Khánh thành đập Sabo đầu tiên, bảo vệ 28 hộ dân và trường học

Ngày 16-4, tại bản Piệng, xã Nặm Păm, huyện Mường La, tỉnh Sơn La đã diễn ra lễ khánh thành đập Sabo đầu tiên của Việt Nam.

Ông Nguyễn Trường Sơn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết đập Sabo là một giải pháp công trình thường được xây dựng tại thượng lưu những sông có độ dốc lớn, tốc độ dòng chảy cao, giúp giữ lại bùn đá, gỗ trôi và ngăn ngừa thiệt hại ở khu vực hạ lưu.

Tại Nhật Bản, hơn 64.000 công trình đập Sabo đã được xây dựng. Nhiều quốc gia thường xuyên bị lũ quét, sạt lở đất cũng đưa vào ứng dụng đập Sabo.

Nhận thấy tính hiệu quả của công trình đập Sabo, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai đã đề xuất Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) hình thành Dự án hỗ trợ kỹ thuật “Nâng cao năng lực giảm thiểu rủi ro lũ quét và sạt lở đất khu vực miền núi phía Bắc” để thông qua dự án này xây dựng thí điểm một đập Sabo ở Sơn La.

“Công trình này được kỳ vọng sẽ phát huy hiệu quả, góp phần bảo vệ 28 hộ dân, một trường mầm non, một nhà văn hóa ở phía bờ trái hạ lưu đập” - ông Sơn chia sẻ.

Khánh thành đập Sabo đầu tiên của Việt Nam. Ảnh: Ngọc Hà

Tuy nhiên, do chỉ là đập thí điểm, được xây dựng đơn lẻ với quy mô nhỏ nên chắc chắn đập Sabo này sẽ khó phát huy hết hiệu quả, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất Chính phủ Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ Việt Nam xây dựng đồng bộ hệ thống đập Sabo trên lưu vực sông Nậm Păm.

Nếu được đầu tư xây dựng đồng bộ, hệ thống đập này có thể trở thành mô hình mẫu cho Việt Nam đánh giá hiệu quả. Từ đó xem xét, huy động nguồn lực để đầu tư nhân rộng công trình đập Sabo tại các khu vực khác có rủi ro tương tự.

Công trình đập Sabo phòng, chống lũ bùn, đá tại lưu vực suối Nậm Păm có chiều dài 61m; chiều cao đỉnh vai đập 9m, tràn 6m; chiều rộng đỉnh đập 3,0m, đáy 6,6m; số lượng khe hở 6; độ rộng khe hở 2,0m.

Đập bắt đầu xây dựng từ tháng 9-2024. Quá trình xây dựng bao gồm kiểm tra xác nhận trạng thái nền móng, đào nền, đổ bê tông, bảo vệ mái dốc, và san lấp. Chất lượng của đập được kiểm soát thông qua các bài kiểm tra đo độ sụt và thí nghiệm cường độ bê tông liên tục tại vị trí xây dựng.

Một số hội thảo kỹ thuật đã và đang được tổ chức để chuyển giao kỹ thuật xây dựng đập Sabo tới chính quyền trung ương và địa phương, các viện nghiên cứu, và các nhà thầu xây dựng.

Công trình này được kỳ vọng sẽ phát huy hiệu quả, góp phần bảo vệ 28 hộ dân, một trường mầm non, một nhà văn hóa ở phía bờ trái hạ lưu đập. Ảnh: Ngọc Hà

Ông Kobayashi Yosuke, Trưởng đại diện Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản JICA Việt Nam, cho biết JICA đã chú tâm tới sạt lở lũ quét ở các vùng núi phía Bắc Việt Nam trong nhiều năm. Tại những khu vực này, sạt lở lũ quét do mưa lớn cực đoan thường xuyên xảy ra và gây thiệt hại lớn.

“Lễ khánh thành đập Sabo ngày hôm nay đánh dấu một cột mốc mới trong hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong công tác giảm nhẹ rủi ro thiên tai sạt lở, lũ quét. Tuy nhiên, một đập Sabo đơn lẻ không thể giúp giảm dòng lũ bùn đá hiệu quả.

Chúng tôi hi vọng việc thí điểm xây dựng đập Sabo tại tỉnh Sơn La sẽ là ví dụ tham khảo để Chính phủ Việt Nam xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng các đập Sabo khác tại lưu vực Nậm Păm và các khu vực có nguy cơ cao khác” - ông Kobayashi Yosuke bày tỏ.

AN HIỀN