Khi quy chế dân chủ tại doanh nghiệp được chú trọng
Thực hiện tốt quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở tại doanh nghiệp (DN) là tiền đề quan trọng trong việc đảm bảo các quyền, lợi ích chính đáng của người lao động (NLĐ) và ổn định quan hệ lao đông.
Công nhân Công ty TNHH Dệt may Eclat Việt Nam (H.Nhơn Trạch) yên tâm làm việc nhờ doanh nghiệp luôn đối thoại với người lao động. Ảnh: T.My
Tuy nhiên, thực tế không ít DN chưa quan tâm, chú trọng đến công tác nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, NLĐ; việc thực hiện QCDC còn nhiều hạn chế và mang tính hình thức.
* Tạo môi trường làm việc đoàn kết
Trong đợt kiểm tra việc thực hiện QCDC ở cơ sở tại các DN của Ban Chỉ đạo thực QCDC ở cơ sở của tỉnh đầu tháng 7 vừa qua, đoàn ghi nhận sự nỗ lực của các DN trong việc thực hiện tốt QCDC và ổn định quan hệ lao động.
Cụ thể, tại Công ty CP Bột giặt Net (H.Long Thành), từ năm 2014, DN đã ban hành QCDC tại nơi làm việc và công khai cho toàn thể NLĐ những nội dung về tình hình sản xuất, kinh doanh của công ty, thang bảng lương, quy chế nâng lương, thi đua, khen thưởng. Ban giám đốc công ty phối hợp Công đoàn cơ sở duy trì đối thoại định kỳ và tổ chức hội nghị NLĐ hàng năm.
Bí thư Chi bộ công ty Cao Trần Đăng Khoa cho hay, thông qua hội nghị NLĐ được lấy ý kiến từ các tổ Công đoàn, lãnh đạo DN đã nắm bắt, lắng nghe, cải thiện, tạo được sự đồng thuận cao trong NLĐ. Do đó, nhiều năm nay, mối quan hệ lao động tại DN luôn hài hòa và không để tranh chấp lao động xảy ra.
Tại Công ty CP Thiết bị điện (Khu công nghiệp Long Đức, H.Long Thành), mặc dù năm 2022, DN phải di dời nhà máy từ TP.Biên Hòa đến địa điểm mới sản xuất và việc thực hiện QCDC gặp nhiều khó khăn, song tinh thần làm việc của công nhân lao động sớm ổn định; DN cải thiện nhiều chính sách tốt hơn cho NLĐ. Hoạt động này được thể hiện thông qua việc ký kết thỏa ước lao động tập thể. Cụ thể, DN mua bảo hiểm tai nạn 24/24 giờ cho NLĐ; trợ cấp cho NLĐ hoàn cảnh khó khăn và tổ chức các hoạt động cho công nhân vào các dịp lễ, Tết… Hàng tháng, lãnh đạo mời NLĐ lên để trao đổi, bộc bạch những khó khăn, thuận lợi trong công việc.
Tại hội nghị tổng kết 3 chương trình thực hiện Nghị quyết Đại hội Công đoàn tỉnh lần thứ X, nhiệm kỳ 2018-2023, Ủy viên Ban TVTU, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy ĐÀO VĂN PHƯỚC đề nghị tổ chức Công đoàn tăng cường nắm bắt những phát sinh trong quan hệ lao động để giải quyết kịp thời và kiến nghị với chủ DN thực hiện tốt các chính sách theo quy định. Đồng thời, gặp gỡ, đối thoại với chủ DN và NLĐ để tháo gỡ khó khăn, xây dựng quan hệ lao động ổn định trong DN.
Ở một số DN tập trung đông lao động, để ổn định sản xuất, DN đã phối hợp với Công đoàn tổ chức hội nghị NLĐ hàng năm để thông báo kết quả sản xuất, kinh doanh và đưa ra mục tiêu, kế hoạch, những giải pháp trong thời gian tới. Tại hội nghị, lãnh đạo DN thông báo các chính sách liên quan đến quyền lợi NLĐ và những phúc lợi mới nếu có; trực tiếp trao đổi, giải quyết triệt để mọi kiến nghị của NLĐ, không để những mâu thuẫn nhỏ phát sinh, dẫn đến đình công.
Chủ tịch Công đoàn Khu công nghiệp Biên Hòa Nguyễn Thị Tuyết cho hay, việc thực hiện QCDC ở cơ sở tại DN đã phát huy quyền làm chủ của NLĐ, trách nhiệm của chủ DN trong thực hiện đầy đủ các chính sách, quyền lợi của NLĐ, góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định, giảm thiểu tranh chấp lao động. Vì vậy, nếu DN thực hiện QCDC tại nơi làm việc nghiêm túc, bài bản sẽ mang lại nhiều lợi ích trong việc ổn định sản xuất.
* Tạo dựng quan hệ lao động bền vững
Theo Chủ tịch Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Nguyễn Thị Như Ý, thời gian qua, Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh chỉ đạo Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở tích cực hướng dẫn Công đoàn cơ sở đẩy mạnh thực hiện QCDC và phối hợp với lãnh đạo DN xây dựng và ban hành tại DN. Theo đó, tình hình quan hệ lao động đã cải thiện đáng kể, tình trạng đình công, ngừng việc đều giảm. Nhiều DN nhỏ có quy mô từ 100-300 lao động đã tổ chức đối thoại định kỳ hàng tuần, hàng quý với NLĐ.
Các DN quan tâm đến việc ký kết thỏa ước lao động tập thể với nhiều khoản hỗ trợ đáp ứng nguyện vọng NLĐ. Trong 5 năm qua, đã có 413 bản thỏa ước lao động tập thể được ký kết, nâng tổng số bản thỏa ước hiện có lên trên 1,3 ngàn bản, tăng 320 bản so với đầu nhiệm kỳ. Ngoài ra, LĐLĐ tỉnh hoàn thành việc ký kết thỏa ước lao động tập thể nhóm DN sản xuất ngành gỗ nhằm tạo dựng quan hệ lao động phát triển bền vững.
Tuy nhiên, bên cạnh những DN quan tâm thực hiện tốt QCDC, vẫn còn những DN chỉ tập trung vào sản xuất, chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc thực hiện QCDC. Ngoài ra, các DN này không chú trọng tổ chức đối thoại tại nơi làm việc hoặc tổ chức còn mang tính hình thức, đối phó. Mặt khác, chủ DN chưa tạo được bầu không khí thực sự thoải mái để NLĐ có cơ hội bày tỏ tâm tư, nguyện vọng. Đó là nguyên nhân xảy ra tình trạng đình công, lãn công tại DN.
Theo Phó trưởng ban phụ trách Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai Phạm Văn Cường, việc xây dựng và thực hiện QCDC trong các loại hình DN trên địa bàn tỉnh có tác dụng tích cực, tạo bầu không khí dân chủ, cởi mở, góp phần ổn định và phát triển sản xuất, kinh doanh của DN. Để duy trì quan hệ lao động, nhất là trong thời điểm sản xuất ở một số DN còn khó khăn về đơn hàng, lãnh đạo DN cần tăng cường nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của NLĐ và nếu có phát sinh trong quan hệ lao động cần giải quyết kịp thời. Đồng thời, cần thực hiện đầy đủ các chế độ, chính sách liên quan đến NLĐ.
Trong khi đó, các cán bộ Công đoàn cơ sở cho rằng, một trong những giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện QCDC trong DN là tổ chức tốt các hội nghị NLĐ gắn với thường xuyên tiếp xúc, đối thoại định kỳ. Thông qua thực hiện tốt QCDC, người sử dụng lao động hiểu hơn về trách nhiệm của DN trong bảo đảm việc làm, thu nhập, tạo môi trường làm việc an toàn cho NLĐ.
