Israel cấm học sinh tiểu học sử dụng điện thoại từ năm 2026

Israel quyết định ban hành lệnh cấm sử dụng điện thoại với học sinh tiểu học trong khuôn viên trường từ năm 2026.

Quy định mới được xem là động thái nhằm đối phó với những hệ lụy ngày càng nghiêm trọng của việc trẻ em sử dụng thiết bị thông minh quá mức, đồng thời phù hợp với xu hướng đang gia tăng trên thế giới về hạn chế điện thoại trong môi trường học đường.

Quyết định được đưa ra sau nhiều tháng tham vấn với các nhóm phụ huynh, chính quyền địa phương và Công đoàn Giáo viên Israel, cũng như dựa trên hàng loạt nghiên cứu quốc tế về tác động của thiết bị số đối với sức khỏe tinh thần, kỹ năng xã hội và hiệu quả học tập của trẻ em.

Tại Israel, bậc tiểu học bao gồm học sinh từ lớp 1 đến lớp 6, nhóm tuổi dễ chịu tác động mạnh từ thói quen sử dụng điện thoại và mạng xã hội.

Bộ trưởng Giáo dục Israel Yoav Kisch nhấn mạnh rằng biện pháp này được xây dựng dựa trên bằng chứng khoa học, với mục tiêu tạo ra một môi trường học tập lành mạnh, an toàn và thúc đẩy sự tương tác trực tiếp giữa học sinh. Ông cho rằng việc giảm thiểu tối đa các yếu tố gây xao nhãng sẽ giúp trẻ tập trung hơn, đồng thời khôi phục những giá trị kết nối tự nhiên giữa người với người – điều vốn bị màn hình chi phối quá nhiều trong những năm gần đây.

Theo Bộ Giáo dục Israel, lệnh cấm không chỉ giới hạn việc sử dụng điện thoại trong lớp học mà áp dụng cho toàn bộ khuôn viên trường, bao gồm sân chơi, hành lang và các khu vực sinh hoạt chung. Điều này đồng nghĩa học sinh sẽ không được phép sử dụng điện thoại trong suốt thời gian ở trường, trừ những trường hợp đặc biệt do giáo viên hoặc nhà trường cho phép. Quy định được kỳ vọng góp phần hạn chế tình trạng trẻ lệ thuộc thiết bị, giảm nguy cơ bắt nạt trên mạng và cải thiện toàn diện sức khỏe tinh thần của học sinh.

Quyết định của Israel được đưa ra trong bối cảnh thế giới ngày càng quan ngại trước những tác động tiêu cực của điện thoại thông minh đối với trẻ nhỏ. Theo UNESCO, đến cuối năm 2024 đã có khoảng 40% hệ thống giáo dục toàn cầu áp dụng một hình thức hạn chế điện thoại nào đó, tăng đáng kể so với mức 30% của năm 2023. Đây là minh chứng cho xu hướng mà nhiều chuyên gia giáo dục đánh giá là “không thể đảo ngược” khi các quốc gia cố gắng tái cân bằng giữa lợi ích công nghệ và nhu cầu phát triển toàn diện của trẻ.

Nhiều nước đã triển khai các biện pháp tương tự. Brazil cấm sử dụng điện thoại trong toàn bộ hệ thống trường công và tư; Chile cấm điện thoại trong giờ học ở cấp tiểu học và trung học cơ sở; Australia áp dụng lệnh cấm truy cập mạng xã hội đối với trẻ dưới 16 tuổi; còn các quốc gia châu Âu như Pháp, Hungary hay Hà Lan triển khai nhiều mô hình hạn chế đa dạng tùy theo cấp học. Tất cả đều chung một mục tiêu là giảm phụ thuộc vào màn hình, tăng cường tương tác thật và bảo vệ sức khỏe tâm thần của trẻ.

Bối cảnh ra đời của chính sách tại Israel cũng phản ánh sự thay đổi trong nhận thức xã hội về vai trò của thiết bị số. Từng được kỳ vọng mở rộng không gian học tập, điện thoại thông minh nay lại được chứng minh là nguyên nhân chính làm suy giảm khả năng tập trung, giảm thời gian vận động, gây khó khăn cho việc phát triển kỹ năng giao tiếp và thậm chí ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ của trẻ em. Những lo ngại này càng tăng khi tỷ lệ trẻ tiếp xúc với mạng xã hội ở độ tuổi ngày càng nhỏ.

Các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng việc sử dụng điện thoại trong giờ học có thể khiến học sinh giảm hiệu suất nhận thức từ 20% đến 30%. Một số khảo sát tại Israel cũng cho thấy giáo viên gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm soát hành vi sử dụng thiết bị trong lớp, dẫn đến sự phân tán và giảm hiệu quả giảng dạy.

Trong bối cảnh đó, quyết định của Israel được xem là bước đi mạnh mẽ nhằm định hình lại môi trường giáo dục trong thời đại số, đồng thời gửi đi thông điệp rõ ràng về trách nhiệm bảo vệ trẻ khỏi những tác động khó lường của thiết bị thông minh. Việc áp dụng quy định kể từ tháng 2/2026 cũng cho phép các trường và phụ huynh có thời gian thích ứng, xây dựng các phương án hỗ trợ phù hợp.

Giới phân tích nhận định rằng chính sách mới không chỉ giải quyết vấn đề trong phạm vi giáo dục mà còn phản ánh nỗ lực của Israel trong việc xây dựng một thế hệ có khả năng cân bằng giữa công nghệ và các kỹ năng xã hội.

Linh San