Iran có thể đáp trả các cuộc không kích của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân như thế nào?

Theo hãng tin CNN, từ việc tấn công các căn cứ Mỹ trong khu vực đến khả năng đóng cửa một tuyến đường thủy quan trọng với thương mại toàn cầu, Iran có thể đang cân nhắc nhiều phương án khác nhau.

Tấn công lợi ích quân sự của Mỹ trong khu vực

Việc Mỹ tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột có thể khiến Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) kích hoạt mạng lưới các lực lượng ủy nhiệm còn sót lại tại Iraq, Yemen và Syria.

Đây là những lực lượng từng nhiều lần tấn công các tài sản của Mỹ trong khu vực.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy cơ sở hạt nhân ngầm Fordow sau vụ không kích của Mỹ gần thành phố Qom, Iran (Ảnh: Maxar).

Dù đồng minh mạnh nhất một thời của Iran là Hezbollah ở Lebanon đã bị suy yếu đáng kể bởi các cuộc tấn công của Israel, song mối đe dọa từ các nhóm thân Iran trong khu vực vẫn còn nguyên vẹn.

Một cuộc tấn công của Iran vào các cơ sở của Mỹ ở Trung Đông hoàn toàn có thể xảy ra như vụ tấn công hồi năm 2020 khi tên lửa Iran nhắm vào một căn cứ của Mỹ khiến hơn 100 binh sĩ bị thương nặng.

Bên cạnh đó, các cuộc tấn công từ Yemen nhằm vào tài sản của Mỹ cũng đang được Iran đặt lên bàn cân. Phiến quân Houthi thân Iran ở Yemen trước đó đã thề sẽ tấn công tàu chiến Mỹ ở Biển Đỏ nếu Washington tham chiến.

Ngoài ra, Iran có thể áp dụng chiến thuật chiến tranh tiêu hao nhằm kéo dài và làm suy kiệt ý chí chiến đấu của đối phương. Đây chính là điều mà Tổng thống Mỹ Donald Trump từng tuyên bố muốn tránh ngay từ đầu nhiệm kỳ.

Làm gián đoạn thương mại dầu mỏ toàn cầu

Một phương án khác mà Iran có thể tính đến là động đến toàn bộ hoạt động vận tải thương mại trong Vịnh Persia thông qua việc đóng cửa eo biển Hormuz, tuyến đường huyết mạch của ngành dầu khí toàn cầu.

Eo biển Hormuz được coi là tuyến đường vận tải huyết mạch trên biển của thế giới tại Trung Đông (Ảnh: AFP).

Hiện vẫn chưa có gián đoạn thực tế nào đối với dòng chảy dầu mỏ thông qua eo biển Hormuz. Song nếu xuất khẩu dầu bị đình trệ hoặc Iran thực sự cố gắng phong tỏa eo biển này, thị trường dầu mỏ toàn cầu có thể rơi vào khủng hoảng.

Theo ước tính từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), khoảng 20 triệu thùng dầu/ngày, tương đương 1/5 nguồn cung dầu toàn cầu, đi qua eo biển Hormuz.

Được biết, sau vụ không kích của Mỹ, Tổng biên tập báo Kayhan Hossein Shariatmadari, cố vấn thân cận của Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei đã lên tiếng kêu gọi thực hiện các đòn tấn công trả đũa bằng tên lửa đồng thời đóng cửa eo biển Hormuz. "Sau cuộc tấn công của Mỹ vào cơ sở hạt nhân Fordow, giờ là lúc chúng ta đáp trả", ông Shariatmadari nhấn mạnh.

Trong khi đó, Tổng biên tập tờ Amwaj Media Mohammad Ali Shabani phát biểu trên kênh CNN rằng việc Iran có vị trí địa lý chiến lược cho phép nước này gây sốc thị trường dầu mỏ, đẩy giá tăng cao, khiến lạm phát bùng phát và tác động mạnh tới chương trình kinh tế của ông Trump.

Một số chuyên gia nhận định, Iran rất có thể sẽ đẩy nhanh quá trình phát triển vũ khí hạt nhân, ngay cả khi chế độ hiện tại sụp đổ và được thay thế bởi lực lượng mới cứng rắn hơn.

Ông Trita Parsi, Phó chủ tịch Viện Quincy có trụ sở tại Washington cảnh báo cuộc tấn công của Mỹ đã khiến Iran càng thêm quyết tâm trở thành quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân trong vòng 5 đến 10 năm tới nhất là trong trường hợp có sự thay đổi chế độ.

Ngoài ra, Iran cũng có thể rút khỏi Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân (NPT) nơi nước này từng cam kết không phát triển bom nguyên tử.

"Iran nhiều khả năng không chỉ trả đũa bằng quân sự mà còn bằng việc rút khỏi NPT", ông Ali Vaez, Giám đốc Dự án Iran tại Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế (ICG) chia sẻ trên X.

Khánh An