Khi mắc COVID-19, người dân nên và không nên dùng loại thuốc nào?
Theo các chuyên gia, khi mắc COVID-19, người dân không nên tự ý mua thuốc kháng virus để tự điều trị tại nhà. Bởi đây là loại thuốc cần sự kê đơn của nhân viên y tế. Với bệnh truyền nhiễm này, mọi người chỉ nên điều trị theo triệu chứng.
Cẩn trọng nhưng không quá hoang mang trước NB.1.8.1
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Y tế, từ đầu năm đến nay Việt Nam đã ghi nhận 641 ca COVID-19 mắc rải rác tại 39 tỉnh, thành, không có ca tử vong. Đáng chú ý, 3 tuần gần đây số ca có xu hướng tăng nhẹ.
Từ đầu năm 2025, xu hướng biến thể SARS-CoV-2 toàn cầu có sự thay đổi, với LP.8.1 thay thế XEC trở thành biến thể chiếm ưu thế vào giữa tháng 3 năm 2025.
Thời gian gần đây LP.8.1 đang suy giảm khi NB.1.8.1 là một biến thể đang được theo dõi (VUM) có các đột biến liên quan đến khả năng lây truyền cao hơn, đang gia tăng về mức độ phổ biến (chiếm 10,7% kết quả giải trình tự gen toàn cầu vào giữa tháng 5 năm 2025). Tuy nhiên các biến thể mới này không có nguy cơ gia tăng đối với sức khỏe cộng đồng so với các biến thể lưu hành khác.
Biến thể NB.1.8.1 được phát hiện vào đầu năm 2025, hiện đã ghi nhận tại 23 quốc gia (Singapore, Hoa Kỳ, Australia, Hàn Quốc, Canada, Vương quốc Anh, Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan,..).
Việc biến thể COVID-19 mới xuất hiện cũng khiến không ít người dân lo lắng. Tuy nhiên WHO và Bộ Y tế cho hay biến thể mới không làm tăng nguy cơ sức khỏe cộng đồng so với các biến thể trước đó, và chưa có dấu hiệu gây triệu chứng nặng hơn. Dù vậy, nhiều người dân vẫn băn khoăn có cần tiêm vaccine hay dự phòng thuốc điều trị trong giai đoạn này.
Việc dùng thuốc kháng virus chỉ áp dụng với những nhóm đối tượng có nguy cơ chuyển nặng, như người cao tuổi, có bệnh nền, suy giảm miễn dịch hoặc phụ nữ có thai (Ảnh minh họa)
Không nên tự sử dụng thuốc kháng virus điều trị COVD-19
Theo đại diện lãnh đạo Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), hiện nay đã có 11 loại thuốc chứa hoạt chất Molnupiravir được cấp giấy đăng ký thuốc, nguyên liệu làm thuốc tại Việt Nam. Với thuốc sử dụng trong điều trị COVID-19, Cục Quản lý Dược khuyến cáo người dân chỉ sử dụng thuốc khi được bác sĩ kê đơn.
Đồng thời mua thuốc tại nơi uy tín, chỉ mua thuốc ở các nhà thuốc, quầy thuốc được cấp phép, có uy tín và địa chỉ rõ ràng. Không mua từ nguồn không rõ ràng như qua các trang mạng xã hội, livestream... Yêu cầu hóa đơn và chứng từ khi mua thuốc, yêu cầu hóa đơn mua hàng để đảm bảo nguồn gốc. Hóa đơn cũng là cơ sở để khiếu nại nếu phát hiện thuốc giả.
Về việc có nên tự sử dụng thuốc kháng virus điều trị COVD-19, theo bác sĩ Thân Mạnh Hùng, Phó Trưởng Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, hiện nay đa số người nhiễm COVID-19 chỉ có triệu chứng nhẹ và tự khỏi sau vài ngày.
Đa số trường hợp bệnh nhân được điều trị hiệu quả với các loại thuốc hạ sốt, giảm đau, xịt họng… thông thường. Không cần điều trị bằng thuốc kháng virus cũng có thể khỏi bệnh sau 5-7 ngày. Người dân có thể chuẩn bị những loại thuốc này tại nhà.
Việc dùng thuốc kháng virus chỉ áp dụng với những nhóm đối tượng có nguy cơ chuyển nặng, như người cao tuổi, có bệnh nền, suy giảm miễn dịch hoặc phụ nữ có thai. Hiện nay các bệnh viện cũng đã chuẩn bị vật tư, thuốc điều trị.
Khi có biểu hiện nặng, người dân có thể đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị phù hợp. Người dân tuyệt đối không tự ý sử dụng, dự phòng điều trị bằng thuốc kháng virus.
Ông Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) khẳng định người dân không được tự mua thuốc kháng virus như Molnupiravir để điều trị COVID-19. Đây là nhóm thuốc kê đơn, chỉ được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ.
"Hiện COVID-19 đã được xếp vào nhóm bệnh truyền nhiễm B, việc điều trị phải tuân theo quy định hiện hành về thu dung cũng như điều trị", ông Đức khuyến cáo.
Theo hướng dẫn hiện hành của Bộ Y tế, thuốc Molnupiravir chỉ được chỉ định cho người từ 18 tuổi trở lên, mắc COVID-19 mức độ nhẹ hoặc vừa, có nguy cơ chuyển sang thể nặng.
Với những người test nhanh dương tính, triệu chứng nhẹ và không thuộc nhóm nguy cơ, có thể cách ly và điều trị tại nhà, theo dõi sát sao sức khỏe, nghỉ ngơi, uống đủ nước, dùng thuốc hạ sốt nếu cần. Nếu có các dấu hiệu như sốt cao không hạ, khó thở, đau tức ngực, SpO₂ giảm… cần đến cơ sở y tế để được thăm khám.
Nhiều người cho rằng khi mắc COVID-19 sẽ cần tuân thủ cách ly để tránh lây lan cộng đồng, nên có thể mua thuốc điều trị bằng hình thức trực tuyến hoặc dược sĩ nhà thuốc tư vấn.
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, hiện nay COVID-19 đã không còn như trong giai đoạn đại dịch, nên nếu người bệnh thuộc nhóm nguy cơ và có triệu chứng, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được khám và kê đơn chính thức, tránh tự ý điều trị tại nhà.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, dù việc mắc hoặc tái mắc COVID-19 sau tiêm vaccine thường không đe dọa đến tính mạng, nhưng vẫn có thể để lại di chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống lâu dài. Nguy cơ này đặc biệt cao đối với người có bệnh nền, sức đề kháng yếu hoặc người cao tuổi. Vì vậy, cần tăng cường sử dụng thực phẩm tăng sức đề kháng, ăn uống, luyện tập thể thao phù hợp.
Đặc biệt, nên phòng ngừa các bệnh liên quan đến đường hô hấp, có thể gây suy hô hấp hay viêm phổi như cúm, phế cầu, để tránh việc nhiễm COVID-19 đồng thời với các bệnh này sẽ làm tình trạng chuyển biến nặng hơn.
