Việt Nam - MERCOSUR sẽ tiến hành đàm phán hiệp định thương mại ưu đãi

Tối ngày 20/12/2025 (giờ Việt Nam), tại Hội nghị Thượng định lần thứ 67 của MERCOSUR diễn ra tại thành phố Foz de Iguazu, Brazil, các quốc gia thành viên Khối thị trường chung Nam Mỹ - MERCOSUR (gồm Argentina, Brazil, Paraguay và Uruguay) đã đưa ra Tuyên bố chung, khởi động đàm phán Hiệp định Thương mại ưu đãi Việt Nam - MERCOSUR (PTA Việt Nam - MERCOSUR).

Hiệp định tương lai này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại giữa MERCOSUR và Việt Nam, góp phần tăng cường mối quan hệ giữa Việt Nam và khối Nam Mỹ.

Nhân sự kiện này, Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với Tham tán Thương mại Phạm Hồng Trang, Thương vụ Việt Nam tại Brazil.

- Thưa bà, sau PTA giữa Việt Nam - Pakistan khởi động đàm phán hồi tháng 10/2025, mới đây khối thị trường chung Nam Mỹ - MERCOSUR cũng quyết định đồng ý khởi động PTA với Việt Nam. Đây là tín hiệu vui đối với thương mại nước nhà. Vậy xin bà cho biết, những kỳ vọng về thỏa thuận này?

Tham tán Thương mại Phạm Hồng Trang: Vừa qua, ngày 20/12 tại Brazil, Khối thị trường chung Nam Mỹ - MERCOSUR đã ra Tuyên bố chung, khởi động đàm phán PTA Việt Nam - Mercosur.

Dự kiến, trong quý I/2026, các bên sẽ tiến hành vòng đàm phán đầu tiên đối với Hiệp định thương mại ưu đãi này. Đây là một kết quả tốt đẹp, đạt được sau rất nhiều nỗ lực của hai bên; đồng thời thể hiện nỗ lực của Việt Nam sau một thời gian theo đuổi đàm phán Hiệp định trong hơn 6 năm qua.

Tham tán Thương mại Phạm Hồng Trang, Thương vụ Việt Nam tại Brazil.

Khối MERCOSUR là một thị trường rất tiềm năng đối với Việt Nam, với dân số khoảng 300 triệu dân; thị trường có nhu cầu rất là lớn, cùng các tiêu chuẩn kỹ thuật không quá khắt khe, rất phù hợp với những mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là những mặt hàng chủ lực, có lợi thế cạnh tranh như: Hàng điện tử, dệt may, da giày, thủy sản...

Tuy nhiên, MERCOSUR cũng là một trong những thị trường có tính bảo hộ cao. Bởi vậy, việc khởi động đàm phán PTA Việt Nam - MERCOSUR cũng như là dự kiến có thể kết thúc đàm phán trong năm 2026 sẽ mở ra một cánh cửa mới cho cộng đồng doanh nghiệp trong nước.

Thông qua PTA Việt Nam - MERCOSUR, hàng hóa của Việt Nam sẽ có thể tận dụng những lợi ích về việc cắt giảm dòng thuế. Bởi, trong PTA Việt Nam - MERCOSUR, hai bên sẽ tập trung đàm phán trực tiếp vào việc cắt giảm các dòng thuế và như vậy hàng hóa của Việt Nam sẽ tăng cường được tính cạnh tranh, có lợi thế hơn rất nhiều khi thâm nhập vào các thị trường lớn trong khối như: Argentina, Brazil, Paraguay và Uruguay...

Chưa kể, thị trường MERCOSUR cũng được coi là cửa ngõ để đưa hàng hóa Việt Nam vào khu vực Nam Mỹ nói chung.

- Tiềm năng cơ hội đối với hàng hóa Việt Nam thông qua PTA Việt Nam - MERCOSUR đã thấy rõ, vậy đâu là những ngành hàng tiềm năng để Việt Nam có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang khối thị trường này?

Tham tán Thương mại Phạm Hồng Trang: Đối với PTA Việt Nam - MERCOSUR, hiện nay Việt Nam sẽ tập trung vào việc đàm phán để cắt giảm những dòng thuế cho các mặt hàng có thế mạnh của Việt Nam như thủy sản, dệt may, da giày...

Những mặt hàng này đang có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu khá là bền vững sang khối thị trường MERCOSUR. Tuy nhiên, cần những cú hích, những lợi ích về mặt chính sách ưu đãi để có thể tạo ra được nhiều đột phá mới.

Các mặt hàng thủy sản, dệt may, da giày... trước đây là những mặt hàng gặp khó khăn khi vào khối thị trường này do thuế áp rất cao. Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam sẽ tập trung đàm phán, giảm thuế cho những mặt hàng thế mạnh.

Một số mặt hàng khác như: đồ gỗ, phương tiện vận tải, linh kiện điện tử... được dự đoán sẽ là những mặt hàng có tăng trưởng nhảy vọt trưởng trong thời gian tới, nhất là khi PTA Việt Nam - MERCOSUR được ký kết.

- Từ thị trường sở tại, Thương vụ Việt Nam tại Brazil có khuyến nghị gì với doanh nghiệp trong nước? Những kế hoạch, định hướng hỗ trợ của Thương vụ trong thời gian tới để hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào thị trường MERCOSUR là gì, thưa bà?

Tham tán Thương mại Phạm Hồng Trang: MERCOSUR là thị trường có khoảng cách địa lý khá là xa đối với Việt Nam, cùng rào cản về ngôn ngữ, sự khác biệt về văn hóa. Bởi vậy, khi doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang khối thị trường này cần phải lưu ý tìm hiểu thật kỹ thông tin thị trường, định hướng tiêu dùng.

Doanh nghiệp Việt Nam cần phải kiểm tra, xác minh doanh nghiệp đối tác rất là kỹ trước khi tiến hành đàm phán cũng như ký kết hợp đồng để tránh sự bất đồng và những rủi ro có thể xảy ra.

Khối thị trường MERCOSUR không đòi hỏi tiêu chuẩn chất lượng quá là cao. Tuy nhiên, các đơn hàng phải được đảm bảo tính đồng nhất; giá cả phải cạnh tranh; mẫu mã thay đổi liên tục để có thể đáp ứng với nhu cầu tiêu dùng của các nước đối tác.

Hiện tại Thương vụ Việt Nam tại Argentina và Thương vụ Việt Nam tại Brazil là hai thương vụ phụ trách Khối thị trường chung Nam Mỹ - MERCOSUR. Hai thương vụ đã có website điện tử và thường xuyên có những ấn phẩm về thông tin thị trường.

Các ấn phẩm tập trung vào những khuyến nghị và hướng dẫn doanh nghiệp về thị trường, nhu cầu tiêu dùng cũng như các bước cần phải thực hiện trong quá trình giao thương, hợp tác.

Thương vụ luôn sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp để tìm hiểu thị trường, tìm kiếm các đối tác tiềm năng; cũng như hướng dẫn cụ thể về khâu chuẩn bị nộp hồ sơ để xuất khẩu; khuyến nghị về việc đóng gói hàng hóa, bao bì, quy cách, quy chuẩn...

Song song với nhiệm vụ thực hiện tốt vai trò kết nối, xúc tiến thương mại, thương vụ luôn đồng hành với doanh nghiệp trong việc tiếp cận thị trường, xử lý vướng mắc, phòng ngừa rủi ro, tận dụng các FTA và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng quốc tế. Đặc biệt, thương vụ ưu tiên việc hỗ trợ đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp địa phương, góp phần mở rộng nền tảng xuất khẩu và đa dạng hóa thị trường.

- Xin cảm ơn bà!

Hoàng Hòa