Khía cạnh mới của cuộc chiến

Tổng thống Cyprus Nikos Christodoulides

Phát biểu trên truyền hình trong buổi lễ tưởng niệm một chỉ huy Hezbollah thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel, ông Hassan Nasrallah, thủ lĩnh phong trào Hezbollah ở Lebanon, cảnh báo sẽ tiến hành một cuộc chiến “không giới hạn” chống lại Israel. Đáng chú ý, thủ lĩnh Hezbollah cũng lần đầu tiên đe dọa Cyprus, nói rằng Hezbollah có thể coi quốc gia này là “một phần của cuộc chiến” nếu tiếp tục cho phép Israel sử dụng các sân bay và căn cứ của mình để diễn tập quân sự.

Theo CNN, Tổng thống Cyprus Nikos Christodoulides lập tức tuyên bố nước này “chưa bao giờ và sẽ không tạo điều kiện cho bất kỳ hành động gây hấn hoặc tấn công chống lại bất kỳ quốc gia nào”. Liên minh châu Âu (EU) cũng tuyên bố Cyprus là thành viên EU, nên “bất kỳ mối đe dọa nào đối với một trong các quốc gia thành viên đều là mối đe dọa đối với EU”.

Theo truyền thông nhà nước Lebanon, trong một nỗ lực nhằm kiểm soát thiệt hại, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lebanon Abdallah Bou Habib đã gọi điện cho người đồng cấp Cyprus, Constantinos Kombos, bày tỏ Lebanon “tiếp tục tin tưởng vào vai trò tích cực của Cyprus trong việc hỗ trợ sự ổn định trong khu vực”.

Nằm ở Đông Địa Trung Hải, trên đường đứt gãy địa chính trị giữa Trung Đông và Nam Âu, về mặt địa lý, Cyprus có vị trí gần với các cuộc xung đột ở Trung Đông hơn là các trung tâm quyền lực châu Âu. Quan hệ ngoại giao giữa Cyprus và Israel bắt đầu từ năm 1960, sau khi hòn đảo này giành độc lập khỏi ách thống trị của thực dân Anh, nhưng Cyprus đã không mở đại sứ quán ở Tel Aviv cho đến năm 1994. Mối quan hệ trở nên căng thẳng trong những năm 1980 và 1990 vì các vấn đề liên quan quan hệ của Israel với Thổ Nhĩ Kỳ và xung đột Arab - Israel, trong đó Cyprus đứng về phía các quốc gia Arab và ủng hộ Nhà nước Palestine.

Đến cuối những năm 1990-2000, quan hệ hai bên được cải thiện, khi Israel bắt đầu chuyển hướng hợp tác kinh tế Đông Địa Trung Hải. Israel cũng đã tìm đến Cyprus như một đối tác để ngăn chặn các mối đe dọa trong khu vực, nhất là từ các nhóm liên kết với Thổ Nhĩ Kỳ và Iran. Những năm gần đây, Israel sử dụng lãnh thổ Cyprus để luyện quân phòng khả năng xảy ra chiến tranh với Hezbollah. Từ tháng 3, Cyprus cho phép các tàu viện trợ đi từ các cảng của mình; đồng ý cho mở một trung tâm hậu cần của EU trên lãnh thổ như một phần trong nỗ lực quốc tế nhằm tạo ra tuyến đường viện trợ nhân đạo qua đường biển tới Gaza. Nicosia đã chỉ trích một số hành động của Israel ở Gaza. Tháng 4, Cyprus ra tuyên bố chung với UAE, lên án vụ tấn công chết người của Israel vào nhóm thiện nguyện World Central Kitchen khiến 7 người thiệt mạng…

Tuy nhiên, trong khi các chuyên gia cho rằng chiến tranh giữa Israel và Hezbollah vẫn khó xảy ra, việc Hezbollah đề cập đến Cyprus sẽ tạo thêm một khía cạnh mới cho cuộc xung đột Israel - Hamas ở Gaza. Nó có nghĩa lần đầu tiên một quốc gia EU có nguy cơ bị lôi kéo trực tiếp tham gia vào cuộc chiến mở rộng ở Gaza.

VIỆT KHUÊ