Khát vọng 'xanh và giàu' trong nông thôn mới tỉnh An Giang

Hơn 7 năm kể từ khi thành lập và phát triển sản xuất tại địa phương, HTX tôm – lúa Vĩnh Bình (xã Vĩnh Tuy, tỉnh An Giang) đang trở thành hình mẫu trong phát triển chuỗi giá trị gắn với xây dựng nông thôn mới, mang lại lợi ích tích cực cho thành viên, người lao động.

Ấn tượng từ con tôm, cây lúa

Xuất phát điểm từ một tổ hợp tác nhỏ với 5 thành viên, HTX tôm – lúa Vĩnh Bình nay đã phát triển lên 38 thành viên, quản lý gần 140ha diện tích sản xuất, cung ứng ra thị trường hơn 100 tấn tôm, lúa mỗi năm, doanh thu hàng tỷ đồng.

Nhờ mạnh dạn ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, kết nối đa dạng thị trường tiêu thụ để ổn định giá bán, mỗi ha canh tác của thành viên HTX mang lại thu nhập trên 100 triệu đồng, con số đáng mơ ước ở vùng đất từng gặp nhiều khó khăn nhất tỉnh.

HTX, nông dân ở An Giang đang có nhiều sáng tạo trong sản xuất.

“Chúng tôi không chỉ liên kết sản xuất mà còn cùng nhau góp vốn xoay vòng giúp các thành viên khó khăn có điều kiện đầu tư sản xuất, đóng góp chung vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng nông thôn mới địa phương”, anh Trần Văn Trường, Giám đốc HTX, chia sẻ.

Theo anh Trường, hiện mỗi tháng, các thành viên HTX đóng góp 200.000 đồng, đến nay quỹ vốn của HTX đã đạt trên 600 triệu đồng. Thành viên khó khăn được ưu tiên vay tối đa 20 triệu đồng, lãi suất chỉ 0,5%/tháng.

Nguồn vốn nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn. Anh Cao Vũ Linh, thành viên HTX, kể: “Nhờ HTX hỗ trợ vốn vay, tôi mua thêm máy móc, cải thiện ao nuôi, năng suất tăng rõ rệt. Chỉ sau vụ đầu, tôi trả hết nợ, kinh tế gia đình khấm khá, xây được nhà và thuê thêm đất mở rộng sản xuất”.

Không chỉ hỗ trợ vốn, HTX Vĩnh Bình còn chú trọng chuyển giao khoa học kỹ thuật. Các thành viên được tập huấn định kỳ về chọn giống, quản lý môi trường ao nuôi, quy trình canh tác lúa – tôm sinh thái.

Ông Sử Hữu Bình, thành viên HTX, cho biết: “Trước đây tôi canh tác theo kinh nghiệm nên hiệu quả thấp. Nay tham gia HTX, được hướng dẫn kỹ thuật, năng suất tôm, lúa đều tăng, lợi nhuận mỗi năm hơn 200 triệu đồng. Gia đình tôi giờ sung túc, con cái học hành đàng hoàng”.

Tình làng nghĩa xóm cũng nhờ HTX mà thêm gắn bó. Mỗi khi đến mùa thu hoạch, các hộ thành viên lại cùng nhau “đổi công”, người bắt tôm, người phân loại, người vận chuyển. Nhờ vậy, các thành viên HTX tiết kiệm chi phí, đoàn kết thêm bền chặt.

Có thể nói, tinh thần hợp tác, cùng nhau phát triển chính là “chìa khóa vàng” giúp HTX tôm – lúa Vĩnh Bình xây dựng thương hiệu sản phẩm đặc trưng của địa phương, nâng cao giá trị nông sản và đời sống thành viên, từ đó đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Liên kết là chìa khóa thành công

Không chỉ ở Vĩnh Tuy, phong trào phát triển kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới ở xã Vĩnh Hòa Hưng cũng đang khởi sắc nhờ phát triển kinh tế hợp tác, HTX.

Sau khi hợp nhất từ hai xã Vĩnh Hòa Hưng Bắc và Vĩnh Hòa Hưng Nam, địa phương này sở hữu diện tích đất nông nghiệp trên 11.553ha lúa, 610ha cây ăn trái và hơn 250ha rau màu, tạo lợi thế lớn để hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung.

Nhận thức được vai trò của kinh tế hợp tác, HTX, chính quyền xã đã tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ HTX và tổ hợp tác mở rộng quy mô, nâng cao năng lực quản trị, từng bước hình thành chuỗi giá trị bền vững.

Ông Nguyễn Văn Hồng, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Hùng, chia sẻ: “Chúng tôi hỗ trợ bà con áp dụng kỹ thuật trồng măng cụt, sầu riêng theo tiêu chuẩn doanh nghiệp thu mua. Nhờ vậy, sản phẩm đạt chất lượng cao, giá bán tốt hơn, đời sống nông dân ngày càng ổn định”.

Đến nay, toàn xã có 54 tổ hợp tác, 7 HTX, thu hút hơn 2.700 hộ nông nghiệp tham gia, chiếm hơn 52% số hộ sản xuất. Phần lớn HTX hoạt động hiệu quả, giúp thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 77 triệu đồng/năm, vượt xa mức trung bình của tỉnh.

Đặc biệt, xã đã xây dựng 25 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu với tổng diện tích 884ha, đồng thời phát triển 4 sản phẩm OCOP 3 sao, minh chứng cho nỗ lực nâng tầm thương hiệu nông sản địa phương.

Hiệu quả chuyển đổi sản xuất là nền tảng trong xây dựng nông thôn mới ở An Giang.

Không dừng lại ở đó, Vĩnh Hòa Hưng còn tiên phong trong chuyển đổi số nông nghiệp. Các HTX được hỗ trợ áp dụng phần mềm quản lý thành viên, theo dõi sản xuất, gắn mã QR truy xuất nguồn gốc và đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử.

Những thành công ấn tượng của các HTX, tổ hợp tác chính là một trong những nhân tố quan trọng giúp xã Vĩnh Hòa Hưng trở thành điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới ở An Giang, và đang hướng đến xây dựng nông thôn mới toàn diện, bền vững.

Nếu HTX Vĩnh Bình là biểu tượng của sự đoàn kết, còn Vĩnh Hòa Hưng thể hiện sức mạnh của quy hoạch vùng sản xuất tập trung, thì HTX Nông nghiệp Vinacam (xã Hòn Đất) lại là minh chứng cho hướng đi hiện đại, với liên kết sản xuất, tiêu thụ trong chuỗi giá trị khép kín.

Được biết, HTX đã phối hợp triển khai dự án canh tác lúa giảm phát thải, hướng đến phát triển bền vững vùng nguyên liệu lúa gạo xuất khẩu. Dự án thí điểm trên diện tích 50ha trong vụ đông xuân 2024 – 2025 và hè thu 2025, áp dụng quy trình “1 phải, 5 giảm” theo chuẩn quốc tế.

Đặc biệt, toàn bộ sản lượng lúa của HTX được doanh nghiệp bao tiêu, mở ra chuỗi liên kết ổn định giữa nhà nông – HTX – doanh nghiệp – nhà khoa học. Khi có doanh nghiệp đồng hành ngay từ đầu vụ, nông dân liên kết và thành viên HTX yên tâm sản xuất, tuân thủ quy trình kỹ thuật, đảm bảo chất lượng xuất khẩu.

Từ hợp tác xã đến nông thôn mới bền vững

Để đạt được những kết quả tích cực trong phát triển kinh tế hợp tác, HTX ở An Giang, không thể không nhắc đến sự hỗ trợ tích cực của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh An Giang.

Trong nhiều năm qua, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh An Giang đã đóng vai trò cầu nối giữa các HTX với doanh nghiệp, ngân hàng và cơ quan khoa học – kỹ thuật.

Thông qua các chương trình đào tạo, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ xúc tiến thương mại, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh An Giang đã giúp nhiều HTX ở An Giang được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, học hỏi mô hình sản xuất hiện đại, ứng dụng công nghệ số và sở hữu trí tuệ, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh.

Liên minh HTX Việt Nam cũng thường xuyên tổ chức các hội thảo, tọa đàm, chương trình kết nối cung – cầu, giúp sản phẩm nông nghiệp An Giang tiếp cận thị trường trong và ngoài nước. Đặc biệt, việc hỗ trợ HTX xây dựng thương hiệu, tem truy xuất nguồn gốc và tham gia các sàn thương mại điện tử đã mở ra hướng đi mới cho nông sản vùng ĐBSCL.

Nhìn từ thực tế, có thể thấy rằng HTX chính là nhân tố quan trọng của nông thôn mới. Ở An Giang, các HTX không chỉ giúp nông dân thoát nghèo, làm giàu mà còn thúc đẩy tinh thần đoàn kết, văn hóa cộng đồng và quản trị bền vững.

Các HTX đã và đang góp phần đưa An Giang tiến gần hơn tới mục tiêu nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu. Tương lai, khi các mô hình HTX kiểu mới tiếp tục được mở rộng, sự đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam, chính quyền địa phương và người dân sẽ là nền tảng quan trọng để An Giang hiện thực hóa khát vọng “nông thôn giàu đẹp – nông dân thịnh vượng – nông nghiệp xanh bền vững”.

Nam Phong