Indonesia mua 42 J-10C: hợp đồng xuất khẩu kỷ lục tiêm kích

Indonesia ký hợp đồng mua 42 tiêm kích J-10C của Trung Quốc, trị giá hơn 9 tỷ USD. Bộ Quốc phòng Indonesia công bố ngày 16/10, với lô đầu tiên dự kiến bàn giao từ năm 2027. Đây là lần đầu Jakarta chọn máy bay chiến đấu do Trung Quốc sản xuất, đánh dấu dịch chuyển đáng kể trong định hướng mua sắm quốc phòng.

Mỹ "vô tình" giúp Trung Quốc có được hợp đồng xuất khẩu tiêm kích lớn nhất trong lịch sử- Ảnh 1.

Tổng quan thương vụ

Quyết định được đưa ra sau nhiều năm Indonesia cân nhắc giữa F-15 của Mỹ, Su-35 của Nga và KF-21 của Hàn Quốc. Nguồn tin quân sự Indonesia xác nhận quy mô 42 chiếc, giá trị hơn 9 tỷ USD. Lựa chọn J-10C phản ánh sự điều chỉnh chiến lược trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ – an ninh giữa các cường quốc.

Cấu hình kỹ thuật J-10C

Radar mảng pha chủ động (AESA).
Động cơ WS-10B.
Hệ thống điện tử hàng không số hóa, tác chiến điện tử tiên tiến.
Thiết kế cánh tam giác kết hợp canard, tốc độ tối đa Mach 2, cơ động cao ở độ cao lớn.
Vũ khí: PL-10 tầm ngắn, PL-15 tầm xa (được đánh giá là ngang hoặc hơn AIM-120D của Mỹ), cùng bom dẫn đường chính xác.
Khả năng phát hiện, theo dõi nhiều mục tiêu trong môi trường gây nhiễu.

J-10C được xếp vào nhóm chiến đấu cơ thế hệ 4+, đảm nhiệm tốt nhiệm vụ không đối không và không đối đất.

Bối cảnh CAATSA và lựa chọn thay thế

Năm 2018, Indonesia ký hợp đồng mua 11 Su-35S của Nga trị giá 1,1 tỷ USD, dự kiến thanh toán theo hình thức hàng đổi hàng. Sau đó, Washington cảnh báo áp đặt trừng phạt theo Đạo luật CAATSA nếu Jakarta tiếp tục giao dịch, khiến hợp đồng bị đóng băng.

Trước sức ép này, Indonesia tìm cách "miễn dịch trừng phạt", thúc đẩy giảm phụ thuộc vào hệ thống thanh toán phương Tây. Khi lựa chọn từ Nga bị chặn, Mỹ không sẵn sàng chuyển giao F-35 và F-15EX có giá thành cao, Trung Quốc nổi lên như phương án khả thi và được coi là "an toàn chính trị" hơn.

Tác động khu vực và khả năng tác chiến

Theo giới quan sát, Mỹ không chỉ mất hợp đồng mà còn suy giảm ảnh hưởng chiến lược tại Đông Nam Á, trong khi Trung Quốc hưởng lợi lớn về công nghiệp quốc phòng. Với 42 J-10C, Không quân Indonesia lần đầu sở hữu phi đội 4+ đủ sức so sánh với các nước hàng đầu khu vực, tạo thế cân bằng mới với Singapore (F-15SG) và Malaysia (Su-30MKM).

Jakarta có thể tích hợp khí tài Trung Quốc vào mạng C4ISR đang nâng cấp, mở ra hướng hợp tác kỹ thuật sâu hơn.

Mỹ "vô tình" giúp Trung Quốc có được hợp đồng xuất khẩu tiêm kích lớn nhất trong lịch sử- Ảnh 2.

Kinh nghiệm thực chiến được nhắc tới

Chỉ vài tháng trước thương vụ, J-10C được cho là đã ghi dấu ấn cùng Không quân Pakistan trong một đợt giao tranh ngắn, với thông tin cho rằng loại máy bay này đã hạ nhiều tiêm kích Ấn Độ vào tháng 5. Thông tin này được nêu như một yếu tố củng cố niềm tin của Jakarta, nhưng mức độ xác thực cần thận trọng khi đánh giá.

Hậu cần, đào tạo và chuyển giao công nghệ

Ngoài giá thành cạnh tranh, Trung Quốc cung cấp gói hỗ trợ đào tạo, bảo dưỡng và chuyển giao công nghệ tương đối rộng. So với Mỹ hay Hàn Quốc thường áp hạn chế, đây là điểm cộng với chính sách "đa nguồn vũ khí" của Indonesia.

Triển vọng hợp tác quốc phòng

Hợp đồng J-10C được cho là mở đường cho hợp tác trong tên lửa chống hạm, radar cảnh giới và tàu ngầm. Trung Quốc đã đưa Indonesia vào danh sách đối tác chiến lược mở rộng trong công nghiệp quốc phòng.

Thông tin chính của thương vụ

Ý nghĩa chính sách

Theo các chuyên gia được dẫn lại, việc sử dụng công cụ trừng phạt đã phản tác dụng: CAATSA khiến hợp đồng Su-35 bị dừng, nhưng lại tạo điều kiện để J-10C xuất hiện trong biên chế Indonesia. Đây là dấu mốc khi một quốc gia Đông Nam Á lớn chọn tiêm kích thế hệ mới của Trung Quốc thay vì phương Tây, có thể trở thành tiền lệ cho các nước muốn giảm phụ thuộc vào Washington.

Mỹ "vô tình" giúp Trung Quốc có được hợp đồng xuất khẩu tiêm kích lớn nhất trong lịch sử- Ảnh 3.

CTVX