Khai thác tiềm năng du lịch hang động độc đáo ở Đồng Nai

Du khách khám phá hang động núi lửa tại huyện Tân Phú do Trị An Adventure tổ chức. Ảnh: Ngọc Liên

Trong quá trình khảo sát và thống kê, các nhà khoa học cho rằng, hang động núi lửa ở Đồng Nai được hình thành cùng với các đợt phun trào núi lửa một cách xuyên suốt cách đây khoảng từ 15 triệu năm đến vài ngàn năm. Hiện Đồng Nai có hơn 10 hang động núi lửa, mỗi hang đều có những địa chất đặc sắc mà không nơi nào có được, có tiềm năng lớn để phát triển sản phẩm du lịch khám phá hang động độc đáo của thế giới.

Doanh nghiệp quan tâm khai thác tour

Khoảng 3 năm gần đây, một số DN du lịch trên địa bàn tỉnh như: Công ty TNHH Trị An Adventure (Trị An Adventure, ở huyện Trảng Bom); Công ty TNHH Dịch vụ - du lịch Meerkat Travel (Meerkat Travel, ở huyện Định Quán)… đã phát hiện, khảo sát và xây dựng những tour du lịch trải nghiệm thiên nhiên kết hợp khám phá hang động núi lửa khá ấn tượng. Nhiều du khách sau khi trải nghiệm đánh giá cao, trong đó không ít người đã quay trở lại cùng bạn bè để khám phá hang động cũng như cảnh quan thiên nhiên tại Đồng Nai.

Là một trong số DN đầu tiên của Đồng Nai đã khảo sát và khai thác những tour khám phá hang động, Giám đốc Trị An Adventure Thân Văn Linh chia sẻ, Trị An Adventure đã từng tổ chức khảo sát tiềm năng du lịch hang động tại các địa phương: Tân Phú, Định Quán, Thống Nhất, Trảng Bom... Trong số những khu vực khảo sát, Định Quán và Tân Phú là những địa phương còn nhiều hang động có khả năng khai thác du lịch. Quá trình khai thác sản phẩm tour hang động, ông Linh nhận thấy du khách rất thích thú và ngạc nhiên với vẻ đẹp và sự kỳ thú trong cấu tạo địa chất bên trong hang động.

Theo ông Linh, vào mùa khô, hang động khô ráo, dễ đi nhưng đến mùa mưa, trong hang khá ẩm ướt trơn trượt, có một số đoạn ngập nước nên khó đi lại. Trong số các hang động, một số hang có thể khai thác du lịch nhưng nằm trong đất của dân nên nhiều năm nay bị người dân tận dụng làm khu bỏ rác.

Ông Linh cho rằng: “Những hang động ở trong nhà dân hiện nay hầu hết người dân chưa hiểu về giá trị địa chất nên chưa được gìn giữ, bảo tồn. Do đó, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng cần tuyên truyền, đồng thời sớm khảo sát, lập quy hoạch để khai thác sản phẩm du lịch, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Cùng với Trị An Adventure, Công ty Meerkat Travel cũng có những tour khám phá đá, hang động thu hút khách du lịch đến từ Thành phố Hồ Chí Minh và các vùng lân cận. Đến nay, Meerkat Travel là DN đầu tiên của Đồng Nai được cấp phép hoạt động du lịch mạo hiểm với các kỹ năng, dụng cụ hỗ trợ được bảo đảm.

Tiềm năng chờ được khai thác

Nhiều năm nay, hệ thống hang động, đá là đề tài thu hút các nhà khoa học, khảo cổ học cũng như các DN khai thác. Qua khảo sát, nghiên cứu, các nhà khoa học đánh giá cao về cấu tạo địa chất đá, núi lửa ở Đồng Nai.

Là DN chuyên khai thác những sản phẩm du lịch khám phá hang động, gắn với du lịch cộng đồng, đầu năm 2025, Công ty TNHH MTV Chua Me Đất (Công ty Oxalis, tỉnh Quảng Bình) đã có cuộc khảo sát tiềm năng du lịch hang động tại khu vực huyện Định Quán và Tân Phú. Qua khảo sát, Công ty Oxalis đã có những đánh giá và đề xuất phát triển du lịch đến lãnh đạo tỉnh.

Cụ thể, đối với hang động nằm tại khu vực huyện Tân Phú hiện nằm trên đất của các hộ dân, đang bị ngập nước và là nơi sinh sống của hàng triệu con dơi, do đó không phù hợp cho phát triển du lịch. Các hang động này cũng có dấu hiệu xuống cấp, nhiều rác thải và sự xói mòn do lượng mưa lớn. Tuy nhiên, nếu được tôn tạo, các hang này có thể phát triển theo mô hình du lịch homestay với quy mô nhỏ, kết hợp với các hoạt động du lịch vườn trái cây và các điểm du lịch tại Tà Lài và Vườn quốc gia Cát Tiên, mang lại tiềm năng lớn cho du lịch sinh thái tại Tân Phú.

Đối với khu rừng giá tỵ thuộc huyện Định Quán (do Công ty Giống lâm nghiệp vùng Nam Bộ quản lý), Công ty Oxalis đề xuất mô hình du lịch Cave Lodge, đây sẽ là mô hình lưu trú trong hang động độc đáo trên thế giới.

Theo Công ty Oxalis, mô hình tham quan này có thể thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, đặc biệt là các nhóm học sinh và khách du lịch di chuyển qua cung đường quốc lộ 20 từ hướng Thành phố Hồ Chí Minh lên Đà Lạt và ngược lại.

Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học địa chất và khoáng sản Việt Nam, PGS-TS Trần Tân Văn nhận định, Đồng Nai có hoạt động núi lửa trẻ, xuyên suốt từ 15 triệu năm trở lại và vài ngàn năm gần đây. Đồng Nai có hơn 10 hang động núi lửa có địa chất đặc sắc, phong phú với hàng chục miệng núi lửa. Với những đặc trưng trong cấu tạo địa chất, Đồng Nai có đủ các yếu tố về địa chất, đa dạng sinh học, văn hóa, lịch sử, khảo cổ học để phát triển thành công viên địa chất toàn cầu, khai thác những giá trị về du lịch, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Ngọc Liên