Khó xử phạt việc dùng chất cấm trong thực phẩm sơ chế
Việc xử lý vi phạm sử dụng chất cấm trong sơ chế, chế biến một số thực phẩm còn chưa khả thi, trong khi đó có nhiều trường hợp chống đối cơ quan chức năng, lợi dụng kẽ hở của pháp luật để sai phạm. Đó là một trong những khó khăn đảm bảo an toàn thực phẩm tại Chợ đầu mối nông sản Thủ Đức, TP.HCM.
Lo ngại chất cấm trong thực phẩm sơ chế
Khu vực trong Chợ đầu mối nông sản Thủ Đức hiện có 1.424 điểm kinh doanh, chủ yếu là bán trái cây, rau củ.
Còn khu vực ngoài chợ và các tuyến đường xung quanh chợ, thuộc địa bàn các phường Bình Chiểu, Hiệp Bình Phước, Tam Bình của thành phố Thủ Đức, có khoảng 237 hộ kinh doanh, trong đó có 98 hộ không đăng ký kinh doanh. Đa phần các cơ sở này sơ chế nông sản như chuối bào, sả bào, trái cây, rau muống bào…
Một cơ sở sơ chế sản bên ngoài khuôn viên chợ đầu mối Thủ Đức khẳng định không dùng chất cấm để làm trắng, bảo quản sản phầm đồ xay, bào sẵn (Ảnh Kim Dung)
Ngoài ra, có một lượng không nhỏ lao động tự do, bán lẻ các loại hàng như hành lá, củ hành, tỏi ớt.
Theo BS.CK2 Nguyễn Văn Khuôn, Trưởng phòng Y tế thành phố Thủ Đức, những người kinh doanh xung quanh chợ thường không có nơi buôn bán cố định, thường xuyên lấn chiếm vỉa hè, lòng đường.
Đáng nói, các cơ sở kinh doanh ở bên ngoài chợ thường xuyên thay đổi tên người đại diện pháp luật hoặc địa điểm kinh doanh. Đặc biệt, các cơ sở sơ chế thực phẩm như bắp chuối bào, sả bào, rau muống bào là cơ sở nhỏ lẻ, hoạt động trên đất thuê mướn của các hộ dân xung quanh chợ.
Do vậy, các cơ sở được xây dựng tạm bợ, các quy trình sơ chế biến thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, thường xuyên chỉ có nhân viên làm thuê làm việc với đoàn kiểm tra.
Khi đoàn kiểm tra lập biên bản, mời về làm việc thì những người này không hợp tác, không đến làm việc, trả mặt bằng, chuyển địa điểm kinh doanh... gây khó khăn cho việc kiểm tra, xử lý.
Rau muống bào, măng chua có thể được bỏ chất bảo quản, làm trắng (Ảnh minh họa Kim Dung)
Phòng Y tế thành phố Thủ Đức đã chủ trì đoàn kiểm tra liên ngành về an toàn thực phẩm, kiểm tra được 17 cơ sở, trong đó có 10 cơ sở bán rau muống bào, bắp chuối bào, măng chua, sả bào, nấm. Qua đó xử lý 3 cơ sở sơ chế sẵn (gồm 2 cơ sở sả bào, 1 bắp chuối).
Phải thêm chế tài xử phạt
Thực tế cho thấy, việc xử lý vi phạm sử dụng chất cấm trong sơ chế, chế biến thực phẩm hiện nay không khả thi. Việc thu giữ, bảo quản tang vật chờ xử lý vi phạm hành chính rất khó.
Theo quy định, khi đoàn an toàn thực phẩm tiến hành kiểm tra sản phẩm nghi sử dụng chất cấm, thời gian từ khi lấy mẫu gửi phòng kiểm nghiệm đến khi có kết quả, lượng hàng hóa niêm phong sẽ bị hư hại, chủ lô hàng bỏ hàng, chuyển nơi kinh doanh khác.
Chợ đầu mối nông sản Thủ Đức rộng lớn nhưng chỉ có một tổ về an toàn thực phẩm (Ảnh Kim Dung)
Bên cạnh đó, mỗi lần xử phạt chỉ bằng 10% tổng giá trị hàng hóa, với những mặt hàng như măng, rau muống… đều không đáng kể, không đủ sức răn đe.
BS Nguyễn Văn Khuôn nói: “Cần phải ban hành các chế tài, có thông tư nghị định hướng dẫn làm sao để khả thi, đặc biệt là phải mang tính chất răn đe. Đây là vấn đề rất quan tâm của toàn xã hội. Việc sử dụng chất cấm trong sơ chế chế biến, sử dụng hóa chất quá liều lượng cho phép, cần phải xử lý nghiêm. Nhiều người lợi dụng những kẽ hở của pháp luật và chống đối các cơ quan chức năng”.
Riêng trong Chợ đầu mối Thủ Đức, chịu sự quản lý của Công ty Cổ phần quản lý và kinh doanh Chợ đầu mối nông sản Thủ Đức, ông Nguyễn Bình Phương, Giám đốc bộ phận kinh doanh, cho biết: “Chợ đã dứt khoát không cho sơ chế tại chợ và khi vào chợ phải đóng gói trong các bao bì. Đối với những mặt hàng này thì công ty cũng khuyến cáo với Sở An toàn thực phẩm là nên tập trung vào những mặt hàng có nguy cơ cao về mất vệ sinh an toàn thực phẩm. Đối vơi vấn đề này, chợ cũng thường xuyên vận động tuyên truyền cho thương nhân”.
Theo ông Cao Thanh Bình, Trưởng ban Văn hóa- Xã hội, HĐND TP.HCM, Chợ đầu mối Thủ Đức phải quản lý lượng hàng rất lớn, nhưng hiện không có đội An toàn thực phẩm riêng mà chỉ có tổ An toàn thực phẩm của Đội 2, gây ra khó khăn trong việc kiểm soát an toàn thực phẩm. Do đó, Sở An toàn thực phẩm TP cần phải xem xét để tăng cường lực lượng tại đây.
Ông Cao Thanh Bình cũng cho rằng, không chỉ riêng tại Chợ đầu mối Thủ Đức, mà vấn đề nổi cộm về an toàn thực phẩm tại 3 chợ đầu mối lớn của TP.HCM là tình trạng buôn bán, kinh doanh ở khu vực phía bên ngoài chợ với nhiều nguy cơ không kiểm soát được nguồn gốc hàng hóa và an toàn thực phẩm, mất an ninh trật tự, không đảm bảo an toàn giao thông...
Do đó, trong ngày 15/8, Ban Văn hóa- Xã hội, HĐND TP sẽ tham mưu bằng văn bản gửi UBND TP.HCM kiến nghị khẩn trương có giải pháp giải quyết tình trạng trên.
