Jack Ma - gã nhỏ người với bộ óc lớn chưa khi nào ngừng cống hiến

Sau hai thập niên gây dựng Alibaba, chủ tịch Jack Ma của tập đoàn đã nói lời chia tay vào đúng dịp kỷ niệm 20 năm thành lập và đúng sinh nhật lần thứ 55 của ông tại một sân vận động ở thành phố Hàng Châu (Trung Quốc).

Trên sân khấu chính, ông chủ nhỏ con trình diễn các bài hát, các tiểu phẩm với đủ cung bậc cảm xúc: vui có, buồn có. Nhưng sau tất cả, đọng lại trong lòng người xem và những nhân viên đã gắn bó với ông là thứ cảm xúc khó tả vì phải nói lời chia xa.

Jack Ma hóa thân thành một ngôi sao nhạc rock tại buổi biểu diễn chia tay Alibaba.

“Sau đêm nay, tôi sẽ bắt đầu cuộc sống mới. Thế giới ngoài kia thật đẹp biết bao, tôi vẫn còn có thể làm được nhiều điều cho nó, vì thế tôi quyết định nghỉ hưu sớm và góp sức mình cho những công việc bên ngoài công ty”, Jack Ma chia sẻ với hơn 60.000 nhân viên tại sân vận động.

Chia sẻ về điều mà ông cho biết là công việc bên ngoài công ty hậu nghỉ hưu, tỷ phú 55 tuổi cho biết ông đã lên kế hoạch cống hiến sức mình cho từ thiện mà đặc biệt là phát triển giáo dục và bảo vệ môi trường.

Ông Jack Ma bên trong căn hộ ở Hàng Châu, nơi Alibaba bắt đầu.

Jack Ma giữ ghế chủ tịch Alibaba từ năm 2013, lúc đó đi cùng với những lời hứa hẹn và cam kết là thư ngỏ sẽ rời chức vụ này vào 6 năm sau - tức là thời điểm hiện tại, ông cũng ấn định CEO Daniel Zhang sẽ là người kế nhiệm mình.

Đi qua ngày mưa để đón nhận ánh nắng

Nhìn vào Jack Ma của hiện tại, có lẽ ai trong chúng ta cũng khao khát có được một cuộc đời như vậy. Tuy nhiên không phải ai cũng biết được ông đã trải qua cả tuổi trẻ như thế nào để có được ngày hôm nay. Nếu muốn có được vị trí đỉnh cao như Jack Ma, bạn hãy trải qua những tháng ngày ở tận cùng lớp đáy như ông.

Sinh ra và lớn lên tại Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc trong một gia đình không mấy khá giả giữa xã hội Trung Quốc gặp nhiều khó khăn về kinh tế. Có lẽ gia cảnh khó khăn khiến Jack Ma gắn liền với hình ảnh nhỏ con, gầy còm đến tận hiện tại.

Cậu bé Jack Ma đã sớm tiếp cận với tiếng Anh khi còn ngồi ghế trường tiểu học.

Sau một sự kiện, Hàng Châu quê nhà của ông được nhiều người biết đến và thu hút đông đảo du khách quốc tế ghé đến, Jack Ma xem đây là cơ hội để có thể trau dồi tiếng Anh. Cậu bé 8 tuổi được tiếp xúc với người nước ngoài, nhanh chóng có đủ vốn từ để làm hướng dẫn viên du lịch miễn phí cho “Tây ba lô”.

Không tiền bạc, không mối quan hệ, gia đình không có gốc to, Jack Ma không còn gì khác ngoài việc phải phấn đấu học hành. Sau khi rời trường phổ thông, chàng trai họ Mã nộp đơn thi đại học nhưng cả ba lần đều trượt. Bất quá tam, cuối cùng ông đã đậu được vào Đại học Sư phạm Hàng Châu trong lần thi thứ ba.

Nhưng ra trường đại học với tấm bằng tốt nghiệp cũng không nói lên được điều gì, ông đi xin việc ở khắp nơi nhưng bị từ chối liên tục với không phải lý do này thì cũng là lý do khác. Cuối cùng, ông được nhận vào làm giảng viên tiếng Anh ở một trường đại học vì vốn ngoại ngữ giàu có và nhanh chóng nhận được cảm tình từ sinh viên và các thầy cô trong trường.

Nhớ lại những tháng ngày xưa cũ, ông tỷ phú chỉ biết nói “Đừng bao giờ bỏ cuộc. Hôm nay có thể khó khăn, ngày mai có thể tệ hại, nhưng những ngày sau đó sẽ là những ngày nắng đẹp” để nhắn gửi đến những cô cậu sinh viên vẫn đang loay hoay, không biết tương lai của mình rồi sẽ ra sao.

Thiếu tiền, thiếu nợ, đừng thiếu giấc mơ

Khởi nghiệp ở Alibaba vào năm 1999 với định hướng phát triển sản phẩm này thành một nền tảng giao dịch trực tuyến, số vốn ban đầu chỉ 60.000 USD được 17 người đồng sáng lập cùng gom góp.

Ngày từ những ngày đầu tiên, Jack Ma đã vẽ ra giấc mơ về một nền tảng mà ở đó có thể thay đổi được người tiêu dùng theo hướng tích cực, giúp người sử dụng dịch vụ của mình được hưởng những tiện ích để cuộc sống trở nên đáng sống hơn.

Khác với nhiều doanh nghiệp khác chỉ tập trung vào việc kiếm doanh thu và khai thác triệt để túi tiền của khách hàng, mô hình của Alibaba đã vận hành theo một hướng đi khác và ông Mã luôn bám theo giấc mơ to lớn này. Đến cuối cùng, ông đã thành công vì đã vẽ ra giấc mơ để thực hiện.

Tiền nhiều để làm gì?

Với khối tài sản 29 tỷ USD gồm 7,8% cổ phiếu tại Alibaba và gần 50% cổ phiếu tại công ty dịch vụ thanh toán Alipay, Jack Ma luôn tự vấn mình nhiều tiền làm gì để rồi chỉ mỗi mình ta được ăn sung mặc sướng? Với Alibaba, ông đã tạo ra việc làm cho hàng vạn người và nâng cao chất lượng cuộc sống cho hàng triệu người trên khắp thế giới.

Khi nói về đế chế của mình, tỷ phú Mã cho biết: “Sự giàu có chỉ là kết quả của một mối quan hệ thành công giữa doanh nghiệp và khách hàng. Mối quan hệ này trở nên tốt đẹp thì không chỉ doanh nghiệp phát triển, mà cũng kéo theo khách hàng của mình được lợi.

Tiền bạc chỉ là công cụ giúp lưu thông nền kinh tế, nó giúp mọi thứ trở nên chắc chắn và có tính ràng buộc hơn, ta làm việc để có được nó nhưng không phải là mục đích sau cùng mà ta hướng tới. Tuy vậy, nếu bạn nghèo khó ở tuổi 35 thì bạn xứng đáng với điều đó”.

Không quan trọng bắt đầu từ đâu mà là kết thúc như thế nào

Đừng để số vốn cỏn con, gia cảnh khiêm tốn hay thành tích không mấy tự hào ngăn cản bước tiến của bạn. Tỷ phú người Trung Quốc cho biết chính bản thân ông cũng là một người có xuất phát điểm thấp kém so với mặt bằng chung, ông chia sẻ chỉ cần chúng ta nỗ lực trong suốt quá trình thì điểm kết thúc của cuộc đua mới là thứ cần nói đến.

“Chỉ cần bạn có lòng tin, sự cố gắng cùng tính nhiệt thành; bạn để tâm thật sự vào những gì mình làm thì không ai quan tâm đến gia cảnh, học vấn của bạn, họ chỉ nhìn vào những gì mà bạn đã làm được. Tôi không cần phải nói quá nhiều về những lý thuyết suông, cái tôi cần chính là hành động, đó là bằng chứng rõ ràng và dễ dàng nhìn thấy nhất”, ông chia sẻ.

Thất bại là một dạng của thành công

Nếu có một ai đó hiểu rõ mùi vị của sự thất bại, thì đó chính là Jack Ma. Rớt đại học ba lần, bị từ chối vô số lần khi đi xin việc, bị trượt học bổng Harvard đến 10 lần và hai công ty chết yểu trước khi có được Alibaba,… ông Mã hiểu rõ thất bại là như thế nào.

“Tôi đánh giá cao sự cố gắng, nhưng không phải lúc nào mọi sự nỗ lực cũng đều được đền đáp, mọi hạt giống được gieo trồng cẩn thận cũng ra hoa thơm trái ngọt. Đôi khi chúng ta vấp ngã và thất bại, nhưng chỉ cần ta biết đứng lên và tiếp tục. Nếu bạn không từ bỏ, bạn luôn có cơ hội để làm lại. Từ bỏ chính là thất bại lớn nhất cuộc đời”, Jack Ma chia sẻ.

Nghỉ hưu là một chương mới được bắt đầu

Ở sinh nhật lần thứ 55, tỷ phú Jack Ma đã chính thức nghỉ hưu và rời khỏi chiếc ghế quyền lực. Độ tuổi này được đánh giá là quá sớm nhất là ở một quốc gia mà những nhà sáng lập thường giữ vai trò này đến tận tuổi 80 như Trung Quốc.

Thế nhưng đối với lão Mã, rời bỏ tập đoàn thương mại điện tử lớn nhất thế giới với tổng doanh số cao gấp 3 lần so với Amazon trong năm 2018 chỉ là bước đi đầu tiên trong quãng đời còn rất dài của ông.

Trong cuộc đời làm kinh doanh, không chỉ quan tâm tới người nghèo mà Jack Ma còn tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường. Ông là thành viên của Ủy ban bảo vệ Thiên nhiên toàn cầu và từng có những chia sẻ tâm huyết tại Hội nghị Sáng kiến Toàn cầu Clinton năm 2015.

Khi bước vào tuổi hưu trí, tỷ phú giàu nhất Trung Quốc chia sẻ, ông muốn dành số tiền mà mình kiếm được từ Alibaba để góp phần cải thiện cũng như thay đổi hệ thống giáo dục tại Trung Quốc, thay vì việc tái đầu tư hoặc gửi ngân hàng.

Bỏ lại đằng sau một doanh nghiệp thương mại điện tử phát triển, ông chủ Alibaba có kế hoạch sử dụng thời gian và tài sản của mình cho giáo dục - tình yêu đầu đời của mình khi công việc đầu tiên là một giáo viên tiếng Anh.

“Tôi sẽ học hỏi từ Bill Gates, Warren Buffett và rất nhiều nhà hảo tâm vĩ đại trên thế giới, nhưng tôi muốn làm một cái gì đó bằng cách riêng của mình. Tôi có thể không giàu có như vậy, nhưng một điều tôi có thể làm tốt hơn là nghỉ hưu sớm hơn”, Jack Ma nói với Bloomberg năm ngoái.

Cuộc đời của Jack Ma luôn là niềm cảm hứng bất tật cho những người kém may mắn nhưng khát khao vươn lên thành công bằng nỗ lực của mình. Ngay cả những lúc khó khăn nhất, Jack Ma cũng không hề từ bỏ khát khao đạt được ước mơ. “Nếu khóc mà giải quyết được vấn đề thì tôi đã khóc cả một đại dương”, ông tâm sự.