Kê khai tài sản hướng tới thực chất

Đồng chí Phạm Minh Khôi - Phó Chánh Thanh tra tỉnh.

(baophutho.vn)

- Theo quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 thì việc kê khai tài sản, thu nhập và việc kê khai của người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập thực hiện theo trình tự, thủ tục quy định của Luật. Ngày 30/10/2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 130/2020/NĐ-CP quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị. Phóng viên Báo Phú Thọ đã có cuộc trao đổi với đồng chí Phạm Minh Khôi - Phó Chánh Thanh tra tỉnh để hiểu rõ những nội dung này.

* Xin đồng chí cho biết điểm mới của Nghị định 130 của Chính phủ?
- Nhằm cụ thể hóa Luật Phòng, chống tham nhũng số 36/2018/QH14, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị (có hiệu lực từ ngày 20/12/2020) để thay thế Nghị định số 78/2013/NĐ-CP về minh bạch tài sản, thu nhập. Việc thay đổi cụm từ “minh bạch” sang “kiểm soát” tài sản, thu nhập là điểm mới của Nghị định số 130/2020/NĐ-CP.Nghị định cũng qui định cụ thể về người lần đầu giữ vị trí phải hoàn thành việc kê khai tài sản, thu nhập chậm nhất là 10 ngày kể từ ngày được tiếp nhận, tuyển dụng, bố trí vào vị trí công tác.Nghị định phân thành 3 nhóm đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập hằng năm gồm: Các ngạch công chức và chức danh; Chấp hành viên; Điều tra viên; Kế toán viên; Kiểm lâm viên; Kiểm sát viên; Kiểm soát viên ngân hàng; Kiểm soát viên thị trường; Kiểm toán viên; Kiểm tra viên của Đảng; Kiểm tra viên hải quan; Kiểm tra viên thuế; Thanh tra viên; Thẩm phán.Những người giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý từ Phó trưởng phòng và tương đương trở lên công tác trong một số lĩnh vực được xác định trong danh mục tại Phụ lục III được ban hành kèm theo Nghị định 130/2020/NĐ-CP.Người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp.Đối với các trường hợp phải thực hiện kê khai lần đầu: Cán bộ, công chức; sĩ quan Công an Nhân dân; sĩ quan Quân đội Nhân dân, quân nhân chuyên nghiệp; người giữ chức vụ từ Phó trưởng phòng và tương đương trở lên công tác tại đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước, người được cử làm đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp.Trừ các trường hợp đã thực hiện kê khai hằng năm, các đối tượng phải thực hiện kê khai tài sản thu nhập lần đầu thực hiện kê khai bổ sung khi có biến động về tài sản, thu nhập có giá trị từ 300.000.000 đồng trở lên. Việc kê khai phải hoàn thành trước ngày 31/12 của năm có biến động về tài sản, thu nhập.Nghị định cũng qui định về việc công khai bản kê khai tài sản, thu nhập tại cơ quan, tổ chức, đơn vị và Bản kê khai của người có nghĩa vụ kê khai thuộc sở, ngành cấp tỉnh được niêm yết tại trụ sở cơ quan hoặc công khai tại cuộc họp, bao gồm toàn thể cán bộ, công chức, viên chức.

* Để hạn chế tính hình thức và kiểm soát thực chất việc kê khai tài sản của cán bộ, công chức, nhất là đối với những người có chức vụ, chúng ta cần có những giải pháp gì thưa đồng chí?
- Trước đây, việc kê khai tài sản được đánh giá là còn hình thức và chưa kiểm soát được tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn. Chính vì vậy, nhiều giải pháp mới đã được thể chế hóa trong Luật PCTN năm 2018 và Nghị định số 130/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Để hạn chế tính hình thức và kiểm soát thực chất được tài sản của cán bộ, công chức, nhất là đối với những người tham gia ứng cử ĐBQH và HĐND các cấp thì nhất thiết phải thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật PCTN về kiểm soát tài sản, thu nhập và Nghị định số 130/2020/NĐ-CP của Chính phủ, trọng tâm là các nội dung sau:Phải rà soát, lập danh sách đầy đủ những người có nghĩa vụ kê khai để tránh bỏ lọt đối tượng phải kê khai lần đầu; tổ chức kê khai theo đúng trình tự, thủ tục quy định, đặc biệt là khâu rà soát nội dung bản kê khai để bảo đảm kê khai đúng mẫu, đúng hướng dẫn. Các trường hợp kê khai chưa đúng, chưa đầy đủ phải kiên quyết yêu cầu kê khai lại.Phải tổ chức việc công khai bản kê khai tài sản, thu nhập theo đúng quy định và lựa chọn hình thức niêm yết hay công bố tại cuộc họp sao cho phù hợp nhất với tính chất tổ chức, hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị mình. Đối với người tham gia ứng cử ĐBQH và HĐND các cấp thì phải công khai theo đúng quy định của pháp luật bầu cử. Điều này sẽ góp phần quan trọng để phát hiện các trường hợp có dấu hiệu vi phạm trong cơ quan, tổ chức, đơn vị cũng như cung cấp thông tin giúp cử tri xem xét, quyết định lựa chọn người xứng đáng để bầu vào Quốc hội, HĐND các cấp.Đồng thời cần tổ chức tốt việc kiểm tra, xác minh tính trung thực trong kê khai tài sản, thu nhập, đặc biệt là việc kiểm tra xác minh khi có tố cáo hoặc theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền và kiểm tra, xác minh ngẫu nhiên theo kế hoạch hằng năm. Thanh tra tỉnh cũng đã tích cực đôn đốc các sở, ngành, địa phương về thực hiện công tác kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ công chức theo Luật Phòng, chống tham nhũng (PCTN), nhất là người có chức vụ, quyền hạn và người chuẩn bị ứng cử ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Bất cứ cán bộ, công chức nào cũng có thể được chọn "ngẫu nhiên" để xác minh thu nhập, tài sản

* Thời gian tới, tỉnh sẽ triển khai thực hiện Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 như thế nào?
- Thời gian tới, Thanh tra tỉnh tích cực phối hợp với các cấp, các ngành liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các quy định của Nghị định; xây dựng kiện toàn các cơ quan có nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát việc kê khai tài sản của người có chức vụ quyền hạn theo quy định pháp luật; xử lý nghiêm minh đối với các trường hợp không kê khai, chậm hoặc kê khai tài sản, thu nhập không trung thực.Tổ chức phổ biến, quán triệt, thực hiện các quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng về kiểm soát tài sản thu nhập và Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 của Chính phủ về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị đến cán bộ, công chức, viên chức là đối tượng kê khai tài sản, thu nhập theo quy định để nâng cao nhận thức, hiệu quả công tác triển khai thực hiện việc kê khai tài sản thu nhập; phát huy vai trò, trách nhiệm của toàn xã hội trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, từng bước ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng.Các cán bộ, công chức, viên chức cần nắm rõ các nội dung của Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 của Chính phủ, đồng thời nêu cao tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện việc kê khai tài sản thu nhập. Chủ động triển khai thực hiện các nội dung của Luật Phòng, chống tham nhũng về kiểm soát tài sản thu nhập và Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 của Chính phủ phải được thực hiện nghiêm túc, theo đúng tiến độ đề ra, bảo đảm chất lượng, thiết thực, hiệu quả.Xin cảm ơn đồng chí !

Tú Anh (thực hiện)