả năng cạnh tranh trong bối cảnh biến đổi khí hậu, hội nhập và chuyển đổi số toàn cầu.
Hệ sinh thái số trong nông nghiệp không chỉ là công cụ hỗ trợ sản xuất, mà đang là điều kiện bắt buộc để nông sản được công nhận, được tài trợ và được tiếp cận thị trường quốc tế.
"Thị trường nông sản giờ không chỉ cạnh tranh bằng giá rẻ, tiêu chuẩn, chất lượng mà yêu cầu rào cản khác, truy xuất sản phẩm có phá rừng, sử dụng lao động trẻ em hay không? Nếu không vượt qua sẽ khó tham gia vào thị trường mạnh mẽ như giai đoạn trước hay làm" - ông Thịnh khuyến nghị.
Chỉ khi mọi nông dân đều có tiếng nói trong dòng dữ liệu, mọi HTX đều minh bạch, và mọi doanh nghiệp đều nhìn thấy lợi ích dài hạn trong truy xuất và trách nhiệm, thì hệ sinh thái số mới thực sự trở thành nền móng của một nền nông nghiệp bền vững.
