Khổ sở vì nổi mề đay do nắng nóng

Bác sĩ Anh Thư, chuyên khoa Da liễu-Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh thăm khám cho người bệnh.

Tăng 30% ca đến khám vì bệnh mề đay

Theo thông tin từ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, vào mùa nóng, mỗi tuần, bệnh viện tiếp nhận 40 ca mề đay, tăng 30% so với trước đó. Nhiều trường hợp mất ngủ, nhiễm trùng, sưng mặt, khó thở, sốc phản vệ.

Anh N.X.T. (22 tuổi) nhưng tới 12 năm bị mề đay. Thời gian gần đây dù bận thi cử, nhưng chàng trai này liên tục vào viện vì ngứa mề đay. Tất cả vùng da khuỷu chân, khuỷu tay, quanh bụng của T. đều dày cộm.

Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa I Trần Nguyễn Anh Thư, chuyên khoa Da liễu-Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, tư vấn T. phải “cai” gãi thì mới hạn chế số lần ngứa xuất hiện. T. lắc đầu không làm được.

Kết quả xét nghiệm 60 dị nguyên tìm nguyên nhân gây dị ứng cho thấy anh T. dị ứng với nhiều nhóm, trong đó có nhóm dị nguyên về hô hấp như bụi nhà và mạt bụi nhà. Bên cạnh đó anh còn có cơ địa nổi mề đay khi thời tiết thay đổi. Đây là nguyên nhân khiến anh thường xuyên bị ngứa khi nổi mề đay. Trước đây anh đã từng 3 lần phải nhập viện cấp cứu vì bệnh này.

Mề đay (hay mày đay) là phản ứng của của hệ miễn dịch trước các tác nhân gây dị ứng. Mề đay mạn tính như anh T. thường đáp ứng kém với các giải pháp điều trị.

Anh T. được tư vấn duy trì sử dụng thuốc kháng histamin hàng ngày, theo đúng chỉ định của bác sĩ để kiểm soát bệnh. Đồng thời, hạn chế tiếp xúc với các dị nguyên gây dị ứng, cũng như tránh thay đổi nhiệt độ môi trường quá đột ngột.

Bà P.T.A. (46 tuổi, Đồng Nai) cũng khốn khổ khi bị rối loạn giấc ngủ vì mề đay trong mùa nắng nóng. Suốt từ Tết đến nay, bà phải chịu những cơn ngứa hành hạ cả ngày lẫn đêm.

Khi làm xét nghiệm dị nguyên, phát hiện bà A. dương tính với nhiều dị nguyên thuộc nhóm hô hấp và thức ăn. Người bệnh được kê đơn kết hợp thuốc kháng histamin với liều cao gấp 4 lần bình thường mới kiểm soát được tình trạng bệnh ổn định. Hiện sau 3 tháng điều trị, bà A. chỉ còn dùng thuốc duy trì ở liều bình thường.

Biểu hiện của bệnh mề đay là những vết sẩn.

Cẩn trọng với những biến chứng của mề đay

Mề đay là bệnh dị ứng phổ biến, khoảng 15%-25% dân số mắc bệnh này. Nổi mề đay xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng với tác nhân gây dị ứng.

Bệnh mề đay chia thành 2 loại. Nếu thời gian diễn tiến bệnh dưới 6 tuần là mề đay cấp tính. Còn mề đay mạn tính diễn ra trong vòng ít nhất 6 tuần liên tiếp, xuất hiện triệu chứng của mề đay ít nhất 2 ngày/tuần.

Có rất nhiều nguyên nhân gây mề đay, phổ biến nhất là do thức ăn (trứng, cá, sữa, thịt, hải sản, đồ hộp, đồ lên men, tinh bột, thức uống có cồn); thuốc; nọc độc côn trùng; tác nhân đường hô hấp (bụi, lông chó mèo, khói thuốc); hóa chất (thuốc nhuộm, chất bảo quản, mỹ phẩm).

Bác sĩ Thư cho hay, khoảng 50% số ca mề đay mạn tính do các yếu tố vật lý, như dị ứng ánh nắng, nước hay thời tiết quá lạnh hoặc quá nóng; do gắng sức, stress; do rung lắc. Mề đay cũng xuất hiện khi mắc các bệnh tự miễn, đái tháo đường, viêm mạch, hoặc ung thư. 50%-60% người bị mề đay liên quan đến yếu tố di truyền. Mề đay tự phát (vô căn) là không tìm ra nguyên nhân, chiếm khoảng 50% ca bệnh.

Mề đay cấp tính mức độ nhẹ có thể tự khỏi theo thời gian khi ngừng tiếp xúc với dị nguyên, hoặc đáp ứng tốt giảm dần với thuốc kháng histamin trong vài ngày đến vài tuần.

Tuy nhiên, mề đay mạn tính do di truyền và vô căn khả năng tự khỏi thấp. Bệnh tái phát nhiều lần nên điều trị chính là thuốc kháng histamin để giảm bớt triệu chứng ngứa, khó chịu. Người bệnh phải dùng thuốc duy trì kéo dài nếu triệu chứng của bệnh gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Đặc điểm chung của bệnh nhân mề đay mạn tính là có cơ địa (gene) dị ứng. Tức là người bệnh dễ đồng mắc các bệnh dị ứng khác như viêm da cơ địa, viêm mũi dị ứng, hen suyễn… gây khó chịu ở nhiều cơ quan cùng lúc và tăng nguy cơ diễn tiến nặng.

Bên cạnh đó, có hàng ngàn dị nguyên gây bệnh mề đay nhưng chỉ một phần nhỏ có thể xét nghiệm chẩn đoán. Một người có thể bị ứng với nhiều dị nguyên, và các loại dị nguyên có thể khác nhau ở mỗi thời điểm.

Bác sĩ Thư khuyến cáo người bệnh không nên tự điều trị mề đay. Khi da có triệu chứng là các nốt sẩn phù nhiều hình dạng (tròn, bầu dục, vòng) với nhiều kích thước (vài mm đến hơn 10cm), kèm ngứa nhiều, châm chích cần tới bệnh viện khám để tìm nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp…

"Đặc biệt, nếu nổi mề đay kèm sưng môi, buồn nôn, tim đập nhanh, lạnh run, người bệnh có thể đang rơi vào sốc phản vệ, cần được đưa đến khoa cấp cứu tại bệnh viện ngay lập tức", bác sĩ Thư khuyến cáo.