Indonesia 'cầu cứu' Nhật Bản vì dự án đường sắt cao tốc Trung Quốc thầu chậm tiến độ

Trung Quốc giành được dự án đường sắt cao tốc Jakarta-Bandung vào năm 2015, nhưng tiến độ bị trì hoãn bởi sự chậm trễ và đội vốn - Ảnh: Reuters

Đề xuất mới này của Indonesia sẽ kết hợp với dự án mà Nhật Bản và Indonesia đã ký kết nâng cấp đường sắt hiện có từ Jakarta đi Surabaya.

Đáng nói, đề xuất này được đưa ra khi chính Indonesia đã giao thầu cho Trung Quốc thay vì Nhật Bản hồi năm 2015.

Trong cuộc họp báo trực tuyến hôm thứ Năm, Ngoại trưởng Retno Marsudi nói cho biết, các cuộc thảo luận trao đổi về việc mở rộng tuyến đường sắt cao tốc Jakarta-Bandung đến Surabaya cũng như việc có thể đưa Nhật Bản vào dự án hay không.

Nhật Bản là một đối tác quan trọng trong phát triển cơ sở hạ tầng của Indonesia và hợp tác sẽ giúp kết nối hơn nữa các thành phố của Indonesia và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh hơn, Ngoại trưởng Retno Marsudi nói.

Nhiều quan chức trong chính phủ Indonesia lập luận rằng, một tuyến đường sắt duy nhất chạy qua Bandung đến Surabaya sẽ hiệu quả hơn so với các tuyến đường riêng biệt đi về phía đông và đông nam thủ đô. Chi phí vượt mức cho dự án Bandung đã thúc đẩy quan điểm này.

Bộ Doanh nghiệp Nhà nước Indonesia dự kiến sẽ vạch ra một kế hoạch mới và chính thức đề xuất nó với Nhật Bản sau khi hoàn tất.

Dự án đường sắt nối Jakarta và Surabaya do Trung Quốc thầu

Trước đó, Trung Quốc đã giành được gói dự án Jakarta-Bandung với kế hoạch triển khai mà không cần đóng góp tài chính từ chính phủ Indonesia.

Tuyến đường sắt dài 140 km dự kiến sẽ cắt giảm thời gian đi lại giữa hai thành phố xuống còn 45 phút từ ba tiếng rưỡi. Lễ khởi công được tổ chức vào tháng 1 năm 2016, với sự ra mắt dự kiến vào năm 2019.

Bắc Kinh coi đó là một phần quan trọng của “Sáng kiến Vành đai và Con đường”.

Vào tháng 6 năm 2019, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói trong một cuộc họp với người đồng cấp Indonesia Joko Widodo, "Chúng ta phải đều đặn xây dựng và nâng cao chất lượng hợp tác theo Sáng kiến Một vành đai, Một con đường".

Tuy nhiên, sự chậm trễ trong việc giải phóng mặt bằng - một điều kiện tài chính từ Ngân hàng Phát triển Trung Quốc, vốn cung cấp 75% kinh phí - làm chậm dự án, đẩy lùi việc khai thác tuyến đường sắt cao tốc này đến năm 2021.

Gần đây, việc xây dựng của dự án tạm thời bị dừng lại do các lệnh hạn chế tại Indonesia như một biện pháp nhằm ngăn chặn sự lây lan virus Corona.

Bộ trưởng điều phối Các vấn đề kinh tế, Airlangga Hartarto đã chỉ ra rằng, dự án sẽ bị trì hoãn thêm một năm nữa. Một đánh giá về các dự án phát triển cơ sở hạ tầng của Indonesia cho thấy, phí dự kiến của dự án đường sắt cao tốc liên kết Jakarta-Bandung sẽ đội lên 6 tỷ đô la so với ước tính 5,5 tỷ đô la trước đó.

Điều này dẫn đến ý tưởng mở rộng tuyến đường sắt đến Surabaya và đưa Nhật Bản vào dự án.

Đề xuất được đưa ra ánh sáng ngày 29 tháng 5, sau khi Tổng thống Widodo và các thành viên trong Nội các gặp nhau để đánh giá lại các dự án chiến lược quốc gia.

"Để kinh tế hơn, Tổng thống Jokowi đã chỉ thị rằng dự án không dừng lại ở Bandung mà được mở rộng tới Surabaya" và cũng yêu cầu thêm Nhật Bản vào tập đoàn, Bộ trưởng Airlangga nói sau cuộc họp, và được The Jakarta Post đưa tin.

Sự thay đổi trong kế hoạch của Indonesia đã gây trở ngại cho phía Nhật Bản, khi mà các nhà thầu nước này đã đưa ra một nghiên cứu khả thi cho tuyến đường sắt liên kết Jakarta-Surabaya và sẽ gặp khó khăn khi chuyển đổi các hạng mục liên quan.

Dự án đó sử dụng đường ray hiện có và có thông số kỹ thuật khác với tuyến đường sắt cao tốc của Trung Quốc.

"Chúng tôi chưa thể hình dung" đề xuất mới của Indonesia sẽ như thế nào, một nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết.

Đề xuất cho Nhật Bản tham gia một dự án với Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh gần đây thúc đẩy hợp tác Trung-Nhật về cơ sở hạ tầng ở các nước thứ ba.