Khắc phục tình trạng đầy bụng, khó tiêu ngày đầu Xuân

Nguyên nhân đầy bụng, khó tiêu

Có nhiều nguyên nhân gây đầy bụng khó tiêu, bệnh thường xảy ra sau bữa ăn khoảng 30 phút. Khi đó người bệnh luôn có cảm giác khó chịu. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp:

- Chế độ ăn không cân đối

Vào những ngày tiệc tùng, lễ Tết nếu ăn quá nhiều, ăn thực phẩm khó tiêu và dễ sinh hơi gây ra tình trạng tiêu hóa chậm chạp. Những thực phẩm khi ăn nhiều gây trướng bụng, đầy hơi, ăn không tiêu như:

Thức ăn giàu tinh bột, nhiều chất xơ, món ăn xào rán nhiều dầu mỡ;
Sử dụng rượu bia, thuốc lá, đồ uống có gas….
Sử dụng thực phẩm tái, sống (nem chua, tiết canh, rau sống…), hải sản, đồ uống có cồn…
Ngoài ra, trong các loại đồ ăn này còn chứa nhiều kí sinh trùng, vi khuẩn… dễ gây tiêu chảy, đầy bụng, nôn mửa, thậm chí là ngộ độc thực phẩm.

Đầy bụng, khó tiêu gây khó chịu cho người bệnh.

- Thói quen ăn uống không khoa học

Nhiều người do công việc bận rộn hoặc do sở thích ăn vặt, ăn không đúng giờ, không đúng bữa, vừa ăn xong đã đi nằm ngay hay ngồi yên một chỗ khiến cho hệ tiêu hóa bị trì trệ làm ảnh hưởng đến chuyển hóa thức ăn.

Ngoài ra, có nhiều người có thói quen ăn quá nhanh, không nhai kỹ, vừa ăn vừa xem phim, cười nói chuyện trong lúc ăn nuốt làm nhiều không khí gây ra tình trạng trướng bụng, đặc biệt là ở trẻ em gây nên tình trạng đầy hơi, khó tiêu.

- Mắc bệnh lý đường tiêu hóa

Nếu mắc một số bệnh về tiêu hóa cũng có thể dẫn đến tình trạng đầy bụng, khó tiêu. Một số bệnh thường gặp như: viêm niêm mạc dạ dày, loét dạ dày - tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản, ung thư dạ dày... ảnh hưởng đến khả năng co bóp tống thức ăn.

- Stress kéo dài

Các nghiên cứu cho thấy nếu stress kéo dài hoặc tâm lý căng thẳng, áp lực công việc, mất ngủ… có thể tác động đến hệ thần kinh trung ương, nơi kiểm soát quá trình tiêu hóa. Từ đó, ảnh hưởng đến nhu động ruột, gây khó tiêu, ợ hơi…

Đặc biệt, nếu sử dụng chất kích thích, thuốc an thần điều trị do khi stress kéo dài sẽ khiến người bệnh rơi vào tình trạng "bệnh chồng bệnh", rối loạn tiêu hóa ngày một nặng thêm.

Stress cũng là nguyên nhân gây đầy bụng, khó tiêu.

Xử trí khi đầy bụng, khó tiêu

Để khắc phục chứng đầy hơi chướng bụng, khó tiêu thông thường cần phải tập trung vào việc thay đổi chế độ ăn uống và lối sống hàng ngày. Cụ thể cần xác định các loại thực phẩm gây đầy hơi để loại bỏ chúng trong khẩu phần ăn hàng ngày.

- Người bệnh cần hạn chế chất béo vì chất béo có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, làm cho dạ dày của cảm thấy no nhanh hơn; Cần hạn chế các loại thực phẩm nhiều chất xơ vì chất xơ thường tốt cho cơ thể nhưng nếu ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ sẽ bị đầy bụng;

- Ăn uống đúng giờ, ăn chậm, nhai kỹ, chọn các thực phẩm cân đối giữa các thành phần đạm, mỡ, đường.

- Ngoài ra, có thể massage bụng bằng cách dùng hai bàn tay xát lại với nhau cho nóng rồi đặt lên ngang bụng, ấn nhẹ và xoa đều quanh bụng theo chiều kim đồng hồ. Thực hiện ít nhất 15 – 20 phút mỗi ngày sẽ cảm nhận được tình trạng chướng bụng khó tiêu thuyên giảm rõ rệt.

- Không nên sử dụng chất kích thích như cafe, rượu, bia, thuốc lá, đồ uống nhiều gas, các gia vị nóng: mù tạt, ớt, hạt tiêu.

- Thường xuyên vận động, kể cả lễ Tết: nên tham gia môn thể thao nhẹ nhàng, dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, nghe nhạc, đi bộ,... giúp tinh thần thoải mái, giải tỏa stress giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn.

Bên cạnh đó nên làm việc điều độ, cần ngủ đủ 7 - 8 tiếng mỗi ngày, đây được coi như cách thư giãn và nạp lại năng lượng cho cơ thể. Nếu bị các bệnh về đường tiêu hóa thì cần khám và điều trị dứt điểm.

Nếu thay đổi chế độ ăn uống và lối sống không làm giảm tình trạng đầy hơi, cần phải tới cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị bằng thuốc. Tùy từng trường hợp mà các bác sĩ có thể sẽ chỉ định một số loại thuốc giúp điều hòa vận động dạ dày để làm tăng khả năng co bóp của dạ dày, tăng trương lực cơ thắt thực quản và phối hợp các thuốc hấp thụ hơi trong ruột (than hoạt, dimethicone...).

Mời xem video nhiều người quan tâm:

BS. Phạm Minh Thiện