Video: Chùa Quỳnh Viên ở xã Thạch Hải (Thạch Hà)
Chùa Quỳnh Viên tọa lạc trên núi Long Ngâm (thuộc địa phận xã Thạch Hải, huyện Thạch Hà) được cho là nơi phát tích của đạo Phật Việt Nam. Chùa gắn liền với 1 trong Tứ bất tử của tín ngưỡng Việt Nam - Chử Đồng Tử. Truyền thuyết kể rằng, Chử Đồng Tử trên đường đi buôn bán thì gặp núi Quỳnh Viên, ông trèo lên am trên núi và gặp một tăng sĩ tên Phật Quang và ở lại học phép thuật. Sau thuyền quay lại đón, Phật Quang tặng Chử Đồng Tử một cây gậy và một chiếc nón lá, dụ rằng đây là vật thần thông. Về nhà, Chử Đồng Tử truyền mọi sự lại cho vợ, Tiên Dung giác ngộ, cùng chồng chu du tìm thầy học đạo.
Khung cảnh ngôi chùa khá đẹp khi tọa lạc trên núi Long Ngâm, mặt hướng ra Cửa Sót.
Cổng tam quan được ghi chữ “Quỳnh Viên tự”. Trải qua nhiều giai đoạn của lịch sử, chùa được kết hợp với Tam tòa thánh mẫu, Ngọc Hoàng, Trần Hưng Đạo... để thờ tự. Vào năm 1968, chùa bị bom Mỹ đánh sập chỉ còn lại vài ba tấm ván vẽ hình đức Phật, mãi đến năm 1971 chùa mới được tái dựng lại. Năm 2013, quý phật tử đã thỉnh Chư Tăng về hướng dẫn thờ tự và tiến hành việc tách điện thờ Thánh Mẫu.
Bên phải cổng tam quan có tượng Quan Âm Bồ Tát nhìn ra biển.
Ở vị trí cao nhất trong chùa là ngôi Tam Bảo.
Tượng phật Thích Ca Mâu Ni được đặt trên đài sen.
Tôn tượng Đức Phật đản sanh tại chùa Quỳnh Viên được tìm thấy năm 1973.
Tôn tượng Đức Phật đản sanh bằng gỗ, cao khoảng hơn 40 cm được sơn son thiếp vàng.
Ba bức vẽ hình Đức Phật còn sót lại sau năm 1968 khi chùa Quỳnh Viên bị bom Mỹ đánh sập.
Các bức vẽ được thể hiện bằng chất liệu sơn mài.
Ban thờ Phật nhìn từ ngoài vào trong.
Hiện, chùa Quỳnh Viên là địa chỉ tâm linh của người dân trong vùng.
Nam Giang