Khó tránh 'vừa đá bóng, vừa thổi còi' trong tham mưu, giúp việc

Theo Báo cáo của Chính phủ, 12 tỉnh, TP thực hiện thí điểm (trừ TP HCM) đã hợp nhất 03 văn phòng để thành lập Văn phòng chung. 11 địa phương cho biết, sau hợp nhất đã tinh gọn được 27 đơn vị cấp phòng thuộc các văn phòng. Việc thực hiện thí điểm hợp nhất đã đạt được mục tiêu sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế và giảm số lượng cấp phó.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, Văn phòng chung thực hiện chức năng tham mưu, phục vụ nhiều đối tượng khác nhau nên khó đảm bảo tính khách quan trong hoạt động tham mưu đối với công tác quản lý nhà nước của UBND, công tác giám sát của HĐND và Đoàn ĐBQH (khó tránh khỏi tình trạng “vừa đá bóng, vừa thổi còi” trong công tác tham mưu, giúp việc đồng thời cho hệ thống cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp).

Việc hợp nhất 3 văn phòng còn mang tính cơ học, chỉ giảm đầu mối người đứng đầu (Chánh Văn phòng và người đứng đầu đơn vị thuộc Văn phòng), chưa giảm được cấp phó và công chức lãnh đạo, quản lý cấp phòng.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban thẩm tra đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện Báo cáo tổng két thực hiện thí điểm. Ảnh: P.Thảo

Bên cạnh đó, thời gian thí điểm hợp nhất ngắn nên Văn phòng chưa thể sắp xếp, điều động công chức lãnh đạo, quản lý cho phù hợp với vị trí việc làm và năng lực công tác để đảm bảo số lượng cấp phó tại các phòng, ban chuyên môn theo quy định.

Sau khi hợp nhất, Chánh Văn phòng phải đảm nhận khối lượng lớn công việc nên công tác chỉ đạo, điều hành và triển khai công việc gặp khó khăn do Văn phòng vừa tham mưu UBND cấp tỉnh triển khai thực hiện nhiệm vụ, đồng thời tham mưu với Đoàn ĐBQH, HĐND cấp tỉnh trong việc giám sát UBND cấp tỉnh thực hiện các nhiệm vụ đó.

Trong công tác chuyên môn, các Phó Chánh Văn phòng có sự độc lập tương đối khi tham mưu, phục vụ đối với từng chủ thể cấp trên; theo đó Chánh Văn phòng phải giữ vai trò điều hòa, phối hợp hoạt động giữa các Phó Chánh Văn phòng và các phòng, ban chuyên môn nên cũng có khó khăn trong việc phát huy vai trò người đứng đầu và chế độ thủ trưởng cơ quan...

Vì vậy, đa số các địa phương triển khai thực hiện thí điểm kiến nghị chỉ nên thực hiện hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH với Văn phòng HĐND cấp tỉnh và giữ nguyên Văn phòng UBND cấp tỉnh.

Trên cơ sở tổng hợp báo cáo của các địa phương thực hiện thí điểm, Chính phủ thống nhất với kiến nghị của đa số các địa phương, nên giữ mô hình tổ chức Văn phòng UBND cấp tỉnh là cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và chỉ thực hiện hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH với Văn phòng HĐND cấp tỉnh thành bộ máy tham mưu, giúp việc chung (Văn phòng chung) của Đoàn ĐBQH và HĐND cấp tỉnh.

Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật đánh giá cao trách nhiệm của Chính phủ trong việc triển khai thực hiện và tổ chức tổng kết việc thí điểm chủ trương hợp nhất 3 Văn phòng. Do thời gian thực hiện thí điểm chưa nhiều (hơn 01 năm) nên việc tồn tại một số vướng mắc, bất cập nêu trên là có thể lý giải được.

Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ tổng kết kỹ lưỡng cả về cơ sở lý luận và thực tiễn cũng như quá trình tổ chức và hoạt động của bộ máy giúp việc các Đoàn ĐBQH để đề xuất được mô hình bộ máy giúp việc phù hợp, khoa học, hiệu quả, bảo đảm tính ổn định, lâu dài.

Trên cơ sở kết quả tổng kết thực hiện Nghị quyết số 580, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ khẩn trương xây dựng đề án, phương án về mô hình tổ chức các cơ quan giúp việc cho Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND cấp tỉnh để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Phát biểu kết thúc nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho biết, sau 01 năm thực hiện thí điểm, việc hợp nhất Văn phòng ĐBQH, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND chưa đạt được mục tiêu, yêu cầu mong muốn đặt ra.

Trên cơ sở các ý kiến thảo luận, góp ý tại phiên họp, Chính phủ tiếp tục hoàn thiện lại Báo cáo để trình UBTVQH, đồng thời báo cáo với Bộ Chính trị về kết quả thực hiện thí điểm.

Phương Thảo