Khai thác cát trái phép ở sông Chò

Mua đất nông nghiệp để khai thác cát

16 giờ 30 ngày 21-5, một số đối tượng đưa máy móc, xe tải đến múc đất, hút cát tại khu vực sông Chò (thôn Cà Thiêu, xã Khánh Hiệp). Ngay sau khi nhận tin báo, Công an xã Khánh Hiệp đã có mặt tại hiện trường, nhưng các đối tượng đã rút lui không bắt được quả tang nên không có cơ sở để xử lý. Có mặt tại khu vực này, phóng viên ghi nhận hơn 1ha bị múc đất và hút cát nham nhở, gây tình trạng sạt lở, lan đến tận khu vực vườn trồng cây lâu năm của người dân.

Một số phương tiện hút cát bị thu giữ tại trụ sở UBND xã Khánh Hiệp.

Theo Công an xã Khánh Hiệp, điểm khai thác cát này trước đây là đất nông nghiệp của người dân thôn Cà Thiêu, sau đó bán lại cho một người ở huyện Diên Khánh. Chủ đất đã từng bị xử phạt về hành vi hút cát trái phép tại khu vực sông Chò nhưng sau đó vẫn tiếp tục vi phạm. Tình trạng khai thác cát trái phép ở khu vực sông Chò đã xuất hiện từ lâu, ở mức độ nhỏ lẻ. Tuy chính quyền địa phương vẫn thực hiện tuần tra, kiểm soát nhưng lực lượng mỏng, khu vực khai thác lại xa, đường đi lại khó khăn; trong khi các đối tượng cắt cử người theo dõi ngay để báo tin nên rất khó bắt quả tang để xử lý.

Ông Y Săm - Trưởng Công an xã Khánh Hiệp cho biết, năm 2020, công an xã đã xử lý 7 trường hợp vận chuyển đất cát không có hóa đơn chứng từ. Tuy nhiên, hiện nay, với giá cát trung bình 1 triệu đồng/xe, mỗi ngày hút 5 - 7 xe có thể kiếm 5 - 7 triệu đồng nên các đối tượng bất chấp các quy định của pháp luật để khai thác.

Theo ông Cao Xu Lanh - Bí thư Đảng ủy xã Khánh Hiệp, hiện nay, đất nông nghiệp ở 2 bên bờ sông Chò nhiều nơi cứ mưa xuống là bị cát vùi lấp. Người dân muốn canh tác phải thuê máy múc lớp cát đó đi, tốn kém chi phí. Xã Khánh Hiệp có 4 thôn, 1.037 hộ với 4.224 nhân khẩu, trong đó 90% là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống còn nhiều khó khăn, không có kinh phí để thuê máy móc cải tạo. Do đó, nhiều người dân đã bán đất canh tác nông nghiệp lâu năm cho những người ở địa phương khác.

Bên cạnh những người mua đất đúng mục đích canh tác nông nghiệp, cũng có nhiều đối tượng lợi dụng việc mua đất ở 2 bên sông Chò để khai thác khoáng sản đem bán phục vụ các công trình xây dựng. “Trước đây, đất nông nghiệp 2 bên bờ sông Chò chỉ tầm 10 triệu đồng/ha, nhưng nay người từ nơi khác tới có thể sẵn sàng đẩy giá lên 100 triệu đồng/ha. Nhiều người dân vì kinh tế khó khăn nên đã chấp nhận bán. Địa phương đã nhiều lần tuyên truyền cho người dân việc bán đất nông nghiệp sẽ mất kế sinh nhai lâu dài sau này, nhưng vì lợi ích trước mắt nhiều hộ vẫn bán. Xã đã báo cáo tình trạng này lên UBND huyện để có hướng chỉ đạo xử lý”, ông Lanh nói.

Siết chặt việc chuyển nhượng đất

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Thuận - Phó Chủ tịch UBND huyện Khánh Vĩnh cho biết, huyện đã nắm thông tin về trường hợp khai thác khoáng sản trái phép ở thôn Cà Thiêu vào ngày 21-5 và đã chỉ đạo UBND xã xác định lại chủ lô đất, yêu cầu khắc phục lại hiện trạng đất ban đầu. Nếu trong thời gian quy định chủ đất không thực hiện thì sẽ tiến hành thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của chủ đất theo quy định của pháp luật.

Ông Thuận cho biết, tình trạng các đối tượng lợi dụng mua đất nông nghiệp để khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn huyện trước đây đã từng xảy ra tại khu vực xã Sông Cầu. Sau đó, huyện đã kiểm tra, xử lý dứt điểm, nhưng hiện nay lại tiếp diễn ở xã Khánh Hiệp. Thực tế, có khó khăn là thủ tục chuyển nhượng đất đai do Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện dưới sự ủy quyền của Sở Tài nguyên và Môi trường; còn chính quyền địa phương không nắm được hết các biến động đất đai nên khó quản lý. Do đó, trong cuộc họp mới đây, UBND huyện đã ý kiến, đối với những biến động về đất đai trên địa bàn, đề nghị Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai cung cấp hồ sơ từng trường hợp chuyển nhượng cho các xã để thực hiện tốt công tác quản lý, làm cơ sở xử lý dứt điểm những trường hợp lợi lụng mua đất nông nghiệp để khai thác khoáng sản.

THÁI THỊNH