Học sinh phổ thông sẽ học gì khi AI được đưa vào trường học?

Khung giáo dục AI được xây dựng theo lộ trình rõ ràng và lấy con người làm trung tâm

Bộ GD&ĐT vừa ban hành Quyết định số 3439/QĐ-BGDĐT, lần đầu tiên đưa AI vào giáo dục phổ thông theo một khung định hướng thống nhất, có lộ trình và phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Khung nội dung giáo dục AI được xây dựng trên bốn mạch kiến thức cốt lõi, gồm: tư duy lấy con người làm trung tâm; đạo đức AI; các kỹ thuật và ứng dụng AI; thiết kế hệ thống AI. Các mạch nội dung này gắn với những miền năng lực AI, bảo đảm tính khoa học, hiện đại và phù hợp với định hướng phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh.

Theo lộ trình triển khai, ở giai đoạn giáo dục cơ bản (tiểu học và THCS), học sinh chủ yếu làm quen, trải nghiệm các ứng dụng AI đơn giản, trực quan, hình thành nhận thức ban đầu về vai trò của AI trong đời sống. Ở giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp (trung học phổ thông), học sinh được khuyến khích khám phá, thiết kế và cải tiến các công cụ AI đơn giản thông qua dự án học tập và nghiên cứu khoa học.

Xuyên suốt Khung nội dung là nguyên tắc lấy con người làm trung tâm, đề cao đạo đức, trách nhiệm và an toàn trong môi trường số. Theo Bộ GD&ĐT, giáo dục AI không chỉ nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng công nghệ mà còn hướng tới hình thành năng lực sử dụng AI một cách nhân văn, có kiểm soát và có trách nhiệm cho học sinh.

Một tiết học của cô và trò Trường THCS Nam Từ Liêm (Hà Nội). Ảnh minh họa.

Kỳ vọng từ giáo viên, học sinh và giới chuyên gia

Đánh giá về Khung nội dung thí điểm giáo dục AI, nhiều giáo viên cho rằng cách tiếp cận theo hướng trải nghiệm, thực hành và dạy học theo dự án là phù hợp với yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, đồng thời giúp học sinh tiếp cận AI một cách tự nhiên, không áp lực.

Cô Nguyễn Thúy Lan, giáo viên môn Tin học tại một trường THCS ở Hà Nội nhận định: "Trong thực tế, học sinh THCS đã tiếp xúc với AI thông qua các ứng dụng học tập, tìm kiếm thông tin hay mạng xã hội. Khung nội dung giáo dục AI lần này giúp giáo viên có cơ sở để định hướng, giúp các em hiểu rõ bản chất, giới hạn và những rủi ro khi sử dụng AI, thay vì chỉ dùng theo thói quen hoặc cảm tính". Theo cô Lan, việc lồng ghép nội dung đạo đức, dữ liệu và trách nhiệm là yếu tố quan trọng để hạn chế tình trạng lạm dụng công nghệ trong học tập.

Ở góc độ người học, Trần Minh Quân, học sinh lớp 10 chia sẻ: "Chúng em sử dụng AI khá thường xuyên để hỗ trợ học tập, nhưng nhiều khi chưa hiểu rõ thông tin nào là đáng tin cậy, đâu là nội dung cần kiểm chứng. Nếu được học bài bản trong nhà trường, chúng em sẽ biết cách sử dụng AI đúng mục đích và hiệu quả hơn".

Theo Quân, việc được học về đạo đức AI và an toàn dữ liệu cũng giúp học sinh chủ động hơn trong việc bảo vệ thông tin cá nhân trên môi trường số.

Từ góc nhìn đào tạo và nghiên cứu, TS. Nguyễn Bá Nghiễn - Khoa Công nghệ Thông tin, Đại học Công nghiệp Hà Nội cho rằng, việc Bộ GD&ĐT ban hành Khung nội dung thí điểm giáo dục AI là bước đi kịp thời, phù hợp với xu thế quốc tế trong bối cảnh AI ngày càng tác động sâu rộng tới giáo dục và xã hội.

Theo TS. Nguyễn Bá Nghiễn, điểm đáng chú ý của Khung nội dung là không chạy theo kỹ thuật thuần túy, mà đặt trọng tâm vào yếu tố con người và đạo đức AI. "Đây chính là nền tảng quan trọng để học sinh không chỉ biết sử dụng AI, mà còn biết kiểm soát, đánh giá và ứng xử đúng đắn với AI trong tương lai", ông nhấn mạnh.

Cũng theo TS. Nguyễn Bá Nghiễn, việc định hướng giáo dục AI từ sớm ở bậc phổ thông sẽ tạo tiền đề thuận lợi cho giáo dục đại học, góp phần thu hẹp khoảng cách giữa đào tạo phổ thông và đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực công nghệ, đồng thời hình thành nguồn nhân lực số có chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội trong kỷ nguyên số.

Đỗ Vi