Khám sức khỏe định kỳ cho trẻ dưới 24 tháng tuổi: Cơ hội can thiệp sớm, điều trị kịp thời nhiều bệnh lý

Chăm lo sức khỏe từ giai đoạn đầu đời

Đầu tháng 9-2025, chị Nguyễn Thị Ly (33 tuổi, ngụ phường An Hội Tây, TPHCM) đưa con gái 9 tháng tuổi đến trạm y tế (TYT) tiêm ngừa vaccine sởi. Trong lần tiêm ngừa này, bé gái được khám sức khỏe định kỳ khiến người mẹ khá bất ngờ.

“Bác sĩ dành khoảng 30 phút để hỏi và ghi chép về tiền sử bệnh, dinh dưỡng, kiểm tra phản xạ và vận động của bé. Khi biết bé dị ứng đạm và từng sốc phản vệ, bác sĩ tư vấn kỹ về chế độ ăn phù hợp và an toàn, giải thích từng mốc khám cụ thể để tôi quan sát quá trình phát triển của con, dấu hiệu gợi ý về nguy cơ chậm phát triển vận động, tâm thần”, chị Nguyễn Thị Ly chia sẻ.

Chị Nguyễn Thị Thủy Anh (35 tuổi, ngụ TPHCM) cũng cho biết, mỗi lần khám tổng quát cho con tại bệnh viện, chị tốn khoảng 3 triệu đồng, và riêng mỗi lượt khám tâm lý mất khoảng 500.000 đồng.

“Nếu các con được khám định kỳ miễn phí tại TYT thì thật đáng mừng, gia đình đỡ gánh nặng. Các con cũng được chăm sóc chu đáo hơn, kịp thời xử lý các vấn đề về sức khỏe”, chị Thủy Anh bày tỏ.

Nhân viên Trạm Y tế phường An Hội Tây, TPHCM, thực hiện cân đo cho trẻ trước khi khám sức khỏe

Theo ThS-BS Trần Hoàng Hà, Phó trưởng TYT phường An Hội Tây, TPHCM, lịch khám định kỳ cho trẻ dưới 24 tháng tuổi diễn ra đều đặn vào thứ 3 hàng tuần khi trẻ đến tiêm ngừa. Trẻ được thăm khám đầy đủ các chuyên khoa, đánh giá sự phát triển thể chất, tinh thần và vận động, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, bệnh bẩm sinh hoặc chậm phát triển. Trong trường hợp cần phải xét nghiệm chuyên sâu, bác sĩ sẽ giới thiệu phụ huynh đến bệnh viện chuyên khoa nhi. Ở mốc 18-23 tháng tuổi, trẻ sẽ được bác sĩ tại TYT sàng lọc nguy cơ tự kỷ, đánh giá chuyên sâu và can thiệp nếu cần.

“Chương trình khám sức khỏe cho trẻ em dưới 24 tháng tuổi diễn ra song song với khám sức khỏe cho người cao tuổi tại TYT. Đây là những đối tượng rất dễ tổn thương, cần được quan tâm đặc biệt. Các bác sĩ sẽ giúp phát hiện những nguy cơ sức khỏe của trẻ, can thiệp sớm và giảm gánh nặng tài chính cho gia đình”, ThS-BS Trần Hoàng Hà cho biết.

Nâng cao chuyên môn cho trạm y tế

Từ năm 2024, theo quy định của Bộ Y tế, các xã, phường trên toàn quốc đã triển khai khám sức khỏe cho trẻ dưới 24 tháng tuổi. Tại TPHCM, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố (HCDC) phối hợp các bệnh viện Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, Nhi đồng Thành phố tổ chức tập huấn cho nhân lực tuyến y tế cơ sở ngay từ sớm. Mục tiêu là mỗi trẻ sẽ được lập hồ sơ sức khỏe và khám kiểm tra sức khỏe ít nhất 1 lần/năm nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về phát triển thể chất, tâm thần, vận động.

BS-CKI Nguyễn Ngọc Thùy Dương, Phó Giám đốc HCDC, thông tin, năm 2024 ghi nhận 58.429 trẻ được thăm khám trong khuôn khổ chương trình, trong đó 598 trẻ có dấu hiệu nghi ngờ được chuyển lên tuyến trên để đánh giá. Trong 6 tháng đầu năm 2025, thành phố có 23.498 trẻ được thăm khám, ghi nhận 143 trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ được theo dõi tại TYT hoặc chuyển lên tuyến trên. Kế hoạch năm 2026, chương trình khám sức khỏe định kỳ cho trẻ dưới 24 tháng tuổi sẽ mở rộng sang các TYT, các cơ sở y tế khu vực 2 và 3, đảm bảo mỗi trẻ trên địa bàn thành phố được khám sức khỏe ít nhất 1 lần/năm.

Tham gia giám sát thực tế, BS-CK2 Nguyễn Thị Kim Anh, Phó trưởng Khoa Sức khỏe trẻ em - Phòng khám theo yêu cầu, Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM, nhận xét, chương trình khám sức khỏe định kỳ cho trẻ dưới 24 tháng tuổi vẫn còn những khó khăn. Theo đó, số lượng trẻ em đến khám ít, số ngày khám ít, công tác vận động phụ huynh cũng hạn chế. Đa số bác sĩ tại TYT không chuyên về nhi khoa nên chưa có kinh nghiệm khám trẻ một cách toàn diện để phát hiện những vấn đề bất thường. Vì vậy, bên cạnh việc tuyên truyền để phụ huynh hiểu giá trị của việc khám sức khỏe cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, ngành y tế cần thường xuyên nâng cao khả năng chuyên môn, kỹ năng giao tiếp của bác sĩ và nhân viên y tế để người dân tin tưởng, đưa trẻ đến khám.

GIAO LINH