Hướng đến nền giáo dục tiên tiến, hội nhập

Học sinh trải nghiệm tại Trung tâm Giáo dục STEAMZone, Khu Công viên phần mềm Quang Trung

Ngay từ khi Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, thành phố là địa phương đi đầu triển khai một cách linh hoạt và sáng tạo; chủ động xây dựng các chủ đề dạy học tích hợp, liên môn, gắn kiến thức lý thuyết với thực tiễn để đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng với yêu cầu của một công dân toàn cầu và hội nhập. Đến nay, thành phố tiếp tục duy trì tốt các chương trình đánh giá học sinh theo chuẩn quốc tế. Thực hiện hiệu quả các đề án, chương trình đột phá thuộc lĩnh vực giáo dục, đi đầu trong nỗ lực đưa các chứng chỉ quốc tế Anh văn và Tin học vào nhà trường, dạy học tiếng Anh tự chọn từ lớp 1, tổ chức nhiều hoạt động chuẩn bị triển khai đề án “Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”. Thành phố cũng thực hiện hiệu quả chuyển đổi số trong toàn ngành giáo dục. Hệ thống phần mềm quản lý giáo dục tích hợp dữ liệu từ các trường học lên Sở Giáo dục và Đào tạo giúp công tác quản lý, chỉ đạo trở nên minh bạch, nhanh chóng và hiệu quả.

Ngành giáo dục thành phố cũng chú trọng đẩy mạnh phương pháp giáo dục "lấy học sinh làm trung tâm". Các tiết học không còn gói gọn trong nhà trường mà được đưa đến bảo tàng, các di tích lịch sử, các đơn vị nghiên cứu khoa học, trung tâm đổi mới sáng tạo… cho học sinh trải nghiệm. Mô hình STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, Toán học) được các trường áp dụng, khuyến khích học sinh sáng tạo, thiết kế và giải quyết vấn đề. Thành phố cũng đi đầu xây dựng và phát triển các mô hình Trường học thông minh, Trường học số, Trường học tiên tiến, Trường học hội nhập, Trường học hạnh phúc. Qua đó, học sinh được trang bị kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện, kỹ năng sống... để tự tin hội nhập.

Tuy nhiên, để hướng đến một nền giáo dục hiện đại, thành phố đang đối mặt với không ít khó khăn. Quy hoạch và quản lý mạng lưới trường lớp, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học chưa theo kịp nhu cầu phát triển của thành phố. Tiến độ xây dựng trường lớp đã được quan tâm nhưng chưa đáp ứng nhu cầu về chỗ học khi số học sinh cơ học tăng từng năm. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến sĩ số học sinh của một lớp học còn cao so với quy định, tỷ lệ học sinh được học hai buổi/ngày chưa đạt chỉ tiêu, trang thiết bị dạy học hiện đại chưa được đầu tư đồng bộ, kịp thời, vẫn còn thiếu giáo viên.

Việc hợp nhất Thành phố Hồ Chí Minh với 2 tỉnh Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu tạo thành một siêu đô thị mới, với tổng số học sinh toàn thành phố hơn 2,5 triệu học sinh, đông nhất cả nước đã đặt ra cho Thành phố Hồ Chí Minh (mới) nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít thách thức. Đáng chú ý là cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học chưa đồng đều ở các địa phương.

Để khắc phục những vấn đề này, ngành giáo dục thành phố cần tăng cường đầu tư xây dựng trường lớp, trang bị cơ sở vật chất, thiết bị dạy học theo hướng hiện đại; hoàn thiện mô hình tổ chức điều hành liên vùng, liên thông dữ liệu và công nghệ vận hành chung giữa các cơ sở giáo dục, cũng như các đơn vị quản lý giáo dục. Thành phố cũng cần tập trung phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý song song với xây dựng kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng và tự bồi dưỡng để có đủ giáo viên, bảo đảm chất lượng dạy học các môn học, hoạt động giáo dục theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018…

Bài và ảnh: KHÁNH TRÌNH