Hướng dẫn đảm bảo an toàn trước ngập lụt, lũ quét và sạt lở đất
Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai vừa đưa ra loạt hướng dẫn về kỹ năng ứng phó với mưa lũ, lũ quét, sạt lở đất để người dân chủ động phòng tránh, đảm bảo an toàn trước thiên tai.
Cách nhận biết, phòng tránh lũ quét
Theo đó, các dấu hiệu nhận biết lũ quét được cơ quan chuyên môn cảnh báo gồm: mưa lớn nhiều ngày, nhất là ở thượng lưu; nước sông suối chuyển màu đục; có tiếng động bất thường của đất, cây cối; âm thanh lạ trong lòng đất.
Để tránh rủi ro, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai khuyến cáo người dân luôn cảnh giác, đề phòng khi có các dấu hiệu của lũ quét, nhất là khi có mưa lớn kéo dài; thường xuyên theo dõi thông tin cảnh báo mưa, lũ quét (cả ở thượng lưu) trên mọi phương tiện như tivi, loa, đài, internet.
Cùng với đó, người dân nên tham gia tích cực các cuộc họp thôn, bản để biết thông tin về mưa lũ và các biện pháp phòng ngừa; xác định vị trí an toàn để trú ẩn khi có tình huống xảy ra; thông báo cho chính quyền và những người xung quanh khi có dấu hiệu lũ quét; sẵn sàng sơ tán theo hướng dẫn của chính quyền địa phương, bảo đảm tính mạng là quan trọng nhất.
Người dân cũng cần lưu ý phương án chủ động chuẩn bị thức ăn, nước uống, thuốc và đồ sơ cứu y tế, đèn pin, cuốc, xẻng, cuộn dây; chạy thật nhanh ra khỏi nơi nguy hiểm đến các khu vực, vị trí cao hơn; tránh xa các khu vực có nguy cơ lũ quét, không lội qua sông, suối, ngầm, tràn, đường bị ngập…
Ngoài ra, người dân không được đánh cá, vớt củi, bơi qua sông, suối khi có mưa lớn hoặc thấy có dấu hiệu bất thường như nước từ trong chuyển sang đục dần; không lội xuống nước nếu nhìn thấy dây điện hoặc cột điện bị đổ xuống nước; đồng thời hạn chế đi lại qua sông, suối, không đi gần khu vực cầu, cống khi nước đang lên, dòng chảy mạnh.
Về lâu dài, người dân lưu ý không nên xây nhà tại những nơi thường xuyên có lũ xảy ra, nơi gần dòng chảy, có độ dốc cao; không phá rừng đầu nguồn hoặc khai thác gỗ bừa bãi để giảm nguy cơ lũ quét.

Sáng 30-9-2025, một vụ sạt lở nghiêm trọng đã xảy ra tại thôn Ma Lé, xã Lũng Cú (Tuyên Quang). Ảnh: TTXVN
Những việc nên làm để phòng tránh sạt lở đất
Đối với sạt lở đất, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết nguy cơ như tình trạng mưa nhiều ngày, mưa lớn; vết nứt tường nhà, sườn, đồi, mái dốc, cây nghiêng; nước sông, suối từ trong chuyển màu thành nước đục; mặt đất phồng lên, cây cối rung chuyển, âm thanh lạ trong lòng đất.
Trong điều kiện trên, người dân cần sẵn sàng sơ tán theo hướng dẫn của chính quyền địa phương, bảo vệ tính mạng trước tiên; chạy nhanh ra khỏi nơi nguy hiểm khi nghe hoặc nhận thấy tiếng động lớn, dấu hiệu không bình thường; thường xuyên theo dõi tin tức trên báo, đài, tivi về các đợt mưa lớn, kéo dài, nguy cơ sạt lở đất cao; thông báo cho chính quyền và những người xung quanh khi có dấu hiệu sạt lở.
Cơ quan chuyên môn cũng khuyến cáo người dân tìm hiểu xem khu vực gần nhà mình đã từng xảy ra sạt lở đất chưa, chủ động quan sát các dấu hiệu sạt lở đất để kịp thời báo cáo chính quyền địa phương; gia cố nhà cửa, đập tạm, khơi thông dòng chảy trước mùa mưa.
Đồng thời, mọi người cần hướng dẫn các thành viên trong gia đình các biện pháp phòng tránh cần thiết; chuẩn bị thức ăn, nước uống, thuốc và đồ sơ cứu y tế, đèn pin, cuốc, xẻng, cuộn dây; trồng cây, bảo vệ rừng để giảm thiểu nguy cơ sạt lở đất.
Một số việc người dân nên tránh là không được đi qua hoặc lại gần khu vực sạt lở đất; không đánh cá, vớt củi, bơi qua sông, suối khi có mưa lớn hoặc thấy có dấu hiệu bất thường như nước từ trong chuyển sang đục dần; không đi gần khu vực cầu, cống khi nước đang lên, dòng chảy mạnh.
Theo TTXVN