Kênh đầu tư năm 2026: Thời kỳ 'tiền đắt' và chiến lược phòng thủ lên ngôi

Năm 2025 khép lại với sự tăng trưởng mạnh của nhiều kênh đầu tư: Vàng, bạc, thị trường chứng khoán cùng lập đỉnh cao mới, bất động sản và trái phiếu cũng dần hồi phục trở lại. Câu hỏi đặt ra, đầu tư vào những kênh nào có tiềm năng trong năm 2026?

Áp lực từ vòng xoáy lãi suất

“Năm sau, tôi đánh giá là năm còn nhiều khó khăn, một quan điểm mà chúng tôi hay nói với nhau là nền kinh tế đang bước vào một chu kỳ phân lớp. Trong đó, thị trường đã, đang và tiếp tục trải qua khoảnh khắc hiếm hoi khi mà các pha của nền kinh tế hoàn toàn lệch nhau”, ông Ngô Thành Huấn, CEO Công ty FIDT, chia sẻ tại hội thảo mới đây.

Năm 2026, khi kinh tế còn nhiều thách thức, các chuyên gia cho rằng đó chính là cơ hội để có thể sinh lời từ việc phân bổ đầu tư hợp lý.

Điểm nhấn quan trọng nhất chi phối thị trường năm 2026 chính là sự đảo chiều của lãi suất. Theo ông Trần Ngọc Báu, Tổng Giám đốc WiGroup, thị trường đang chứng kiến một chu kỳ ngược: lãi suất tăng mạnh trên cả thị trường huy động lẫn thị trường liên ngân hàng. Nguyên nhân cốt lõi đến từ việc hệ thống ngân hàng bắt đầu xuất hiện dấu hiệu thiếu hụt thanh khoản sau một thời gian dài tăng trưởng tín dụng vượt xa tốc độ huy động vốn.

Đồng quan điểm, ông Lê Chí Phúc, Tổng Giám đốc SGI, cảnh báo về một cột mốc lịch sử: Tỷ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam dự kiến đạt mức 140-145% vào cuối năm nay, trong khi tỷ lệ dư nợ cho vay trên huy động (LDR) đã chạm mức kỷ lục 110%.

“Chúng ta đã sử dụng hết dư địa của thời kỳ tiền rẻ. Nhìn lại lịch sử, khi tín dụng vượt ngưỡng chịu đựng của nền kinh tế, hệ thống sẽ cần thời gian để tái cơ cấu. Năm 2026 sẽ là giai đoạn lãi suất trở thành vấn đề đáng chú ý nhất”, ông Phúc nhận định. Dù lãi suất được dự báo sẽ không tăng sốc như năm 2022, nhưng xu hướng tăng dài hạn là khó tránh khỏi để "làm lành mạnh" thị trường và cân bằng lại biên lợi nhuận (NIM) đang ngày càng mỏng đi của các ngân hàng.

Trong một môi trường kinh tế được mô tả bằng từ “biến” và “tốc biến”, ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, khuyến nghị nhà đầu tư cần ưu tiên chiến lược phòng thủ. Việc phân bổ một tỷ trọng nhất định vào tiền gửi tiết kiệm và vàng được xem là “chốt chặn” an toàn trước các biến số khó lường toàn cầu.

Tuy nhiên, phòng thủ không có nghĩa là rút lui hoàn toàn. Năm 2026 vẫn mở ra những cơ hội “vàng” nếu nhà đầu tư biết kiên trì và chớp thời cơ ở các nhóm tài sản tăng trưởng như cổ phiếu và bất động sản, nhưng với một tâm thế chọn lọc khắt khe hơn.

Chứng khoán và bất động sản: Khởi đầu chu kỳ mới và sự dịch chuyển dòng tiền

Thị trường chứng khoán năm 2026 được kỳ vọng sẽ bước vào chu kỳ nâng hạng và hướng tới mục tiêu tăng trưởng GDP 10%. Tuy nhiên, ông Nguyễn Tuấn Anh, Founder FinPeace, lưu ý rằng dòng tiền sẽ không còn dàn trải. Áp lực chi phí vốn tăng cao sẽ đào thải những doanh nghiệp yếu kém, tạo ra sự phân hóa mạnh mẽ.

Dựa trên bối cảnh đó, bốn nhóm ngành được dự báo sẽ dẫn dắt dòng tiền trên thị trường chứng khoán. Trước hết là đầu tư công, được xem là “át chủ bài” thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, khi các dự án hạ tầng giao thông và năng lượng trọng điểm trong giai đoạn 2026–2030 sẽ tạo động lực trực tiếp cho các ngành xây dựng, vật liệu và logistics.

Nhóm ngân hàng dù chịu áp lực biên lãi ròng trong ngắn hạn nhưng vẫn giữ vai trò kênh dẫn vốn chủ lực của nền kinh tế. Các chuyên gia từ DNSE dự báo biên lãi ròng có thể tạo đáy vào nửa cuối năm 2026, qua đó mở ra cơ hội cho nhóm “cổ phiếu vua” khi thanh khoản hệ thống được cải thiện.

Bên cạnh đó, nhóm tiêu dùng và bán lẻ được kỳ vọng hưởng lợi từ đà phục hồi của kinh tế và sức mua nội địa, dù tốc độ tăng trưởng có thể chậm hơn so với nhóm đầu tư công.

Cuối cùng là dầu khí và năng lượng, những lĩnh vực đóng vai trò bổ trợ quan trọng cho phát triển hạ tầng và sản xuất công nghiệp trong giai đoạn tới.

Đối với kênh đầu tư bất động sản, giới phân tích đánh giá, thị trường bất động sản năm 2026 được đánh giá là “sôi động trong sự thận trọng”. Ông David Jackson, Tổng Giám đốc Avison Young Việt Nam, nhận định thị trường đang bước vào giai đoạn tái định giá.

Sự thay đổi rõ nét nhất là sự dịch chuyển dòng tiền khỏi các thành phố lớn – nơi giá chung cư đã lên quá cao và nguồn cung chủ yếu tập trung vào phân khúc cao cấp (80-100 triệu đồng/m2). Thay vào đó, dòng tiền có xu hướng tìm về các đô thị vệ tinh, các khu vực hưởng lợi từ hạ tầng kết nối liên vùng và mô hình phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD).

Bà Phạm Thị Miền (Viện nghiên cứu VARS) nhấn mạnh: "Thị trường đang thiếu hụt trầm trọng nhà ở giá phù hợp. Năm 2026, những sản phẩm có pháp lý rõ ràng, giá trị sử dụng thực và đáp ứng các tiêu chuẩn xanh (ESG) sẽ chiếm ưu thế". Nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý đến thực tế triển khai của các dự án hạ tầng thay vì chỉ chạy theo những thông tin quy hoạch trên giấy.

Đồng thời, các chuyên gia cho rằng xu hướng phân bổ tài sản sẽ dịch chuyển theo hướng đa kênh, tăng tỷ trọng đầu tư vào các lớp tài sản mới. Trong đó, cổ phiếu, trái phiếu, vàng, bạc được tăng tỷ trọng phân bổ và tài sản mã hóa trở thành kênh phân bổ mới, phản ánh xu hướng đầu tư hiện đại.

Năm 2026 không phải là năm dành cho những quyết định nóng vội hay sử dụng đòn bẩy tài chính quá đà. Với mặt bằng lãi suất mới, chìa khóa thành công nằm ở khả năng quản trị rủi ro và tầm nhìn dài hạn.

Nhà đầu tư nên xây dựng một danh mục “đa lớp”: giữ vững tài sản phòng thủ (vàng, tiết kiệm), kiên định với cổ phiếu giá trị (đầu tư công, ngân hàng) và thận trọng tìm kiếm cơ hội ở những vùng đất bất động sản mới có tiềm năng hạ tầng thực thụ. Trong một năm của sự “biến động”, sự kỷ luật và khả năng đọc vị vĩ mô sẽ là yếu tố quyết định người chiến thắng trên thị trường.

Thanh Hoa