HPV gây ra ung thư gì?

Trong phần lớn các trường hợp, sau lây nhiễm virus, bệnh có thể tự khỏi, trong các trường hợp không tự khỏi được, virus này gây nên một số vấn đề về sức khỏe như mụn cóc và ung thư (UT) ở cơ quan sinh dục.

Tác hại gây ra bởi nhiễm trùng HPV

Nhiễm trùng lâu dài với các type HPV có nguy cơ cao gây UT ở các bộ phận của cơ thể, nơi virus lây nhiễm các tế bào, như ở cổ tử cung (CTC), hầu họng (phần cổ họng ở phía sau miệng, bao gồm cả vòm miệng mềm, đáy lưỡi và amidan), hậu môn, trực tràng, dương vật, âm đạo và âm hộ.

HPV lây nhiễm các tế bào vảy dọc theo bề mặt bên trong của các cơ quan này. Vì lý do này, hầu hết các bệnh UT liên quan đến HPV là một loại UT được gọi là UT biểu mô tế bào vảy. Một số bệnh UTCTC xuất phát từ sự nhiễm virus tế bào tuyến của virus ở CTC và được gọi là ung thư tuyến.

Các giai đoạn của ung thư cổ tử cung.

Các ung thư liên quan đến HPV

Trên toàn thế giới, gánh nặng của bệnh UT liên quan đến HPV là khá lớn. Ước tính khoảng 570.000 phụ nữ và 60.000 nam giới bị UT liên quan đến HPV mỗi năm. UTCTC là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến UT ở phụ nữ tại các nước thu nhập thấp và trung bình, nơi các xét nghiệm sàng lọc và điều trị thay đổi tế bào CTC sớm không có sẵn.

Ung thư cổ tử cung: Hầu như tất cả các bệnh UTCTC là do HPV. 2 loại HPV 16 và 18 được coi là virus nguy hiểm nhất vì chúng có thể nhiễm sâu vào tử cung của phụ nữ, sau đó phát triển làm thay đổi mô tử cung và gây ra bệnh UTCTC.

UT vòm họng: Hầu hết các bệnh UT vòm họng (70%) ở Hoa Kỳ là do virus gây ra, và UT vòm họng hiện là loại UT phổ biến nhất liên quan đến HPV ở Hoa Kỳ.

UT hậu môn: Hơn 90% bệnh UT hậu môn là do HPV. Số ca mắc mới và tử vong do UT hậu môn đang gia tăng mỗi năm.

UT dương vật: Trên 60% ca bệnh UT dương vật là do HPV. Tìm hiểu về tầm quan trọng của việc điều trị được khuyến nghị đối với UT dương vật, một loại UT hiếm gặp.

UT âm đạo: Hầu hết các bệnh UT âm đạo (75%) là do HPV gây ra.

UT âm hộ: 70% bệnh UT âm hộ là do HPV.

Làm gì để phòng tránh lây nhiễm HPV?

Hiện tại chưa có xét nghiệm nào có thể giúp phát hiện ai đó có bị nhiễm HPV hay không. Cũng chưa có xét nghiệm nào được chấp nhận phát hiện HPV ở miệng và họng. Chỉ có các xét nghiệm giúp phát hiện HPV trong sàng lọc UTCTC. Các test này chỉ khuyến cáo sử dụng cho phụ nữ độ tuổi 30 trở lên, không khuyến cáo sử dụng cho nam giới, trẻ vị thành niên, hay phụ nữ dưới 30 tuổi.

Hầu hết các bệnh nhân bị nhiễm HPV không biết rằng liệu mình có bị nhiễm HPV không. Một số phát hiện bị nhiễm HPV khi xuất hiện các mụn cóc ở cơ quan sinh dục. Phụ nữ có thể phát hiện bị nhiễm HPV khi làm xét nghiệm PAP trong quá trình sàng lọc phát hiện UTCTC. Những người khác chỉ biết mình bị nhiễm HPV khi phát hiện các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng do HPV như UT.

Vấn đề mà nhiều người quan tâm là làm gì để phòng tránh lây nhiễm HPV và các vấn đề sức khỏe liên quan đến virut này? Có một số các biện pháp có thể giúp hạn chế các nguy cơ này như:

Tiêm vắc-xin: Vắc-xin phòng HPV có hiệu quả phòng bệnh cao. Tiêm vắc-xin cho các đối tượng nam nữ trong nhóm tuổi khuyến cáo tiêm phòng giúp đề kháng với các bệnh gây ra bởi HPV.

Định kỳ sàng lọc phát hiện ung thư cổ tử cung: Định kỳ sàng lọc cho phụ nữ trong độ tuổi từ 21 - 65 có thể giúp phòng ngừa ung thư cổ tử cung.

Tình dục an toàn: Quan hệ chung thủy với một bạn tình, một vợ một chồng cũng giúp hạn chế nguy cơ lây lan HPV. Sử dụng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm HPV. Nhưng HPV có thể lây lan vào vùng cơ quan không được bao cao su che phủ, do đó bạn phải ý thức rằng bao cao su có thể không thể giúp bảo vệ bạn hoàn toàn khỏi HPV.

BS. Trần Đức