Khi tinh thần doanh nhân và trách nhiệm công dân hòa nhịp
'Bản chất của doanh nghiệp trước hết là kinh doanh, tạo ra lợi nhuận. Nhưng tiền không phải là tất cả. Một doanh nghiệp chỉ biết làm giàu cho ông chủ, mà không để lại giá trị gì cho xã hội thì theo tôi là vô nghĩa', ông Lương Minh Tuấn, Chủ tịch Công ty cổ phần Tập đoàn Đạt Phương chia sẻ.

Vai trò, vị trí của doanh nhân ngày càng được trọng thị
1. Ở tuổi 32, ông Tuấn mạnh dạn bước ra khỏi doanh nghiệp nhà nước, tập hợp các cộng sự đồng chí hướng khởi nghiệp. Ở giai đoạn ban đầu nhiều khó khăn, các lãnh đạo của Đạt Phương, mỗi người, tự nguyện đem nhà đi thế chấp để vay ngân hàng mua máy móc, thiết bị cho Công ty.
“Anh em rất tin tưởng và thậm chí chấp nhận rủi ro: nếu thất bại thì vợ con có thể ra đường”, ông Tuấn kể.
Tinh thần đoàn kết, “làm đâu chắc đó”, đặt hiệu quả, chất lượng thi công lên hàng đầu của đội ngũ người lao động trong Công ty đã giúp Đạt Phương gặt hái nhiều thành công, trở thành nhà thầu hạ tầng thuộc tốp đầu Việt Nam, lấn sân vững chắc sang lĩnh vực bất động sản và tới đây là sản xuất công nghiệp với nhà máy kính hoa siêu trắng xuất khẩu sang châu Âu.
“Thành bại tại nhân”, Chủ tịch Đạt Phương xác định như vậy và yếu tố con người, đặc biệt là sự nhiệt huyết của người lao động được ông coi trọng hàng đầu trong quản trị doanh nghiệp. Ông tâm niệm, ngoài việc xây dựng chiến lược kinh doanh cho doanh nghiệp thì điều quan trọng nhất của người làm lãnh đạo là xây dựng hệ thống và kiểm soát vận hành hệ thống.
“Mỗi lĩnh vực, ngành nghề của Đạt Phương gần như đã xây dựng được một hệ thống chuẩn rồi. Anh em được trao quyền để làm. Còn việc của mình chỉ là quan sát, kiểm soát và đánh giá lại. Điều quan trọng nữa là cách chọn người, đặc biệt những vị tướng trên các mặt trận”, ông Tuấn chia sẻ.
Người ta thường ví “thương trường là chiến trường” để nói về sự khốc liệt trong kinh doanh cũng như áp lực cạnh tranh của doanh nghiệp, doanh nhân với các đối thủ cùng ngành, nhưng với doanh nhân Lương Minh Tuấn, đối thủ hàng ngày của ông là chính mình, “phải làm sao duy trì được khát vọng làm việc, cống hiến cho doanh nghiệp, cho xã hội, không để rơi vào trạng thái bằng lòng, nghĩ rằng mình đã trên đỉnh thành công”.
Đây có lẽ cũng là trăn trở của nhiều doanh nhân. Với những “người lính trên mặt trận kinh tế”, xã hội, cộng đồng đòi hỏi họ phải hội tụ các phẩm chất cá nhân như lòng yêu nước, ý thức công dân và các giá trị nhân bản. Có khát vọng làm giàu là chưa đủ, một doanh nhân yêu nước phải biết kết hợp lợi ích cá nhân với lợi ích của đất nước, của người dân, phải làm giàu chính đáng để góp phần đem đến sự thịnh vượng cho đất nước.
2. Hơn ba thập kỷ trước, khi khái niệm “tư nhân” còn mới mẻ trong nền kinh tế Việt Nam, cũng ở tuổi hơn 30, ông Vũ Văn Tiền, Chủ tịch Tập đoàn Geleximco đã lựa chọn con đường mạo hiểm nhất: khởi nghiệp bằng niềm tin vào tương lai của Đổi Mới.
Năm 1993, Tập đoàn Geleximco ra đời, đặt những viên gạch đầu tiên cho mô hình tập đoàn tư nhân đa ngành của Việt Nam, hoạt động trải dài ở nhiều lĩnh vực, từ công nghiệp - năng lượng, bất động sản, tài chính - ngân hàng cho tới dịch vụ, thương mại. Từ đó đến nay, Geleximco và các doanh nghiệp trong hệ sinh thái do ông Tiền sáng lập đã trở thành ví dụ sống động cho tinh thần dấn thân, kiên định và bản lĩnh của doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam.
“Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã thắp sáng khát vọng của doanh nghiệp, khát vọng mà chúng tôi chất chứa mấy chục năm qua. Không còn con đường nào khác, công - tư phải cùng kiến quốc, hay nói cách khác là đồng kiến tạo”, ông Tiền chia sẻ.
Đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới với mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số cho năm 2026 và theo ông Tiền, mức tăng trưởng này không thể đến từ vài tập đoàn lớn, mà phải dựa vào hàng triệu doanh nghiệp nhỏ - những người lao động, nhà sản xuất, nhà xuất khẩu trong các lĩnh vực thủy sản, nông sản, chế biến, công nghiệp nhẹ…
“Xuất khẩu phải huy động được cả triệu người tham gia - như một cuộc hành quân ra trận - thì mới ra được mức tăng trưởng GDP hai con số”, ông đánh giá.
Nức lòng với tinh thần xóa bỏ định kiến, tạo điều kiện đột phá cho phát triển kinh tế tư nhân tại Nghị quyết 68, song doanh nhân Vũ Văn Tiền cũng chờ đợi cơ chế thực thi, điều mà ông gọi là “đường đi nước bước của hành động”.
“Nghị quyết của Bộ Chính trị đã rõ hết rồi, nhưng vấn đề là đường lối thực thi. Phải có sơ đồ rõ: đến đây thì ai ký, ai chịu trách nhiệm cuối cùng”, ông nói.
Với ông, phát triển kinh tế tư nhân không thể chỉ dừng ở ý tưởng, mà phải có hành động thực tiễn, có người chịu trách nhiệm cuối cùng và có cơ chế phối hợp nhịp nhàng.
Ở tuổi ngoài 60, ông Tiền vẫn giữ tinh thần của một người trẻ - dám nghĩ, dám làm và không ngại va chạm. Rất nhiều dự án, ý tưởng lớn đang được ông ấp ủ triển khai, như hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải, các cơ sở sản xuất công nghiệp… Ông cũng luôn truyền cảm hứng lao động, sáng tạo, quyết liệt đó tới các thế hệ kế cận trong doanh nghiệp: “Người trẻ mà không có cảm xúc, không có năng lượng thì không thể làm được việc lớn”.
Hơn 30 năm trên thương trường, doanh nhân Vũ Văn Tiền đã đi qua nhiều giai đoạn của nền kinh tế Việt Nam, từ những năm đầu Đổi Mới cho đến thời đại công nghệ, từ khởi nghiệp đến đồng kiến tạo chính sách.
Xuyên suốt mọi chặng đường, ông theo đuổi một lý tưởng duy nhất: “Kinh doanh hiệu quả, nhưng phải giải được bài toán của đất nước”. Nghe ông nói, vẫn thấy vẹn nguyên năng lượng của người tiên phong, khát khao nhìn thấy một Việt Nam hùng cường được kiến tạo bởi trí tuệ và bản lĩnh của người Việt.
Khát vọng “công - tư kiến quốc” mà ông khởi xướng không chỉ là một tầm nhìn phát triển, mà là lời kêu gọi thế hệ doanh nhân Việt Nam bước vào thời kỳ mới - nơi tinh thần doanh nhân và trách nhiệm công dân hòa làm một.
Và có lẽ, chính từ những doanh nhân đầy ý thức trách nhiệm công dân như thế, dám nghĩ, dám làm, hành động đến cùng, Việt Nam sẽ kiến tạo được một nền kinh tế mạnh mẽ, tự chủ và bền vững hơn trong tương lai.