Israel tuyên bố chiếm đóng vùng đệm bên trong Syria

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu thăm vùng đệm ở bên trong Syria ngày 17/12/2024. Ảnh: AP

Theo hãng tin AP, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz ngày 17/12 đã thực hiện một chuyến thăm tới đỉnh núi Hermon nằm ở vùng đệm bên trong Syria, cách biên giới với cao nguyên Golan do Israel chiếm giữ khoảng 10 km.

Vùng đệm giữa Syria và cao nguyên Golan do Israel kiểm soát được Liên Hợp Quốc thiết lập sau cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1973 và vẫn thường xuyên được lực lượng Liên Hợp Quốc tuần tra. Ngay sau khi Tổng thống Syria Bashar Assad bị lật đổ gần đây, Israel đã chiếm giữ vùng đệm này - một khu vực phi quân sự rộng khoảng 400 km vuông trên lãnh thổ Syria.

Nhà lãnh đạo Israel cho biết ông đã từng ở trên đỉnh núi này cách đây 53 năm khi còn là một người lính, nhưng tầm quan trọng của khu vực này đối với an ninh của Israel đang ngày càng gia tăng trong những năm gần đây. Ông tuyên bố: "Chúng tôi sẽ ở lại đây cho đến khi đạt được một thỏa thuận khác đảm bảo an ninh cho Israel".

Về phía Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông cho biết đã chỉ thị cho quân đội nhanh chóng thiết lập sự hiện diện, bao gồm cả các công sự, để chuẩn bị cho khả năng sẽ kéo dài thời gian ở lại khu vực này. Ông cho biết: “Đỉnh núi Hermon là đôi mắt của nhà nước Israel để xác định kẻ thù của chúng ta ở gần và ở xa”.

Động thái trên vấp phải sự lên án gay gắt khi nhiều người chỉ trích Israel vi phạm lệnh ngừng bắn năm 1974 và có thể lợi dụng tình hình hỗn loạn ở Syria sau khi Tổng thống Assad bị lật đổ để chiếm đất. Phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric ngày 17/12 tuyên bố việc quân đội Israel chiếm giữ vùng đệm, bất kể kéo dài bao lâu, đều vi phạm thỏa thuận thiết lập vùng đệm. Ông nhấn mạnh rằng thỏa thuận này “cần phải được tôn trọng”, và chỉ trích “chiếm đóng là chiếm đóng, dù kéo dài một tuần, một tháng hay một năm, thì vẫn là chiếm đóng”.

Hiện lực lượng HTS (Hayat Tahrir al-Sham), nhóm phiến quân đã lãnh đạo cuộc lật đổ ông Assad, cũng như các quốc gia Ả Rập khác, vẫn chưa đưa ra bình luận về tuyên bố của Thủ tướng Israel.

Ở một diễn biến khác, quá trình chuyển giao quyền lực tại Syria vẫn đang diễn ra một cách thuận lợi. Ngày 17/12, Chính phủ Đức cho biết các nhà ngoại giao của nước này đã gặp các nhà lãnh đạo phiến quân để thảo luận về quá trình chuyển đổi chính trị của Syria và "kỳ vọng của chúng tôi liên quan đến việc bảo vệ quyền của các nhóm thiểu số và phụ nữ".

Trong cùng ngày tại thủ đô Damascus của Syria, Qatar đã chính thức mở lại Đại sứ quán— gần 13 năm sau khi cắt đứt quan hệ ngoại giao với chính phủ Assad. Qatar đã tái khẳng định "sự phản đối tuyệt đối các chính sách đàn áp của chế độ đối với người dân Syria" trong một tuyên bố trước đó. Hầu hết các Đại sứ quán nước ngoài tại Syria đã bị đóng cửa kể từ sau khi cuộc nội chiến ở nước này nổ ra vào năm 2011.

Đại sứ quán Pháp tại Damascus cũng đã kéo cờ trong một "cử chỉ tượng trưng" để thể hiện sự ủng hộ đối với người dân Syria trong quá trình chuyển đổi trong khi Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Noël Barrot cho biết việc mở lại Đại sứ quán tại Syria còn cần dựa trên đánh giá liên tục về các điều kiện chính trị và an ninh. Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Damascus gần đây cũng đã mở cửa trở lại.

Ngân Hà