Khai mạc lễ hội mở cửa rừng xã Hương Sơn
Sáng 8/2 (tức ngày 11 tháng Giêng năm Ất Tỵ), UBND xã Hương Sơn, huyện Lạng Giang (Bắc Giang) tổ chức khai mạc lễ hội mở cửa rừng năm 2025. Lễ hội lấy không gian địa điểm tại đền Cổ Ngựa và đền Chúa Then, thôn Việt Hương, xã Hương Sơn để tổ chức. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi các sự kiện Tuần Văn hóa – Du lịch tỉnh Bắc Giang năm 2025.
Dự lễ khai mạc có các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy: Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Trần Công Thắng cùng đại diện lãnh đạo một số đơn vị, địa phương và đông đảo người dân, du khách thập phương…
Ngay từ sáng sớm, tại sân đền Cổ Ngựa, 21 đoàn rước của 21 thôn trên địa bàn xã Hương Sơn (mỗi thôn cử 20 người), với trang phục truyền thống dân tộc, mang theo mâm lễ và các đồ rước đã tập trung đông đủ.
Trước khi đánh trống khai hội, các đại biểu và du khách được thưởng thức các tiết mục văn nghệ mừng Đảng, mừng xuân, mừng đất nước đổi mới.
Phát biểu khai mạc lễ hội, đại diện lãnh đạo xã Hương Sơn nhấn mạnh, mỗi dân tộc sinh sống trên địa bàn xã đều có những phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa đặc trưng riêng. Bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc xã Hương Sơn được thể hiện thông qua các loại hình di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc, được gìn giữ từ thế hệ này sang thế hệ khác như: Truyền thuyết, thơ, ca, hò, vè, các trò chơi dân gian. Hương Sơn là “miền đất sống” của các làn điệu dân ca dân tộc Nùng, Sán Dìu, Tày...
Xã Hương Sơn khi xưa là một vùng rừng núi rộng lớn, là cửa rừng quan trọng để đi lên phía Bắc. Theo đường thiên lý Đông quan, đây là vùng cửa ngõ quan trọng giao thông với phương Bắc trong các lĩnh vực: Quân sự, chính trị và ngoại giao...
Đến với lễ hội, du khách còn được nghe kể về truyền thuyết, sự huyền bí kì ảo của cửa rừng Hương Sơn ngàn xưa, khi mà núi sông và cây cỏ còn như thuộc về thế giới linh thiêng. Theo lưu truyền, đền Chúa Then thờ một vị nữ thần là Bà Then Tiên Vương Thị Chân Nhân. Tín ngưỡng thờ Chúa Then là tín ngưỡng bản địa thờ thần trên rừng núi. Đối với dân tộc Nùng thờ Chúa Then cũng giống tín ngưỡng thờ các vị chúa Sơn Lâm, Sơn Trang, nhiều dòng họ thờ gọi là Then tổ. Đền Chúa Then cũng là nơi phối thờ Chúa Then cùng với các Chúa Sơn Trang trong hệ thống thờ các nữ thần rừng núi thuộc hệ thống tín ngưỡng hầu đồng, góp phần làm tăng thêm sự giao thoa của văn hóa tín ngưỡng. Tại vùng cửa rừng nơi đây, Chúa Then là hiện thân của Chúa Sơn Lâm cửa rừng. Điều này tiếp tục khẳng định được vai trò tâm linh lớn lao của vùng cửa rừng Hương Sơn - Xứng đáng là nơi kết tinh hội tụ của tất cả linh thần nơi cửa rừng to lớn.
Sau khi các đại biểu làm lễ dâng hương tại đền Cổ Ngựa, 21 đoàn rước ở các thôn và một đoàn rước của đại biểu tỉnh, huyện, xã cùng đông đảo du khách thập phương tiến hành lễ rước từ đền Cổ Ngựa về đền Chúa Then. Dẫn đầu là đoàn rước của thôn Việt Hương với đầy đủ lân, sư, rồng, cờ Tổ quốc, cờ thần, nhang án, trống, chiêng, bát biểu, chấp kích, kiệu đình, kiệu thần…
Khi đoàn rước đến đền Chúa Then, các đại biểu và du khách được thưởng thức hoạt cảnh ý nghĩa mở cửa rừng do các diễn viên Nhà hát Chèo Bắc Giang tổ chức cùng các nghi lễ mở cửa rừng do Ban nghi lễ nhà đền Chúa Then thực hiện. Trong đó, có các nghi thức cúng thần rừng, đọc văn tế xin phép mở cửa rừng, xin keo, xin phép mở cửa rừng và đẩy mở cửa cung Đại bái đền Chúa Then…
Theo chương trình lễ hội, chiều cùng ngày tại khu vực quanh đền Cổ Ngựa và đền Chúa Then diễn ra nhiều trò chơi dân gian như nhảy bao bố, bịt mắt đập niêu, kéo co, đẩy gậy. Buổi tối cùng ngày sẽ diễn ra hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ. Sáng 9/2 (tức ngày 12 tháng Giêng), Ban nghi lễ nhà đền và nhân dân, du khách thập phương tiếp tục làm lễ tại đền Cổ Ngựa; tổ chức các trò chơi dân gian và tổ chức chung kết giải kéo co, đẩy gậy của huyện. Trước đó, vào tối 7/2 (tức ngày 10 tháng Giêng), tại không gian lễ hội đã diễn ra hoạt động “Đêm hội hát Then” và rước kiệu, đốt lửa trại.
Một số hình ảnh tại lễ hội:
Khai mạc lễ hội mở cửa rừng xã Hương Sơn, huyện Lạng Giang (Bắc Giang).
Nguồn Bắc Giang: http://baobacgiang.vn/khai-mac-le-hoi-mo-cua-rung-xa-huong-son-postid412434.bbg