Israel sẽ được hưởng lợi từ việc cải thiện quan hệ với Ukraine?
Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine sẽ gây căng thẳng cho sự hợp tác của Iran với Nga, làm giảm khả năng thể hiện sức mạnh của Tehran ở Trung Đông. Kết quả này phù hợp với lợi ích lâu dài của Israel.
Đó là nhận định của David Kirichenko, học giả nghiên cứu tại Hiệp hội Henry Jackson, tổ chức nghiên cứu chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia xuyên Đại Tây Dương, có trụ sở tại Anh với tờ Jerusalem Post (Israel) ngày 3/7.
Theo ông Kirichenko, Israel đã đứng ngoài cuộc trong xung đột Nga - Ukraine, từ chối hỗ trợ đáng kể cho Kiev. Tuy nhiên, khi Israel chiến đấu với các lực lượng thân Iran ở Trung Đông, Ukraine lại đối đầu với Nga, một trong những đối tác chính của Iran. Israel đã có cách tiếp cận thận trọng đối với cuộc chiến ở Ukraine, cố gắng tránh làm Nga tức giận.
Trong động thái mới nhất, Chính phủ Israel đã áp đặt các hạn chế đi lại mới đối với người Ukraine, trong khi Kiev đáp trả tương tự đối với người Israel đi du lịch đến Ukraine. Mối quan hệ giữa Israel và Ukraine vẫn căng thẳng. Năm 2022, trong khi các thành phố của Ukraine đang bị các lực lượng Nga tấn công dữ dội, Chính phủ Ukraine đã yêu cầu Israel cung cấp hệ thống phòng không để chống lại tên lửa và thiết bị bay không người lái (UAV) tấn công được cho là có nguồn gốc từ Iran, nhưng Tel Aviv đã từ chối.
Israel cũng đã ngăn chặn Washington gửi các hệ thống Vòm Sắt (Iron Dome) do Mỹ sản xuất tới Ukraine vào năm 2023. Tuy nhiên, có những dấu hiệu thay đổi khi Mỹ, Israel và Ukraine hiện đang đàm phán về việc cung cấp 8 hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine từ Israel.
Lý do khiến Israel do dự
Lập trường do dự của Israel trong việc ủng hộ Ukraine có thể là do mối quan hệ phức tạp của nước này với Nga. Israel duy trì mức độ hợp tác nhất định với Nga, đặc biệt là ở Syria, nơi lực lượng Nga có sự hiện diện lớn. Chính phủ Israel tin rằng việc có mối quan hệ tốt với Nga là rất quan trọng đối với an ninh của Israel khi nước này tìm cách chống lại ảnh hưởng của Iran và các hoạt động của Hezbollah trong khu vực.
Bất kỳ cuộc đối đầu trực tiếp hay sự hỗ trợ đáng kể nào cho Ukraine đều có thể gây nguy hiểm cho sự cân bằng mong manh này, có khả năng dẫn đến các hành động của lực lượng Nga ở Syria đi ngược lại lợi ích của Israel.
Tuy nhiên, ông Kirichenko cho rằng cách tiếp cận hiện tại của Israel đang bỏ qua những lợi ích chiến lược của việc hỗ trợ Ukraine. Bằng cách hỗ trợ Ukraine trong cuộc chiến với Nga, Israel có thể gián tiếp làm suy yếu vị thế của Iran. Iran và Nga đã hình thành một liên kết chặt chẽ, với việc hai nước đang tăng cường hợp tác quân sự.
Như vậy, sự suy yếu của Nga do xung đột ở Ukraine sẽ gây căng thẳng cho sự hợp tác của Iran với Nga, làm giảm khả năng thể hiện sức mạnh của Iran ở Trung Đông. Kết quả này phù hợp với lợi ích an ninh lâu dài của Israel.