Khánh Hòa phát triển du lịch cộng đồng từ điểm tựa văn hóa

Khởi sắc từ trầm tích văn hóa Raglai

Bà con thôn Hòn Dung, xã Sơn Hiệp, còn lưu giữ văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc với các nghi lễ, phong tục như lễ bỏ mả, lễ ăn đầu lúa mới, nghi lễ vòng đời, lễ tạ ơn… Nhiều loại hình văn nghệ dân gian vẫn hiện hữu trong đời sống thường ngày như sử thi, dân ca, dân vũ, sinh hoạt văn hóa cồng chiêng, đánh mã la… Chưa kể, còn có các nghề thủ công truyền thống làm đàn chapi, làm nỏ, đan gùi…

Trước đây, người Raglai chỉ biết làm nương rẫy, bây giờ họ còn biết làm du lịch từ chính các giá trị văn hóa đặc sắc này. Cùng với chủ trương phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh, từ nguồn lực của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Dự án 6 về bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch, Ban Quản lý Làng du lịch cộng đồng thôn Hòn Dung được thành lập.

Trình diễn văn hóa dân tộc Raglai phục vụ du lịch tại Làng du lịch cộng đồng thôn Hòn Dung

Dưới sự chỉ đạo của UBND xã Sơn Hiệp, Ban Quản lý Làng du lịch cộng đồng thôn Hòn Dung đã cùng với cộng đồng thiết kế các chương trình tour tham quan du lịch cộng đồng đa dạng, hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu của khách du lịch. Có thể kể đến các tour tham quan nhà dài truyền thống, trải nghiệm đi rẫy hái măng, trỉa bắp, làm các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, tìm hiểu văn hóa Raglai, tham quan làng - tắm thác Tà Gụ, trải nghiệm tự nấu các món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc…

Mô hình Làng du lịch cộng đồng thôn Hòn Dung là minh chứng sống động cho thấy khi văn hóa được tôn trọng và bảo tồn, sẽ trở thành tài nguyên phát triển, thúc đẩy kinh tế - xã hội của địa phương. Từ đây, nhiều bản làng miền núi Khánh Hòa từng bước chuyển mình, tận dụng tiềm năng từ hệ thống di sản văn hóa phi vật thể phong phú như Làng nghề xoi trầm hương Vạn Thắng; du lịch sinh thái, nông nghiệp tại Ninh Vân; du lịch gắn với lễ hội của đồng bào Raglai…

Chính sách mở đường cho sinh kế bền vững

Để phát huy giá trị văn hóa bản địa trong phát triển du lịch cộng đồng, tỉnh Khánh Hòa đã và đang triển khai nhiều chính sách hỗ trợ cho cộng đồng địa phương. Việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 kết hợp với cụ thể hóa Nghị quyết số 06/2022/NQ-HĐND về mức chi hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng đã đưa nguồn lực hỗ trợ trực tiếp về các bản làng.

Một mặt, tỉnh đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ trang bị cơ sở vật chất cho các homestay; mặt khác, tổ chức tập huấn, đào tạo kỹ năng làm du lịch cho bà con, giúp cộng đồng nhận diện, bảo tồn và khai thác hiệu quả tài nguyên văn hóa cho phát triển du lịch.

Việc hợp nhất địa giới hành chính giúp Khánh Hòa mở ra không gian phát triển du lịch đa dạng hơn, kết hợp giữa biển, sa mạc và rừng núi. Du lịch cộng đồng trở thành cầu nối giúp người dân các vùng cùng phát triển, đồng thời góp phần bảo tồn văn hóa và tạo sinh kế bền vững.

Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành nhấn mạnh, tiềm năng du lịch miền núi của tỉnh rất lớn, cần được khai thác đúng tầm. Phát triển du lịch cộng đồng tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ là bài toán kinh tế mà còn là nhiệm vụ văn hóa - chính trị. Khi người dân sống được nhờ văn hóa, họ sẽ chủ động gìn giữ rừng, giữ di sản, hướng đến mục tiêu kép về phát triển bền vững mà Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 và tỉnh Khánh Hòa đang kiên trì theo đuổi.

Tiềm năng còn rất lớn và du lịch chắc chắn sẽ tăng mạnh thời gian tới, Khánh Hòa cần quy hoạch các vùng du lịch, định vị rõ sản phẩm và giới thiệu đến nhà đầu tư, công khai trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh để quảng bá thế mạnh. Tỉnh cũng phải có chính sách hỗ trợ phát triển du lịch, bảo đảm sự liên kết giữa các lĩnh vực.

Thanh Mai