Họp trực tuyến Hội đồng Bảo an: Việt Nam kêu gọi thúc đẩy triển khai tiến trình hòa bình liên quan đến Afghanistan

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc họp trực tuyến, thảo luận về tình hình Afghanistan và hoạt động của Phái bộ hỗ trợ LHQ tại Afghanistan (UNAMA). (Nguồn: UN)

Các báo cáo viên tại phiên họp gồm có bà Deborah Lyons, Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ về Afghanistan kiêm người đứng đầu UNAMA; Giám đốc Văn phòng LHQ về chống ma túy và tội phạm (UNODC) Ghada Fathi Waly và đại diện Cơ quan Nhân quyền Quốc gia Afghanistan Shaharzad Akbar.

Các báo cáo viên đánh giá cao một số tiến triển về chính trị thời gian qua ở Afghanistan, đặc biệt là việc Chính phủ và phe đối lập đã đạt thỏa thuận chia sẻ quyền lực vào ngày 17/5, việc Chính phủ thành lập đoàn đàm phán hòa bình với 20% thành phần là phụ nữ, quá trình trao trả tù binh đã có kết quả nhất định và đàm phán hòa bình có thể diễn ra tại Doha, Qatar vào đầu tháng 7 tới.

Bên cạnh đó, các báo cáo viên bày tỏ quan ngại về việc tình hình bạo lực có chiều hướng gia tăng trong những tuần qua cũng như về tác động của đại dịch Covid-19 đối với tình hình an ninh, kinh tế - xã hội và nhân đạo tại Afghanistan; lên án các hành vi tấn công của Taliban và các tổ chức khủng bố khác, nhất là các vụ tấn công nhắm vào thường dân và cơ sở y tế, trong đó có vụ tấn công vào một bệnh viện phụ sản ngày 12/5 khiến 20 phụ nữ, trẻ em và trẻ sơ sinh thiệt mạng; nhấn mạnh nỗ lực của LHQ, trong đó có UNAMA và UNODC, trong thúc đẩy tiến trình đàm phán hòa bình, thúc đẩy phát triển và bảo vệ quyền con người ở Afghanistan, phòng chống tội phạm xuyên quốc gia và tội phạm ma túy.

Các nước thành viên HĐBA ghi nhận một số tiến triển về chính trị ở Afghanistan; bày tỏ quan tâm đặc biệt về tình hình an ninh và tác động của đại dịch Covid-19 đối với Afghanistan; lên án các cuộc tấn công nhắm vào thường dân, kêu gọi các bên liên quan ở Afghanistan sớm bắt đầu tiến trình đàm phán hòa bình, trong đó thúc đẩy hơn nữa sự tham gia của phụ nữ trong tiến trình này; đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ với UNAMA.

Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Afghanistan tại LHQ khẳng định cam kết của Chính quyền Tổng thống Ashraft Ghani hướng tới giải pháp hòa bình cho xung đột, thúc đẩy phát triển, tái thiết đất nước và phòng chống tội phạm; kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ nhân đạo cho Afghanistan.

Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ tái khẳng định ủng hộ tiến trình hòa bình do người Afghanistan dẫn dắt và làm chủ; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục triển khai Nghị quyết 2513 của HĐBA về ủng hộ Thỏa thuận Hòa bình ngày 29/2, trước mắt là sớm bắt đầu đàm phán hướng tới một thỏa thuận ngừng bắn dài hạn; chia sẻ quan ngại về các vụ tấn công của Taliban và các tổ chức khủng bố, kêu gọi việc cải thiện tình hình an ninh trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ở Afghanistan.

Đại sứ Đặng Đình Quý bày tỏ hy vọng sẽ có sự tham gia nhiều và tích cực hơn nữa của phụ nữ trong tiến trình hòa bình cũng như nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy tái thiết, bảo vệ quyền của các nhóm dễ bị tổn thương và phòng chống tội phạm và ma túy.

Tình hình Afghanistan tiếp tục diễn biến phức tạp thời gian gần đây bất chấp Thỏa thuận Hòa bình giữa Mỹ và lực lượng Taliban ngày 29/2. Theo thông tin từ UNAMA, xung đột tại Afghanistan là một trong những xung đột đẫm máu trên thế giới hiện nay với hơn 10.000 thường dân thương vong trong năm 2019 và gần 2.000 từ đầu năm 2020 đến nay. Tính đến ngày 25/6, Afghanistan đã ghi nhận 31.375 trường hợp nhiễm bệnh và 535 trường hợp tử vong do Covid-19.

Phái bộ hỗ trợ của LHQ tại Afghanistan (UNAMA) được thành lập theo Nghị quyết 1401 (28/3/2002). Đây là Phái bộ Chính trị (Political Mission), với nhiệm vụ tập trung thúc đẩy các vấn đề chính trị (như tiến trình đàm phán, bầu cử Tổng thống/Nghị viện) và các vấn đề cứu trợ, phục hồi và tái thiết trên toàn bộ Afghanistan.

UNAMA được gia hạn gần nhất với thời hạn 12 tháng theo Nghị quyết 2489 (17/9/2019), được thông qua bằng đồng thuận.

(theo Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại LHQ)

Chu An