Hướng dẫn xác định thẩm quyền duyệt dự toán điều chỉnh

Theo phản ánh của bà Kim Huế (Ninh Bình), Khoản 4, Điều 15 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP ngày 9/2/2021 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng quy định, trường hợp dự toán xây dựng công trình điều chỉnh vượt dự toán đã phê duyệt nhưng không vượt tổng mức đầu tư đã phê duyệt, chủ đầu tư tổ chức điều chỉnh, báo cáo người quyết định đầu tư chấp thuận trước khi phê duyệt.

Khoản 4, Điều 135 Luật Xây dựng quy định, dự toán xây dựng được phê duyệt của dự án sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công chỉ được điều chỉnh trong các trường hợp:

"a. Điều chỉnh tổng mức đầu tư xây dựng theo quy định tại Khoản 1, Điều 61 của Luật này;

b. Được phép thay đổi, bổ sung thiết kế không trái với thiết kế cơ sở hoặc thay đổi cơ cấu chi phí dự toán xây dựng nhưng không vượt tổng mức đầu tư xây dựng được phê duyệt;

c. Việc điều chỉnh dự toán xây dựng công trình phải được thẩm định, phê duyệt theo quy định của pháp luật về xây dựng".

Như vậy, có 2 trường hợp điều chỉnh dự toán vượt dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt và phải thực hiện phê duyệt theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Một là, điều chỉnh dự toán do "điều chỉnh tổng mức đầu tư xây dựng theo quy định tại Khoản 1, Điều 61 của Luật Xây dựng".

Hai là, điều chỉnh dự toán do "được phép thay đổi, bổ sung thiết kế không trái với thiết kế cơ sở hoặc thay đổi cơ cấu chi phí dự toán xây dựng nhưng không vượt tổng mức đầu tư xây dựng được phê duyệt".

Căn cứ Luật Xây dựng, Nghị định số 15/2021/NĐ-CP và Nghị định số 10/2021/NĐ-CP, có 2 cách hiểu và áp dụng quy định về thẩm quyền của cấp quyết định đầu tư, chủ đầu tư trong việc điều chỉnh dự toán vượt dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt, như sau:

- Cách hiểu và áp dụng pháp luật thứ nhất: Việc điều chỉnh dự toán với lý do thứ 1 thì chủ đầu tư được quyền phê duyệt và không phải báo cáo người quyết định đầu tư chấp thuận trước khi phê duyệt, với lý do theo quy định tại Khoản 24, Điều 1 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng, việc điều chỉnh dự toán do đã được thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư điều chỉnh, dự án đầu tư điều chỉnh.

Trường hợp điều chỉnh dự toán theo lý do thứ 2 thì chủ đầu tư phải báo cáo người quyết định đầu tư chấp thuận trước khi phê duyệt. Nếu hiểu theo cách này thì chưa bảo đảm tuân thủ quy định tại Khoản 4, Điều 15 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP vì quy định không có hướng dẫn cụ thể áp dụng như trên.

- Cách hiểu và áp dụng pháp luật thứ hai: Việc điều chỉnh dự toán trong các trường hợp (với lý do thứ 1 hoặc lý do thứ 2 hoặc cả 2 lý do trên) mà làm vượt dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì chủ đầu tư phải báo cáo cấp có thẩm quyền trước khi phê duyệt vì:

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 84; Khoản 4, Khoản 6, Điều 78 Luật Xây dựng; theo Văn bản hợp nhất số 02/VBHN-VPQH thì dự toán là một phần của thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở; dự toán điều chỉnh là một phần của thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở và Chính phủ (Nghị định) sẽ quy định chi tiết việc phê duyệt điều chỉnh thiết kế, dự toán.

Theo Khoản 4, Điều 15 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP của Chính phủ: "4. Trường hợp dự toán xây dựng công trình điều chỉnh vượt dự toán đã phê duyệt nhưng không vượt tổng mức đầu tư đã phê duyệt, chủ đầu tư tổ chức điều chỉnh, báo cáo người quyết định đầu tư chấp thuận trước khi phê duyệt".

Bà Huế hỏi, trong các cách hiểu và áp dụng quy định về pháp luật nêu trên thì cách hiểu và áp dụng nào là đúng quy định?

Bộ Xây dựng trả lời vấn đề này như sau:

Theo quy định tại Điều 82 Luật Xây dựng, chủ đầu tư có trách nhiệm thẩm định, duyệt bước thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở (gồm cả dự toán xây dựng) làm cơ sở phê duyệt, trừ trường hợp người quyết định đầu tư có quy định khác tại quyết định đầu tư xây dựng.

Dự toán xây dựng công trình đã phê duyệt của dự án sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công chỉ được phép điều chỉnh trong các trường hợp quy định tại Khoản 4, Điều 135 Luật Xây dựng. Chủ đầu tư phê duyệt dự toán xây dựng điều chỉnh theo quy định tại Điểm đ, Khoản 2, Điều 85 Luật Xây dựng.

Trường hợp điều chỉnh dự toán xây dựng công trình theo Điểm a, b, Khoản 4, Điều 135 Luật Xây dựng và dự toán xây dựng công trình điều chỉnh vượt dự toán đã phê duyệt nhưng không vượt tổng mức đầu tư đã phê duyệt thì theo quy định tại Khoản 4, Điều 15 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP, chủ đầu tư tổ chức điều chỉnh, báo cáo người quyết định đầu tư chấp thuận trước khi phê duyệt.

Việc thẩm định dự toán điều chỉnh làm căn cứ để phê duyệt thực hiện theo quy định tại Điều 15 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP.

Chinhphu.vn