Khám phá bí mật về loài gấu chó

Theo National Geographic, tính đến năm 2023, hành tinh của chúng ta đang là nhà của 8 loài gấu. Nhỏ nhất trong số đó là gấu chó, có nguồn gốc từ Đông Nam Á.

Vào mùa hè năm 2023, loài gấu này lại một lần nữa được mọi người chú ý khi một đoạn phim mô tả một con gấu chó trong chuồng đứng trên hai chân sau giống con người tại vườn thú Hàng Châu ở Trung Quốc được chia sẻ trên internet. Một số người cho rằng đó có thể không phải là một con gấu mà là một con người ăn mặc bộ đồ như một con gấu chó, CNN đưa tin.

Tuy nhiên, sở thú phủ nhận những lời cáo buộc đó. Trên thực tế, chính những đặc điểm khác biệt của gấu chó so với các loài gấu khác đã góp phần gây ra sự nhầm lẫn này.

Là loài ăn tạp, chế độ ăn của gấu chó bao gồm kiến, ong, bọ cánh cứng, mật ong, mối, hạt và một số loại trái cây; động vật có xương sống như chim. Chúng sinh sản quanh năm. mỗi lứa thường đẻ một hoặc hai con, và những con non sẽ ở với mẹ trong khoảng ba năm.

Về cuộc tranh cãi về gấu chó ở vườn thú Hàng Châu, nhà sinh vật học hoang dã và người sáng lập Trung tâm bảo tồn gấu chó Bornean (BSBCC), Wong Siew Te nói với CNN: "Hầu hết các loài gấu có thể đứng bằng hai chân sau nhưng gấu chó có thể đứng cao hơn và thẳng hơn các loài gấu khác. Gấu chó cái thậm chí còn có thể bế con bằng cả hai chân trước và đi bằng hai chân sau, rất giống con người, nên tôi đoán đó là lý do tại sao mọi người nhầm lẫn".

Gấu chó dành phần lớn thời gian trong đời để sống trên cây

Gấu chó được coi là nhỏ nhất trong số tất cả loài gấu hiện tại. Gấu trưởng thành có trọng lượng dao động từ 27 đến 68 kg. Đuôi của chúng dài từ 4 đến 6 cm.

Một sự khác biệt khác của loài là gấu chó là chúng dành phần lớn thời gian trong cuộc đời của chúng trên cây. Gấu chó thậm chí còn ngủ giữa các cành cây, chúng thường ăn mối và mật ong bằng chiếc lưỡi dài và nhỏ. Dựa trên chế độ ăn uống đó, một số nơi còn đặt cho chúng một biệt danh khác là "gấu mật".

Gấu chó cũng thường hoạt động về đêm - một điểm khác biệt nữa so với những người anh em họ gấu của chúng, chúng thường hoạt động vào ban ngày hoặc chuyển đổi qua lại tùy theo mùa.

Gấu chó có thân hình chắc nịch, với bàn chân lớn, móng vuốt cong mạnh, đôi tai tròn, nhỏ và mõm ngắn. Bộ lông của chúng thường có màu đen tuyền, nhưng có thể thay đổi từ xám sang đỏ.

Khi đứng lên, con gấu chó ở sở thú Hàng Châu để lộ ra một lớp da giống như con người đang mặc một bộ trang phục rộng thùng thình ở nửa dưới, nhưng theo chuyên gia về gấu chó Wong Siew Te, đó cũng chỉ là một phần khác biệt của sinh lý học gấu chó. Những loài thường xuyên tấn công gấu chó bao gồm rắn, hổ và các loài chim săn mồi lớn, và như một cơ chế bảo vệ, da của gấu chó rất dày.

"Các lớp da thừa là một sự thích nghi thực sự quan trọng đối với gấu chó", và nó đã tiến hóa theo cách đó để tránh kẻ săn mồi. Và như Wong giải thích với CNN, "Khi điều kiện môi trường trở nên khắc nghiệt và thức ăn khan hiếm", lớp da quá dày đó trở nên lỏng lẻo và tạo thành những nếp gấp.

Là loài sống trên cây nhiều nhất trong số tất cả các loài gấu, gấu chó thường tắm nắng hoặc ngủ trên cây cách mặt đất từ 2 đến 7 m. Gấu chó có xu hướng sống đơn độc, nhưng đôi khi xuất hiện theo cặp (chẳng hạn như gấu mẹ và gấu con). Chúng dường như không ngủ đông, có thể là do nguồn thức ăn luôn sẵn có quanh năm.

Loài gấu chó đang bị đe dọa

Một đặc điểm mà gấu chó chia sẻ với họ hàng của chúng là loài này đang bị đe dọa nghiêm trọng. Giống như nhiều loài động vật khác, nạn phá rừng đã ảnh hưởng lớn đến loài gấu chó, và việc buôn bán mật gấu cũng gáp phần khiến cho số lượng của chúng bị suy giảm.

Trong nhiều thế kỷ, mật gấu đã được sử dụng trong y học Trung Quốc để điều trị hoặc chữa một số bệnh. Theo đó, nhiều con gấu chó đã bị bắt hoặc nuôi nhốt để lấy mật cho mục đích này.

Gấu chó, được tìm thấy chủ yếu trong các rừng mưa nhiệt đới ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á; bao gồm Ấn Độ, Bangladesh, Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Gấu chó có chiều dài khoảng 1,2 m, chiều cao khoảng 0,7 m -do đó chúng là loài nhỏ nhất của họ Gấu.

Hai mối đe dọa chính đối với gấu chó là mất môi trường sống và bị săn bắn thương mại. Những mối đe dọa này không được phân bố đều trong phạm vi của chúng. Ở những nơi hay xảy ra nạn phá rừng, chúng chủ yếu bị đe dọa bởi mất rừng và suy thoái rừng gây nên bởi việc chặt chá để phát triển rừng, khai thác không bền vững, khai thác trái phép và cháy rừng. Hiện tượng săn bắn thương mại là một mối đe dọa lớn ở hầu hết các quốc gia. Trong các cuộc điều tra ở Kalimantan từ năm 1994 đến năm 1997, những người được phỏng vấn thừa nhận đã săn bắn gấu chó và chỉ ra rằng thịt gấu được người dân bản xứ ở một số khu vực của Kalimantan sử dụng làm thức ăn. Gấu chó là một trong ba loài gấu chính trở thành mục tiêu cho việc buôn bán mật gấu ở Đông Nam Á và được nuôi trong các trang trại gấu ở Lào, Việt Nam và Myanmar.

Nguồn: Grunge; CNN; National Geographic

Đức Khương