INTEC làm chủ công nghệ tời thủy lực 'Made in Vietnam'

Toàn cảnh công trình Đập dâng Cao Bằng

Hệ thống tời thủy lực đóng mở cửa van xả lũ giữ vai trò đặc biệt quan trọng, quyết định khả năng vận hành an toàn, kịp thời của hồ chứa khi xuất hiện mưa lớn, lũ dồn dập. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, phần lớn các công trình thủy điện, thủy lợi trong nước vẫn phụ thuộc vào thiết bị tời nhập khẩu, kéo theo chi phí đầu tư cao, thời gian cung ứng kéo dài và nhiều khó khăn trong công tác bảo trì, sửa chữa.

Cơ khí thủy lực Việt Nam chứng minh hiệu quả đầu tư

Trước yêu cầu hiện đại hóa thiết bị vận hành, nâng cao hiệu quả điều tiết nước và từng bước giảm sự phụ thuộc vào công nghệ ngoại nhập, việc nghiên cứu, làm chủ thiết kế, công nghệ chế tạo và ứng dụng hệ thống tời thủy lực đóng mở cửa van do doanh nghiệp trong nước phát triển có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây không chỉ là giải pháp kỹ thuật nhằm bảo đảm an toàn công trình trong điều kiện khí hậu cực đoan, mà còn góp phần thúc đẩy nội địa hóa thiết bị, nâng cao năng lực của ngành cơ khí phục vụ lĩnh vực thủy điện, thủy lợi.

Thực tiễn triển khai dự án khoa học và công nghệ cấp Nhà nước do CTCP Công nghệ Công nghiệp INTEC chủ trì đã cho thấy, những hiệu quả rõ nét cả về kỹ thuật, kinh tế và xã hội. Sáng ngày 24/9/2025, tại Hà Nội, Hội đồng nghiệm thu cấp Nhà nước đã tổ chức nghiệm thu dự án “Nghiên cứu hoàn thiện thiết kế, công nghệ chế tạo và ứng dụng hệ thống tời thủy lực để đóng mở cửa van các công trình thủy điện, thủy lợi” (mã số DAĐL.CN04/22). Dự án thuộc Chương trình khoa học và Công nghệ độc lập giai đoạn 2021-2025, do TS. Nguyễn Ngọc Linh, Chủ tịch HĐQT Công ty INTEC làm Chủ nhiệm.

Điểm nổi bật của dự án là việc làm chủ thiết kế, công nghệ chế tạo và tổ chức sản xuất đồng bộ các hệ thống tời thủy lực có dải lực nâng từ 20 đến 110 tấn, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật khắt khe của những công trình thủy điện, thủy lợi hiện đại.

Trong khuôn khổ dự án, Công ty INTEC đã xây dựng thành công dây chuyền sản xuất tời thủy lực với năng suất đạt 50 hệ thống mỗi năm. Các sản phẩm đã được lắp đặt và vận hành thực tế tại nhiều công trình trọng điểm như Đập dâng nước Nậm Rốm (Điện Biên), Thủy điện Nam Long (Đắk Nông) và Đập dâng nước Cao Bằng. Đây đều là những công trình đòi hỏi cao về độ ổn định, an toàn và khả năng vận hành liên tục trong điều kiện thủy văn phức tạp.

Thực tế vận hành cho thấy, các hệ thống tời thủy lực do dự án chế tạo hoạt động ổn định, khả năng nâng hạ cửa van chính xác, êm và đáp ứng tốt yêu cầu điều tiết nước. Đặc biệt, hệ thống tời thủy lực có lực nâng 110 tấn tại công trình Đập dâng Cao Bằng được Tổ chuyên gia của Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao về chất lượng kỹ thuật cũng như kiểu dáng, mẫu mã công nghiệp.

So với các hệ thống tời cơ truyền thống hoặc thiết bị nhập khẩu, tời thủy lực do INTEC nghiên cứu, chế tạo thể hiện nhiều ưu điểm vượt trội như vận hành êm, ít rung, giảm hao mòn cơ khí, dễ điều khiển và thuận lợi cho công tác bảo trì. Việc ứng dụng công nghệ thủy lực cho phép kiểm soát lực nâng chính xác, qua đó nâng cao độ an toàn cho cửa van và kết cấu công trình, đặc biệt trong các tình huống vận hành khẩn cấp như xả lũ.

Hiệu quả ứng dụng hệ thống tời thủy lực tại các công trình

Một điểm nhấn quan trọng khác của dự án là tỷ lệ nội địa hóa cao, với các sản phẩm tời thủy lực đạt trên 80% về khối lượng và trên 60% về giá trị. Kết quả này góp phần giảm sự phụ thuộc vào thiết bị nhập khẩu, hạ giá thành sản phẩm, tạo việc làm cho lao động trong nước và thúc đẩy phát triển ngành cơ khí chế tạo phục vụ hạ tầng thủy lợi, thủy điện.

Trong thời gian thực hiện, Công ty INTEC đã cung cấp ra thị trường 28 hệ thống tời thủy lực, vượt 3 hệ thống so với chỉ tiêu đăng ký, với doanh thu đạt hơn 26,4 tỷ đồng. So với tổng kinh phí Nhà nước đầu tư cho dự án là 6,635 tỷ đồng, các kết quả đạt được cho thấy hiệu quả đầu tư vượt trội.

Sau khi dự án hoàn thành, INTEC tiếp tục mở rộng thị trường, thương thảo với nhiều chủ đầu tư các công trình thủy điện, thủy lợi trên cả nước. Dự kiến trong giai đoạn tiếp theo, doanh nghiệp sẽ cung cấp khoảng 60 hệ thống tời thủy lực và tời điện với dải lực nâng từ 40 đến 110 tấn, doanh thu ước đạt gần 50 tỷ đồng, cho thấy nhu cầu ngày càng lớn đối với các sản phẩm cơ khí thủy lực “Made in Vietnam”.

Theo GS-TS. Lê Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu, Dự án là một công trình khoa học được đầu tư công phu, nghiêm túc, có giá trị thực tiễn cao, đủ khả năng tạo ra các sản phẩm cơ khí chất lượng cao thay thế thiết bị nhập khẩu, qua đó góp phần nâng cao vị thế của ngành cơ khí Việt Nam trong lĩnh vực thủy điện, thủy lợi.

Có thể khẳng định, hiệu quả ứng dụng hệ thống tời thủy lực tại các công trình thủy điện, thủy lợi không chỉ thể hiện ở việc nâng cao hiệu quả vận hành và bảo đảm an toàn công trình, mà còn mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt và ý nghĩa xã hội lâu dài.

Bích Thủy