HoREA nêu lý do chưa cần lập trung tâm giao dịch bất động sản Nhà nước
HoREA cho rằng thời điểm hiện nay chưa thật sự cần thiết triển khai mô hình trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập.
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản góp ý gửi Thủ tướng, Bộ Xây dựng liên quan đến dự thảo Nghị quyết thí điểm mô hình trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước thành lập.
Sau khi nghiên cứu, HoREA cho rằng thời điểm hiện nay chưa thật sự cần thiết triển khai mô hình này.
Lo ngại tăng thêm bộ máy, biên chế và chi ngân sách
Theo HoREA, mục tiêu của thành lập trung tâm là tạo môi trường giao dịch liên thông, minh bạch trên nền tảng điện tử. Tuy nhiên, nhiều quy định trong dự thảo lại dẫn tới việc hình thành thêm đơn vị sự nghiệp công lập mới, làm phát sinh biên chế, chi ngân sách.
Đồng thời, trung tâm này còn có dấu hiệu trùng lặp chức năng với "bộ phận một cửa" thuộc trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã và các thiết chế đang hoạt động như cơ quan thuế, văn phòng đăng ký đất đai, công chứng, môi giới…
HoREA cho rằng, đề xuất này cũng chưa phù hợp với các kết luận, nghị định mới của Trung ương về tinh gọn bộ máy, cũng như chưa đồng bộ với Nghị định 118 về cơ chế một cửa liên thông.
Đặc biệt, HoREA chỉ ra nhiều khâu thuộc chức năng của Sở Xây dựng, đặc biệt là việc xác nhận đủ điều kiện bán – cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai theo Luật Kinh doanh bất động sản 2023, không thể chuyển giao cho trung tâm.
Bên cạnh đó, yêu cầu trung tâm “thẩm tra, thẩm định tính pháp lý nguồn cung” cũng bị đánh giá là không khả thi, tiềm ẩn rủi ro pháp lý và chồng chéo với hoạt động của chủ đầu tư, sàn giao dịch, môi giới, công chứng... những thiết chế vốn đã được xã hội hóa và vận hành ổn định hiện nay.
Điều cốt lõi là công khai thông tin bắt buộc
Thay vì thành lập một mô hình hoàn toàn mới, HoREA nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết là bổ sung quy định buộc chủ đầu tư phải công bố đầy đủ, chính xác thông tin sản phẩm và dự án trên hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản của Bộ Xây dựng và UBND tỉnh.
Đồng thời, pháp luật cần bổ sung chế tài xử phạt nghiêm minh đối với hành vi không công khai hoặc công khai sai lệch. Đây chính là những nguyên nhân của hàng loạt vụ lừa đảo, bán “dự án ma”, phân lô bán nền trái phép thời gian qua.
Theo HoREA, có nhiều bất cập pháp lý cần xử lý sớm, chẳng hạn như Nhà nước cần sớm hoàn thiện khung pháp lý đối với các vấn đề đang nổi lên như quản lý hoạt động phân lô bán nền ngoài dự án, đặc biệt các trường hợp trên đất nông nghiệp; kiểm soát việc thu tiền đặt cọc, tránh tình trạng “giữ chỗ” trá hình, huy động vốn trái phép; quy định điều kiện kinh doanh đối với bất động sản du lịch.
Đặc biệt, HoREA cho rằng cần sớm có các cơ chế cần thiết để bảo vệ khách hàng đối với các sản phẩm bất động sản phái sinh, mô hình chia nhỏ tài sản để huy động vốn. Đồng thời, cần sớm hoàn thiện chế tài bắt buộc công khai thông tin và xử lý các vi phạm của chủ đầu tư.
