'Khát' nguồn nhân lực du lịch, cơ sở đào tạo ở Quảng Ninh tăng quy mô tuyển sinh
Trước thực trạng 'khát' nguồn nhân lực ngành du lịch, một số cơ sở đào tạo trên địa bàn Quảng Ninh tập trung tăng quy mô tuyển sinh và chất lượng đào tạo.
Quảng Ninh có những cảnh quan nổi tiếng như: vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long; nhiều bãi biển đẹp: Trà Cổ, Cô Tô, bãi Dài (huyện Vân Đồn); đảo Tuần Châu; núi Bài Thơ ... cùng các di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật tạo khả năng mở các tuyến du lịch trên đất liền, trên biển đảo. Với những lợi thế trên, ngành du lịch luôn được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh Quảng Ninh.
Sau đại dịch Covid-19, ngành du lịch tại tỉnh Quảng Ninh đang từng bước phục hồi, thu hút số lượng lớn khách du lịch trong và ngoài nước. Song song với sự phục hồi của ngành du lịch, các cơ sở hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ trên địa bàn tỉnh hiện đang trong tình trạng “khát” nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao.
Theo số liệu thống kê từ Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Quảng Ninh, nhu cầu nhân lực ngành du lịch trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh sẽ tăng từ 73.433 người lên 84.787 người năm 2025.
Trước thực trạng trên, một số cơ sở đào tạo trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã có kế hoạch tăng quy mô tuyển sinh và tập trung nâng cao chất lượng đào tạo cho nhóm ngành du lịch.
Hướng tới đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao
Tại Trường Đại học Hạ Long, từ năm 2023, nhà trường dừng tuyển sinh hệ cao đẳng du lịch theo yêu cầu của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội). Nhà trường vẫn tuyển sinh hệ đại học du lịch với 3 chuyên ngành gồm: Quản trị khách sạn, quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành, quản trị dịch vụ nhà hàng và dịch vụ ăn uống.
Đặc biệt, năm 2023, Trường Đại học Hạ Long tuyển sinh 3 ngành thạc sĩ: Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành, Khoa học máy tính, Ngôn ngữ Anh. Đây là dấu mốc quan trọng góp phần thực hiện mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của nhà trường.
Trao đổi về một số nét mới trong tuyển sinh ngành du lịch năm 2023 của Trường Đại học Hạ Long, Tiến sĩ Vũ Văn Viện – Trưởng khoa Du lịch, Trường Đại học Hạ Long cho biết, công tác tuyển sinh năm 2023 của nhà trường có một số điểm mới mang tính chất chiến lược lâu dài nhằm cung cấp nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao cho tỉnh Quảng Ninh.
Tiến sĩ Vũ Văn Viện nhấn mạnh 5 điểm mới trong tuyển sinh và đào tạo ngành Du lịch, Trường Đại học Hạ Long năm 2023: “Thứ nhất, Trường Đại học Hạ Long đã kiểm định thành công 2 chương trình đào tạo ngành du lịch đó là ngành Quản trị khách sạn và Quản trị dịch nhà hàng và dịch vụ ăn uống. Qua đó, thể hiện chất lượng về thiết kế chương trình cũng như cơ sở vật chất đào tạo của nhà trường trong thời gian tới.
Thứ hai, để phục vụ cho việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa Du lịch cũng đã thiết kế và trình Bộ Giáo dục và Đào tạo chương trình đào tạo Thạc sĩ ngành Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành. Đây là ngành đã được kiểm định và Bộ Giáo dục và Đào tạo thông qua cho phép tuyển sinh năm 2023.
Nguồn học viên được đào tạo Thạc sĩ ngành Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành sẽ giúp tỉnh Quảng Ninh có một nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng được vị trí công việc là các nhà quản lý trong ngành du lịch, nguồn nhân lực cho các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch.
Ngoài ra, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao quản lý giám sát cho các doanh nghiệp để cùng với nguồn nhân lực nghề du lịch tạo sự liên kết, đảm bảo Quảng Ninh vươn tới trở thành trung tâm du lịch đẳng cấp quốc tế.
Thứ ba, bắt đầu từ năm 2023, khoa Du lịch cũng tăng cường phối hợp với các doanh nghiệp để tăng số giờ thực tiễn ứng dụng của sinh viên tại doanh nghiệp. Thời gian thực tập, thực hành sẽ tăng từ 2 tháng lên đến 3 tháng và đều rơi vào mùa cao điểm du lịch tháng 5, 7, 8.
Tại doanh nghiệp, sinh viên được đào tạo, hỗ trợ thêm các kỹ năng nghề nghiệp, kiến thức thực tế như ngoại ngữ, tin học sẽ dài hơn so với các năm trước.
Từ đó, giúp cho công tác đào tạo ngành du lịch của nhà trường mang tính thực tiễn, ứng dụng giúp sinh viên được kết nối, tương tác với khách du lịch thực tế và có cơ hội tìm kiếm việc làm ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết được vấn đề “”khát” nguồn nhân lực trong mùa du lịch cao điểm.
Thứ tư, các ngành đào tạo về du lịch tại Trường Đại học Hạ Long sẽ phối hợp với doanh nghiệp điều chỉnh, thiết kế lại chương trình đào tạo. Nổi bật trong đó, sinh viên đào tạo cử nhân ngành du lịch của nhà trường chỉ khoảng 3 năm 6 tháng sẽ tốt nghiệp thay vì 4 năm như trước đây.
Toàn bộ thời gian thực hành, thực tập của sinh viên ở kỳ cuối sẽ được đưa vào kỳ hè (thời gian cao điểm du lịch) nên tổng thời lượng đào tạo của nhà trường sẽ rút ngắn nhưng vẫn đáp ứng được tiêu chí đặt ra của Bộ Giáo dục và Đào tạo về quy chế đào tạo cử nhân.
Thứ năm, sinh viên của khoa Du lịch sẽ tăng cường tham gia vào các sự kiện quốc tế về thể thao, văn hóa, du lịch diễn ra tại tỉnh Quảng Ninh để sinh viên tăng cường kết nối, thực hành ngoại ngữ, kỹ năng và có kiến thức hội nhập quốc tế trong giai đoạn tới”.
Với chương trình đào tạo đổi mới, tăng tính ứng dụng, cập nhật theo xu hướng phát triển của ngành du lịch, số lượng tuyển sinh khoa Du lịch của Trường Đại học Hạ Long liên tục tăng qua các năm, từ 516 sinh viên (năm 2020) lên 573 sinh viên (2022).
Công tác đào tạo nguồn nhân lực du lịch của đơn vị những năm gần đây có sự chuyển biến mạnh mẽ. Nhà trường thường xuyên mời các chuyên gia là giám đốc, quản lý, điều hành, đầu bếp, trưởng các bộ phận trong doanh nghiệp du lịch giảng dạy cho sinh viên trong Khoa và tham gia vào các khâu khác trong quy trình đào tạo.
Hiện có khoảng 40 doanh nghiệp du lịch lớn, nhỏ trên địa bàn đang ký kết hợp tác đào tạo với nhà trường. Vì vậy, sinh viên có môi trường thực hành rất sớm, ngay từ năm thứ hai đã được tiếp cận với các doanh nghiệp du lịch.
Tăng quy mô tuyển sinh ngành du lịch
Trong khi đó, tại Trường Cao đẳng Việt – Hàn Quảng Ninh, năm 2023, nhà trường tiếp tục tuyển sinh hệ sơ cấp và tuyển sinh 120 chỉ tiêu hệ trung cấp ngành Kỹ thuật chế biến món ăn cùng các lớp bồi dưỡng ngắn hạn, như: Pha chế đồ uống, kỹ thuật chế biến bánh, kỹ thuật cắt tỉa, cắm hoa nghệ thuật, nữ công gia chánh.
"Khoa Du lịch, Trường Cao đẳng Việt – Hàn Quảng Ninh có chức năng đào tạo nguồn nhân lực du lịch phục vụ cho ngành du của tỉnh Quảng Ninh. Đối tượng đào tạo của nhà trường là học sinh, sinh viên các hệ cao đẳng, trung cấp, hệ nghề ngắn hạn và đối tượng các bạn học sinh học cấp 3, vừa học văn hóa song song với học nghề", Thạc sĩ Mạc Thị Mận cho biết.
Đặc biệt, đây là năm đầu tiên nhà trường mở lớp đào tạo hệ cao đẳng khóa 1 các ngành Hướng dẫn du lịch (40 chỉ tiêu), Quản trị khách sạn (40 chỉ tiêu).
Hiện, nhà trường tăng cường tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh học lớp 9, lớp 12 tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn.
Cùng với việc đến tận các trường để giới thiệu, nhà trường chủ động đăng tải thông tin lên các trang mạng xã hội, giới thiệu đến các phụ huynh để tăng tỷ lệ tuyển sinh trong năm nay.
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thạc sĩ Mạc Thị Mận – phụ trách Khoa du lịch (Trường Cao đẳng Việt – Hàn Quảng Ninh) cho biết: “Hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ, du lịch có nhu cầu tuyển dụng học sinh, sinh viên của nhà trường sau tốt nghiệp hoặc đưa sinh viên thực tập làm thêm mùa cao điểm du lịch năm 2023.
Tuy nhiên, thực tế đối tượng đang theo học các lớp đào tạo du lịch của nhà trường chủ yếu là học sinh cấp 3 vừa học phổ thông vừa học nghề nên chưa đủ tuổi để làm việc.
Để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, năm 2023, nhà trường đẩy mạnh tuyển sinh học sinh trên 18 tuổi học trung cấp, cao đẳng du lịch”.
Là năm đầu tiên tuyển sinh trình độ cao đẳng, Thạc sĩ Mạc Thị Mận cho biết thêm: “Để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực du lịch, theo tôi, trước tiên cần nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của giảng viên và hoàn thiện khung chương trình đào tạo.
Nhà trường đã và đang tập trung nâng cao trình độ chuyên môn đối với đội ngũ giảng viên thông qua đào tạo mới, đào tạo lại và bồi dưỡng, trau dồi kinh nghiệm dạy nghề, kinh nghiệm thực tiễn tại doanh nghiệp .
Đội ngũ giảng viên của khoa cũng đang tiến hành chỉnh sửa, hoàn thiện khung chương trình đào tạo với định hướng tiếp cận các chương trình đào tạo tiên tiến trên thế giới. Chương trình đào tạo phù hợp với chuẩn đầu ra để học sinh, sinh viên sau khi ra trường đáp ứng tốt nhu cầu doanh nghiệp".
Trường Cao đẳng Việt - Hàn Quảng Ninh cũng xác định cơ sở vật chất là một trong những điều kiện rất quan trọng để đào tạo nghề du lịch.
Hiện tại, nhà trường đang triển khai xây dựng tại trụ sở chính các phòng học thực hành nghiệp vụ chế biến món ăn, phục vụ nhà hàng, hướng dẫn du lịch đạt chuẩn và trong năm học tới sẽ được đưa vào sử dụng.
Song song với đó, nhà trường cũng tiếp tục đẩy mạnh tăng cường hợp tác với doanh nghiệp như gửi sinh viên xuống doanh nghiệp thực tập nghề nghiệp để sinh viên có vừa được tôi luyện các kỹ năng thực tiễn, vừa có cơ hội tìm kiếm việc làm sau khi ra trường”.
Những năm gần đây, du lịch là một trong những ngành nghề được tỉnh Quảng Ninh khuyến khích đào tạo. Từ năm 2021-2025, học sinh, sinh viên có hộ khẩu thường trú Quảng Ninh học hệ chính quy trình độ trung cấp hoặc cao đẳng du lịch tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn sẽ được tỉnh hỗ trợ từ 40-50% mức lương cơ sở/người/tháng.