IEA: Nhu cầu than toàn cầu sẽ ổn định đến năm 2027

Theo báo cáo của IEA công bố ngày 18/12, sau khi đạt mức cao mới vào năm 2024, nhu cầu than toàn cầu dự kiến sẽ ổn định trong những năm tới khi nguồn năng lượng tái tạo tăng vọt giúp đáp ứng nhu cầu điện tăng cao trên toàn thế giới.

“Coal 2024” - báo cáo thị trường than hàng năm mới nhất của IEA, phân tích các xu hướng và cập nhật các dự báo trung hạn - cho thấy việc sử dụng than toàn cầu đã phục hồi mạnh mẽ sau khi giảm mạnh vào thời kỳ đại dịch, tăng lên 8,77 tỷ tấn vào năm 2024, đạt mức kỷ lục.

IEA dự báo nhu cầu than toàn cầu sẽ ổn định đến năm 2027.

Theo báo cáo, nhu cầu sẽ duy trì gần mức này cho đến năm 2027 khi các nguồn năng lượng tái tạo đóng vai trò lớn hơn trong việc tạo ra điện và mức tiêu thụ than ở Trung Quốc giảm.

Ngành điện tại Trung Quốc đặc biệt quan trọng đối với thị trường than toàn cầu, cứ một trong ba tấn than tiêu thụ trên toàn cầu được đốt tại các nhà máy điện của quốc gia này. Vào năm 2024, Trung Quốc tiếp tục đa dạng hóa ngành điện, thúc đẩy xây dựng các nhà máy điện hạt nhân và đẩy nhanh quá trình mở rộng mạnh mẽ công suất điện mặt trời và điện gió. Theo báo cáo, điều này sẽ giúp hạn chế mức tăng tiêu thụ than đến năm 2027, mặc dù báo cáo cũng nêu bật một số điểm không chắc chắn chính trong phân tích của mình.

Tiêu thụ điện ở một số quốc gia, bao gồm Trung Quốc, đang tăng trưởng mạnh do sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm điện khí hóa các dịch vụ như vận tải và sưởi ấm, nhu cầu làm mát tăng và mức tiêu thụ tăng từ các lĩnh vực mới nổi như trung tâm dữ liệu. Ngoài ra, thời tiết có thể thúc đẩy sự biến động trong tiêu thụ than trong ngắn hạn. Theo báo cáo, nhu cầu than ở Trung Quốc vào năm 2027 có thể cao hơn hoặc thấp hơn tới 140 triệu tấn so với dự báo do sự thay đổi liên quan đến thời tiết trong sản xuất năng lượng tái tạo.

“Việc triển khai nhanh chóng các công nghệ năng lượng sạch đang định hình lại ngành điện toàn cầu - chiếm 2/3 lượng than sử dụng trên thế giới. Do đó, các mô hình dự báo của chúng tôi cho thấy nhu cầu than toàn cầu sẽ ổn định đến năm 2027 ngay cả khi mức tiêu thụ điện tăng mạnh”, Giám đốc Thị trường và An ninh năng lượng của IEA Keisuke Sadamori cho biết.

“Tuy nhiên, các yếu tố thời tiết - đặc biệt là ở Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ than lớn nhất thế giới - sẽ tác động lớn đến nhu cầu than trong ngắn hạn. Tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện cũng sẽ rất quan trọng trong trung hạn”.

Ở hầu hết các nền kinh tế phát triển, nhu cầu than đã đạt đỉnh và dự kiến sẽ tiếp tục giảm cho đến năm 2027. Tốc độ suy giảm sẽ tiếp tục phụ thuộc vào việc ban hành các chính sách mạnh mẽ, chẳng hạn như các chính sách được thực thi tại Liên minh châu Âu, và sự sẵn có của các nguồn điện thay thế, bao gồm khí đốt tự nhiên giá rẻ ở Hoa Kỳ và Canada.

Trong khi đó, nhu cầu về than vẫn đang tăng ở một số nền kinh tế mới nổi, nơi nhu cầu về điện tăng mạnh cùng với tăng trưởng kinh tế và dân số, như Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam. Ở các nền kinh tế mới nổi, tăng trưởng nhu cầu về than chủ yếu được thúc đẩy bởi ngành điện, mặc dù nhu cầu trong công nghiệp cũng đang tăng lên.

Giá than hiện cao hơn 50% so với mức trung bình từ năm 2017 đến năm 2019. Sản lượng than đạt mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2024, mặc dù tốc độ tăng trưởng dự kiến sẽ chậm lại đến năm 2027 khi những thay đổi về cơ cấu diễn ra.

Thương mại than quốc tế cũng đạt kỷ lục vào năm 2024 là 1,55 tỷ tấn. Tuy nhiên, dự báo, khối lượng giao dịch toàn cầu sẽ thu hẹp, với than nhiệt chứng kiến sự suy giảm lớn nhất.

Theo báo cáo, châu Á vẫn là trung tâm của thương mại than quốc tế, với các nước nhập khẩu lớn nhất trong khu vực bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam, trong khi các nước xuất khẩu lớn nhất bao gồm Indonesia và Úc.

D.Q

IEA