Kết nối, huy động kịp thời nguồn lực quốc tế hỗ trợ người dân vùng thiên tai

Thiên tai năm 2025 phá vỡ nhiều cột mốc lịch sử

Dưới tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai, bão lũ ở nước ta ngày càng diễn biến cực đoan, phức tạp và khó lường.

Trong hai năm 2024-2025, Việt Nam liên tiếp hứng chịu nhiều đợt bão lũ mang tính lịch sử. Đáng chú ý, bão Yagi năm 2024 cùng các cơn bão số 3, 5, 10, 11 và 12 trong năm 2025 đã để lại hậu quả đặc biệt nặng nề: nhiều người chết và mất tích; hàng loạt công trình hạ tầng thiết yếu như điện, viễn thông, giao thông, thủy lợi, giáo dục, y tế bị hư hỏng, sập đổ; nhiều tuyến đê sông, đê biển sạt lở nghiêm trọng, hồ đập đứng trước nguy cơ mất an toàn.

Nhiều phường, xã bị ngập sâu, cô lập kéo dài; một số bản làng miền núi bị lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tàn phá, khiến sản xuất, kinh doanh đình trệ, đời sống và sinh kế của nhân dân bị ảnh hưởng nặng nề.

2025 cũng là năm ghi nhận số lượng bão và áp thấp nhiệt đới nhiều kỷ lục với 15 cơn bão và 6 ATNĐ hoạt động trên biển Đông; trong đó lần đầu tiên trong lịch sử ghi nhận ATNĐ di chuyển từ Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương và đi vào Biển Đông.

Mưa lớn cực đoan sau bão ghi nhận lượng mưa ngày cao nhất từng quan trắc được ở Việt Nam và lớn thứ 2 trên thế giới; ảnh hưởng gió mùa Đông Bắc gây lũ lớn trên nhiều tuyến sông, trong đó 20 tuyến sông khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ và hạ lưu sông Tiền, sông Hậu vượt lịch sử; ngập lụt rất nghiêm trọng tại các đô thị, vùng trũng thấp.

Trận lũ kinh hoàng do ảnh hưởng của bão số 3 khiến cho hơn 230 ngôi nhà ở Mỹ Lý, tỉnh Nghệ An bị hư hỏng gần như hoàn toàn

Mặc dù cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở, đặc biệt là cấp ủy, chính quyền các cấp, lực lượng chức năng và Nhân dân đã chủ động, tích cực và quyết liệt triển khai các biện pháp phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả từ sớm, từ xa, song thiệt hại về người và tài sản vẫn ở mức rất lớn, đòi hỏi nguồn lực lớn và thời gian dài để phục hồi. Tính đến ngày 22/12, thiên tai đã làm 468 người chết, mất tích, 741 người bị thương. Thiệt hại về kinh tế lớn nhất từ trước đến nay, ước tính khoảng 98.677 tỷ đồng.

Huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc khắc phục hậu quả thiên tai

Trước diễn biến thiên tai cực đoan, cả hệ thống chính trị đã cùng vào cuộc không kể ngày đêm nhằm ứng phó và khắc phục, giảm nhẹ hậu quả thiên tai gây ra. Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 347 ngày 24/10/2025 và Nghị quyết số 380 ngày 25/11/2025 về các giải pháp khắc phục hậu quả thiên tai, phục hồi sản xuất tại các địa phương khu vực miền Trung sau bão và mưa lũ lịch sử.

Liên tiếp các chuyến công tác trực tiếp cũng như ban hành các thông báo, công điện khẩn chỉ đạo quyết liệt các địa phương tập trung hỗ trợ người dân sớm ổn định đời sống.

Đặc biệt, Chiến dịch Quang Trung thần tốc được Chính phủ đặt ra huy động tổng lực, thần tốc sửa chữa và xây dựng lại nhà ở cho các hộ dân bị thiệt hại trong các đợt mưa lũ lịch sử có ý nghĩa đặc biệt thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với công tác tái thiết sau thiên tai.

Như Thủ tướng đã nhấn mạnh: Các lực lượng phải coi đây là nhiệm vụ từ trái tim đến trái tim, hành động vì nhân dân vùng bão lũ miền Trung. Đây không chỉ là lời hiệu triệu mà còn là định hướng chiến lược, tạo sự thống nhất trong chỉ đạo và huy động được sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội.

Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng kiểm tra tình hình sửa chữa nhà ở và tặng quà cho người dân tại Huế (tháng 12/2025)

Tính đến nay, Chiến dịch Quang Trung thần tốc đã đạt được những kết quả rất tích cực, thể hiện rõ hiệu quả của việc huy động tổng lực và tổ chức triển khai quyết liệt trên phạm vi rộng.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến 17h00 ngày 26/12/2025, cả nước có 1.596 nhà ở bị sập, đổ, lũ cuốn trôi phải xây dựng lại; 100% số nhà này đã được khởi công, trong đó 510 nhà đã hoàn thành, chiếm khoảng 32%, số còn lại đang được tập trung thi công để bảo đảm tiến độ đề ra.

Đối với 34.760 nhà ở bị hư hỏng cần sửa chữa, đến nay đã hoàn thành sửa chữa 33.879 nhà, đạt 97,47%; 881 nhà còn lại đang tiếp tục được triển khai, chỉ chiếm 2,53%, không còn trường hợp nào chưa thực hiện sửa chữa.

Kết quả này cho thấy tinh thần “thần tốc, quyết liệt, vì Nhân dân” của Chiến dịch đã và đang được hiện thực hóa bằng những con số cụ thể, góp phần quan trọng giúp người dân vùng bão lũ sớm ổn định chỗ ở, từng bước phục hồi đời sống và sinh kế trước thềm Tết Nguyên đán 2026.

Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại TP. Hồ Chí Minh và lãnh đạo Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai đến thăm nhà xây trong chiến dịch Quang Trung tại tỉnh Gia Lai (tháng 12/2025)

Huy động nguồn lực quốc tế hiệu quả, kịp thời

Bên cạnh công tác chỉ đạo, điều hành của Đảng, Chính phủ, nỗ lực ứng phó, khắc phục hậu quả của các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương, sự chung tay của cộng đồng người dân, công tác huy động nguồn lực quốc tế được đặt ra như một yêu cầu cấp thiết nhằm hỗ trợ kịp thời người dân vùng bị ảnh hưởng.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp tiếp nhận thư xác nhận viện trợ chính thức 2 triệu USD từ Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam (ngày 05/12/2025)

Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai đã chủ động tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc huy động nguồn lực quốc tế, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các đại sứ quán, tổ chức quốc tế trong triển khai hỗ trợ khẩn cấp cho các địa phương khắc phục hậu quả, ổn định cuộc sống của người dân.

Thời gian qua, nhiều nguồn viện trợ quốc tế đã được kết nối nhanh chóng, đa dạng về hình thức, góp phần hỗ trợ kịp thời người dân vùng thiên tai, giảm thiểu tổn thất và thúc đẩy quá trình phục hồi sau thiên tai.

Đầu tháng 10/2025, ngay sau khi cơn bão số 10, 11 và hoàn lưu sau bão gây thiệt hại nặng nề tại các tỉnh miền núi phía Bắc, Cục đã tham mưu tổ chức cuộc họp khẩn cấp chia sẻ thông tin thông tin về tình hình mưa, lũ sau bão với sự tham dự của hơn 100 đại biểu đại diện các đại sứ quán, tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Ngay sau đó, hàng loạt các đại sứ quán, tổ chức quốc tế đã công bố các khoản cứu trợ tại các địa phương; tổ chức 3 đoàn công tác đánh giá nhanh thiệt hại tại 6 tỉnh miền núi phía Bắc chịu ảnh hưởng để đề xuất phương án cứu trợ từ các tổ chức quốc tế.

Chiều 13/10, tại sân bay Nội Bài, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai tiếp nhận hàng viện trợ quốc tế khẩn cấp của cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) cho người dân bị ảnh hưởng

Tiếp theo đó, cầu nối thông tin và phối hợp giữa Cục và các đối tác quốc tế được duy trì thường xuyên, liên tục và kịp thời các đợt thiên tai lớn như bão số 12, 13 và đợt mưa lớn, lũ lụt lịch sử tại miền Trung.

Các quốc gia, tổ chức quốc tế luôn sẵn sàng cam kết và triển khai cung cấp những hỗ trợ bằng đa dạng hình thức, thông qua sự điều phối và hỗ trợ của Cục.

Kế hoạch ứng phó chung năm 2025 do Liên Hợp Quốc chủ trì xây dựng chỉ ra rằng cần huy động khẩn cấp 96,2 triệu USD để cung cấp hỗ trợ cứu sinh và phục hồi cho 1,4 triệu người tại các tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai ở khu vực miền Bắc và miền Trung Việt Nam.

Tính đến ngày 25/12/2025, thông qua sự điều phối của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai), các đại sứ quán và tổ chức quốc tế đã kịp thời viện trợ và cam kết viện trợ trên23,8 triệu USDcho 20 tỉnh, thành phố với hơn 240.000 hộ gia đình chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai (bao gồm Lào Cai, Sơn La, Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Bắc Ninh, TP. Hà Nội, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, TP. Huế, TP. Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa và Lâm Đồng).

Đây là nguồn hỗ trợ kịp thời đầy ý nghĩa không chỉ động viên tinh thần mà còn giúp người dân từng bước khôi phục sinh kế, ổn định đời sống.

Điểm nhấn quan trọng trong công tác huy động nguồn lực quốc tế để cứu trợ, khắc phục hậu quả thiên tai năm 2025 chính là hình thức cứu trợ bằng tiền mặt đa mục đích.

Đây là hình thức tương đối mới, cho thấy sự hiệu quả khi đã rút ngắn được thời gian triển khai cứu trợ, hỗ trợ, giảm thiểu chi phí về hậu cần, vận chuyển khi cứu trợ bằng hàng hóa.

Ưu điểm lớn nhất của hỗ trợ tiền mặt chính là tạo điều kiện để người dân chịu thiệt hại bởi thiên tai tự quyết định nhu cầu thiết yếu phù hợp với hoàn cảnh của mình, góp phần kích thích phục hồi kinh tế tại chỗ.

Hơn 240.000 hộ gia đình tại 20 tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng bởi thiên tai được nhận các hỗ trợ trong năm 2025

Hơn 240.000 hộ gia đình tại 20 tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng bởi thiên tai được nhận các hỗ trợ trong năm 2025

Trong năm 2025, nhiều tổ chức đã triển khai các chương trình cấp phát tiền mặt cứu trợ cho các địa phương thuộc 17 tỉnh, thành phố, giúp hơn 42.000 hộ gia đình nhận mức hỗ trợ từ 5-7 triệu đồng.

Từ những kết quả cụ thể trong năm 2025, có thể thấy vai trò cầu nối và điều phối then chốt của Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai trong việc gắn kết nguồn lực quốc tế với nhu cầu cấp bách tại địa phương.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp trao thư cảm ơn tại Lễ ghi nhận hỗ trợ của cộng đồng quốc tế cho người dân Việt Nam sau bão Bualoi và Matmo

Bằng sự chủ động trong tham mưu và chuyên nghiệp trong phối hợp, Cục đã đảm bảo các khoản viện trợ - từ hàng hóa thiết yếu đến hình thức tiền mặt đa mục đích - được phân bổ minh bạch, đúng đối tượng và kịp thời.

Việc huy động hiệu quả hơn 23,8 triệu USD hỗ trợ không chỉ đáp ứng nhu cầu hỗ trợ trước mắt cho người dân, mà còn góp phần củng cố tinh thần nhân đạo, tương thân tương ái, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đồng thời khẳng định hình ảnh Việt Nam là đối tác chủ động, trách nhiệm và tin cậy trong hợp tác, đoàn kết quốc tế về phòng, chống thiên tai.

Khôi Anh