Khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh
Bom mìn, vật nổ sót lại sau chiến tranh ở nước ta còn lớn, với diện tích đất bị ô nhiễm khoảng 5,6 triệu ha, tương đương 17,71% diện tích đất tự nhiên của cả nước, nhiều vụ tai nạn bom mìn, vật nổ gây thương vong cho người dân, tác động và ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh tế xã hội.

Đội rà phá, bom mìn BAC4 (PeaceTrees Quảng Trị) triển khai, làm sạch những diện tích đất đồi tại huyện Đakrông, đem lại đất sản xuất cho nhân dân (ảnh chụp tháng 5/2024). Ảnh: Minh Đức/TTXVN
Cần nguồn lực lớn về tài chính
Theo Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, hàng năm, Việt Nam đã phải chi hàng nghìn tỷ đồng cho công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh để bảo đảm an toàn cho nhân dân, giải phóng đất đai phục vụ phát triển kinh tế xã hội, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp quốc.
Bên cạnh đó, từ năm 1995 đến nay, Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ lớn của cộng đồng quốc tế, trong đó các đối tác chính là Chính phủ Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, các tổ chức quốc tế và tổ chức phi chính phủ nước ngoài như: Chương trình phát triển Liên Hợp quốc (UNDP), Cơ quan hành động mìn Liên Hợp quốc (UNMAS), Trung tâm rà phá bom mìn nhân đạo quốc tế Ge-ne-vơ (GICHD); Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA), Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Tổ chức Viện trợ nhân dân Na Uy (NPA), Cây hòa bình Việt Nam (Peace Tress Việt Nam), Nhóm Cố vấn min (MAG), tổ chức CRS.
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Trưởng Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia 701 cho rằng, những kết quả về huy động nguồn lực, hợp tác quốc tế trong giai đoạn vừa qua rất đáng ghi nhận. Kết quả đó đã được hiện thực hóa bằng các chương trình, kế hoạch hỗ trợ, giúp đỡ cụ thể tại các địa phương; số nạn nhân bị tai nạn do bom mìn liên tục giảm, trong 3 năm gần đây chỉ có 2 nạn nhân bị tai nạn so với những năm trước kia thì nay giảm nhiều.
Nhiều nạn nhân bom mìn được tạo điều kiện, hướng dẫn, bố trí công ăn, việc làm cải thiện đời sống và hội nhập cộng đồng xã hội. “Đây là những kết quả rất lớn của Chính phủ Việt Nam và sự hợp tác của Chính phủ Hoa Kỳ và các nước, tổ chức quốc tế”, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến ghi nhận.
Tuy nhiên, công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh ở Việt Nam cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, vấn đề ngân sách còn hạn chế, nguồn lực con người, trang thiết bị để rà phá bom mìn, giải phóng đất đại cho phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống người dân; vấn đề về chính sách, chế độ chưa đáp ứng yêu cầu đẩy nhanh công tác khắc phục hậu quả bom mìn; về vận động tài trợ của quốc tế chưa xây dựng được kế hoạch dài hạn, đối tác tài trợ chưa được mở rộng...
Vẫn còn 5,6 triệu ha diện tích ô nhiễm bom mìn vật nổ
Hiện nay, trên cả nước vẫn còn 5,6 triệu ha diện tích ô nhiễm bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh, nguồn kinh phí cần để làm sạch bom mìn, vật nổ để đảm bảo an toàn cho người dân lao động, sản xuất, phát triển kinh tế xã hội là khoảng 203.600 tỷ đồng (tương đương 770 triệu USD). Bên cạnh việc huy động đủ nguồn kinh phí, bảo đảm đủ năng lực trang thiết bị, con người để triển khai công tác này là cần thiết.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến cho biết, năm 2025 Bộ Quốc phòng đã phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh ở Việt Nam”; theo đó đến năm 2030, Việt Nam sẽ có đủ năng lực về con người và trang thiết bị để đạt mục tiêu hoàn thành rà phá bom mìn, vật nổ trước năm 2065.
“Với sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; sự điều hành quyết liệt của Chính phủ; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương và sự đồng hành, hỗ trợ của các nước, các tổ chức quốc tế, sự ủng hộ của nhân dân, Bộ Quốc phòng tin tưởng rằng, công tác khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh ở Việt Nam sẽ sớm đạt được mục tiêu đề ra”, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến khẳng định.
Từ năm 2020 đến nay, Việt Nam đã huy động được 138,5 triệu USD từ Chính phủ các nước và tổ chức quốc tế cho công tác rà phá bom mìn vật nổ, giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn vật nổ, hỗ trợ người dân nghèo sinh kế.