Khai hội mùa Thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2024 ở Hải Dương

Tại lễ tưởng niệm và khai hội, ông Lê Ngọc Châu, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương cho biết, Vạn Kiếp là vùng địa quân sự, địa văn hóa, địa kinh tế của Chí Linh, của Hải Dương và cả nước. Nơi đây, mạch tự Huyền Đinh, thế ngăn Đông Bắc, rồng chầu hổ phục, sông núi linh thiêng, trời bày đất dựng, hình thế hiểm yếu, đắc địa phong thủy.

Các đại biểu, cùng nhân dân và du khách thập phương về dự lễ tưởng niệm và khai hội.

Với vị thế chiến lược “tiền công, hậu thủ vững chắc” của vùng đất này, bằng nhãn quan thiên tài quân sự của mình, sau cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên lần thứ nhất (1258), Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn đã chọn Vạn Kiếp để tập trung binh lực xây dựng quân doanh, đưa Vạn Kiếp trở thành trung tâm chỉ huy của phòng tuyến quân sự vùng Đông Bắc, kéo dài từ biên giới Lạng Sơn ra Biển Đông, tạo thế trận đánh giặc Mông Nguyên lần thứ 2 (1285) và lần thứ 3 (1288).

Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn sinh năm Mậu Tý (1228), thuộc dòng dõi tôn thất quý tộc nhà Trần. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng là người có dung mạo khôi ngô, thông minh xuất chúng, văn võ song toàn. Là tướng tài, lại biết giữ gìn rường cột nước nhà, nên qua 4 đời vua Trần, ông đều được trọng dụng, để lại tiếng thơm lưu truyền, hậu thế tôn vinh, đời đời kính phụng.

Ông Lê Ngọc Châu, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương đọc diễn văn tưởng niệm 724 năm ngày mất của anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn.

Dưới tài chỉ huy thao lược của Quốc công Tiết chế, quân dân Đại Việt đã bừng bừng khí thế “Sát thát” đã ba lần đánh tan quân xâm lược Mông Nguyên hung tàn, giành thắng lợi lẫy lừng, bão vệ toàn vẹn bờ cõi đất nước. Trong các chiến thắng vang dội ở Đông Bộ Đầu, Hàm Tử, Tây Kết, Chương Dương, Vạn Kiếp, Bạch Đằng Giang đều ghi dấu công lao to lớn của Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại vương. Những chiến thắng đó, mãi mãi là biểu tượng sáng ngời về tài năng chỉ huy của Nhân vũ Hưng Đạo Đại vương, của các vua Trần và tinh thần hào khí Đông A của quân dân Đại Việt trong lịch sử dựng nước và giữ nước.

Không chỉ là nhà quân sự thiên tài, Nhân vũ Hưng Đạo Đại vương còn là nhà tư tưởng vĩ đại, nhà văn hóa kiệt xuất của dân tộc, để lại cho hậu thế những áng thiên cổ hùng văn, những trước tác bất hủ như Hịch tướng sĩ, Binh thư yếu lược, Vạn Kiếp tông bí truyền thư... Năm 1288, kết thúc cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông thắng lợi, Hưng Đạo Đại vương lui về sống tại tư dinh Vạn Kiếp. Với công lao cống hiến vĩ đại, với tài năng, đức độ bậc nhất, nên ngay khi còn sống, ông đã được vua Trần cho lập đền thờ (gọi là Sinh từ), lập bia đá ghi công (gọi là Sinh bia).

Các đại biểu dâng hương tưởng niệm 724 năm ngày mất của anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn.

Ngày 20 tháng 8 năm Hưng Long thứ 8 (1300), trái tim người anh hùng dân tộc ngừng đập tại tư gia Vạn Kiếp. Sau khi mất, triều đình tiến phong ông là Tổng Quốc chính Thái Sư Thượng phụ, Thượng Quốc công, Bình Bắc Đại Nguyên soái, Nhân vũ Hưng Đạo Đại vương. Trong tâm thức dân gian, nhân dân tôn phong ông là Đức Thánh Trần, Cửu Thiên Vũ Đế - Thần chủ Đạo Nội. Tri ân công lao to lớn của Ngài với non sông, đất nước, triều đình và nhân dân Đại Việt lập đền thờ tưởng niệm trên nền Phủ đệ Vạn Kiếp (Kiếp Bạc, Chí Linh, Hải Dương), để cháu con muôn đời tế độ, thành kính phụng thờ.

Tái hiện cảnh Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn chỉ huy, chiến đấu.

Hơn 7 thế kỷ trôi qua, tư tưởng trọng dân, “khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ, bền gốc, đó là thượng sách giữ nước”, cùng với tư tưởng về nghệ thuật quân sự, thuật binh pháp, đạo làm tướng, cách dùng người, lòng trung quân ái quốc vì giang sơn, xã tắc của Quốc công Tiết chế - Nhân vũ Hưng Đạo Đại vương vẫn mãi mãi là những bài học có giá trị to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần đã trở thành di sản văn hóa phi vật thế độc đáo trong nền văn hóa dân tộc, có sức sống trường tồn, được lưu giữ từ thế hệ này sang thế hệ khác trong tâm thức người Việt.

Trong các chiến thắng vang dội ở Đông Bộ Đầu, Hàm Tử, Tây Kết, Chương Dương, Vạn Kiếp, Bạch Đằng Giang đều ghi dấu công lao to lớn của Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại vương.

“Tháng tám giỗ Cha” đã trở thành biểu tượng thời gian linh thiêng trong văn hóa người Việt. Hôm nay, trong tiết mùa thu, Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc diễn ra với những thực hành và các nghi lễ truyền thống như Lễ tưởng niệm và khai hội, Lễ khai ấn, Lễ cầu an và hội hoa đăng, Lễ rước, Lễ giỗ Đức Thánh Trần.

Đồng thời, trong không gian khu di tích tổ chức các hoạt động Liên hoan diễn xướng hầu thánh, Trưng bày cổ vật “Di sản văn hóa thời Trần trên đất Hải Dương”, Tuần Văn hóa, du lịch và xúc tiến thương mại.

Hiện nay trong đền Kiếp Bạc còn lưu giữ 4 ấn tín bằng đồng của Đức Thánh Trần.

Bên cạnh đó, lễ hội mùa thu năm nay, diễn ra trong thời điểm 3 tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh, Bắc Giang đón các đoàn chuyên gia thẩm định, trình UNESCO vinh danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới. Trong đó, với những giá trị đặc sắc tiêu biểu, Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc và di tích Chùa Thanh Mai,… sẽ góp phần quan trọng để khẳng định, minh chứng tính toàn vẹn và xác thực của quần thể di sản.

Khai ấn và phát ấn là nghi lễ cổ truyền ở đền Kiếp Bạc (thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương).

Cũng trong buổi tối hôm nay, sau lễ tưởng niệm và khai hội diễn ra Lễ khai ấn đền Kiếp Bạc. Đây là nghi lễ cổ truyền ở đền Kiếp Bạc. Theo lệ xưa, cứ vào trước ngày đại kỵ của Đức Thánh Trần, chính quyền sở tại cùng các cụ thủ tử làm lễ đóng ấn vào một tấm lụa màu vàng rồi làm lễ xin phép Ngài, sau đó đem phát cho nhân dân và khách thập phương.

Hiện nay, trong đền còn lưu giữ 4 ấn tín bằng đồng của Đức Thánh gồm Trần Triều Hưng Đạo Vương chi ấn, Quốc Pháp Đại Vương, Vạn Dược Linh Phù, Phi thiên thần kiếm phù. Nghi lễ khai ấn đền Kiếp Bạc hiện được tổ chức thường niên trong kỳ lễ hội truyền thống mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc, đáp ứng nhu cầu tâm linh của người dân và du khách thập phương...

Phùng Nguyện