Khẩn trương tháo gỡ cảnh báo 'thẻ vàng'

Ngư dân vươn khơi khai thác cá ngừ đại dương, phục vụ xuất khẩu. Ảnh: PV

Mới đây, đoàn công tác của Bộ NN-PTNT có đợt kiểm tra về công tác khắc phục về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU) của Ủy ban Châu Âu (EC) tại Phú Yên và đánh giá cao những nỗ lực của địa phương trong việc khắc phục chống khai thác IUU.

Tuy nhiên, để khắc phục triệt để những tồn tại, sớm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC, Phú Yên cần tập trung triển khai một số giải pháp trong thời gian tới. Phóng viên Báo Phú Yên ghi lại một số ý kiến, góp ý tại buổi làm việc này.

PHÓ CHỦ TỊCH THƯỜNG TRỰC UBND TỈNH LÊ TẤN HỔ: Tiếp tục quan tâm hỗ trợ Phú Yên

Thời gian qua, Phú Yên đã huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, triển khai các biện pháp chống khai thác IUU, nhằm sớm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC. Tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo về chống khai thác IUU do Chủ tịch UBND tỉnh làm trưởng ban và trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của Trung ương, tỉnh đã tập trung nguồn lực, triển khai quyết liệt các giải pháp nhằm sớm khắc phục những khuyến nghị của EC.

Từ năm 2019 đến nay, Phú Yên không có tàu cá vi phạm bị nước ngoài bắt giữ. Tuy nhiên, trong năm 2021, qua hệ thống giám sát, các cơ quan chức năng của tỉnh đã phát hiện 13 tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển nên các cơ quan chức năng đã yêu cầu các tàu này quay về và tiến hành xử lý khi tàu vào bờ. Năm 2021, tỉnh cũng đã xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản đối với nhiều trường hợp vi phạm, có trường hợp vi phạm đã phạt với số tiền 100 triệu đồng.

Việc tăng cường xử phạt vi phạm hành chính sẽ giúp nâng cao ý thức, trách nhiệm của ngư dân là một giải pháp khó khăn nhưng địa phương quyết tâm thực hiện. Những vấn đề còn tồn tại, hạn chế mà đoàn công tác của Bộ NN-PTNT đã nêu ra, UBND tỉnh yêu cầu Sở NN-PTNT phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan khẩn trương khắc phục. Liên quan đến vấn đề công tác nhân sự, UBND tỉnh yêu cầu Sở NN-PTNT khẩn trương xây dựng đề án, báo cáo UBND tỉnh, nếu vượt thẩm quyền thì UBND tỉnh sẽ trình và xin ý kiến của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Tỉnh mong muốn Bộ NN-PTNT tiếp tục quan tâm hỗ trợ đầu tư hạ tầng nghề cá cho Phú Yên và chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiếp tục tạo điều kiện giúp đỡ, hỗ trợ cho Phú Yên sớm khắc phục những tồn tại, hạn chế nhằm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC.

THỨ TRƯỞNG BỘ NN-PTNT PHÙNG ĐỨC TIẾN: Phấn đấu gỡ cảnh báo “thẻ vàng” trong năm nay

Năm 2021, chúng ta đang hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến khuyến nghị của EC và có sự tham vấn của EC. Đó là sửa đổi Nghị định 42 về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản và Nghị định 26 về quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản, đồng thời sẽ ban hành một thông tư sửa đổi 8 thông tư và đến nay cũng cơ bản hoàn thiện.

Về quản lý đội tàu ở nước ta, tuy tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài giảm rõ rệt nhưng vẫn còn vi phạm, khi còn vi phạm thì chưa thể nói đến vấn đề gỡ “thẻ vàng” của EC. Công tác quản lý tàu cá trên biển, quản lý tàu cá vào cảng, cũng như quản lý thiết bị hành trình và nhật ký khai thác hiện nay chưa tốt, nhật ký khai thác vẫn còn trường hợp vào đến cảng mới viết, hoặc vào cảng nhưng không nộp nhật ký khai thác, có nhiều địa phương tỉ lệ không nộp nhật ký còn rất cao. Hiện nay, nhiều cảng cá ở các địa phương rất yếu kém, cơ sở hạ tầng không đảm bảo dẫn đến việc phân loại cá tại cảng cũng không đạt yêu cầu.

Ngoài việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật thì việc thực thi pháp luật hiện nay ở các địa phương triển khai chưa đồng bộ, có tỉnh thực hiện chưa nghiêm trong công tác xử phạt vi phạm hành chính. Một khó khăn nữa ảnh hưởng đến việc gỡ “thẻ vàng” là đội ngũ cán bộ ở các cảng cá, ở các chi cục thủy sản còn yếu và thiếu, trang thiết bị phục vụ công tác ở các cơ sở này chưa đồng bộ, chưa hoàn thiện.

Trên cơ sở Thông báo 245 ngày 14/9/2021 kết luận của Thủ tướng Chính phủ về chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC và Công văn 81 ngày 20/3/2020 của Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống khai thác IUU, Bộ NN-PTNT đề nghị các tỉnh tập trung nguồn lực triển khai thực hiện để năm 2022, chúng ta quyết tâm gỡ “thẻ vàng”.

BÀ PHAN THỊ HUỆ, VỤ TRƯỞNG VỤ PHÁP CHẾ, THANH TRA (TỔNG CỤC THỦY SẢN, BỘ NN-PTNT): Cần bố trí thêm nguồn nhân lực

Tháng 9/2020, đoàn công tác của Bộ NN-PTNT kiểm tra, kết quả ở Phú Yên còn 7 vấn đề tồn tại trong việc khắc phục theo khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU. Đến nay, qua hơn 14 tháng, công tác khắc phục những tồn tại này ở Phú Yên triển khai rất quyết liệt, đoàn công tác đánh giá rất cao về sự nỗ lực của tỉnh khi huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc và đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận.

Lĩnh vực thủy sản có rất nhiều đặc thù, đặc biệt là tính hội nhập quốc tế rất cao. Qua theo dõi, hiện khối lượng công việc mà ngành Thủy sản phải thực hiện gấp khoảng 5 lần so với 5 năm trước đây. Tuy nhiên, hiện nay nguồn nhân lực phục vụ công tác thủy sản ở Phú Yên rất thiếu, tỉnh cần sớm bố trí thêm công chức, viên chức, đặc biệt là tại 4 cảng cá chỉ định trên địa bàn tỉnh. Đối với nhóm tàu cá có chiều dài từ 6-12m ở Phú Yên chưa thực hiện cấp giấy phép khai thác thủy sản, tỉnh cần khẩn trương khắc phục ngay và cấp giấy phép khai thác cho nhóm tàu này.

Về công tác xử phạt vi phạm hành chính đối với những tàu cá vi phạm, thời gian qua, tỉnh đã triển khai tốt, nhưng theo tôi thì xử phạt là công cụ tuyên truyền hữu hiệu nhất, vì khi bị xử phạt ngư dân mới chịu thay đổi nhận thức và hành vi nên tỉnh cần tăng cường công tác này.

ÔNG VŨ DUYÊN HẢI, PHÓ VỤ TRƯỞNG VỤ KHAI THÁC THỦY SẢN (TỔNG CỤC THỦY SẢN, BỘ NN-PTNT): Tập trung đầu tư để phát triển nghề cá

Phú Yên có nhiều điều kiện để phát triển nghề cá. Tuy nhiên, thời gian qua, việc ứng dụng KH-CN của ngư dân và công tác đầu tư cho nghề cá ở Phú Yên chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế sẵn có. Năng suất, hiệu quả khai thác của đội tàu Phú Yên hiện nay thấp hơn so với mức trung bình chung cả nước. Ví dụ, nghề câu cá ngừ đại dương ở Phú Yên xuất hiện rất sớm, ngư dân có nhiều kinh nghiệm, nhưng hiện nay sản lượng và chất lượng cá ngừ khai thác thấp hơn so với một số tỉnh trong khu vực.

Ở Phú Yên có một số doanh nghiệp chế biến thủy sản rất lớn, tham gia vào các chuỗi sản xuất và mong muốn trở thành những công ty, tập đoàn lớn… nhưng lại không đủ nguyên liệu để sản xuất, phải nhập nguyên liệu từ các tỉnh khác. Công tác quản lý nghề cá ở Phú Yên phát triển chưa xứng tầm, việc đầu tư nhân lực, trang thiết bị cho nghề cá còn có mặt hạn chế.

Qua kiểm tra, tình trạng ngư dân không nộp nhật ký khai thác ở Phú Yên còn chiếm tỉ lệ cao, tỉnh cần tăng cường công tác tuyên truyền, các ngành chức năng cần tăng cường chấn chỉnh, xử phạt đối với những trường hợp khai thác vào bờ nhưng không chịu nộp nhật ký khai thác. Vụ Khai thác thủy sản tiếp tục hỗ trợ những vấn đề có liên quan khi Phú Yên cần sự hỗ trợ…

ANH NGỌC (thực hiện)