Khoa học và công nghệ kiến tạo các giải pháp thúc đẩy các mô hình tăng trưởng xanh

Các đại biểu tại lễ khai mạc.

Phát biểu ý kiến khai mạc, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh: Tại chuyến công tác Hoa Kỳ vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định: “Thời gian qua, Việt Nam đã khẳng định trách nhiệm của mình đối với các công việc chung của cộng đồng quốc tế bằng những đóng góp tích cực, chủ động. Việt Nam được Liên Hiệp Quốc coi là một trong những quốc gia đi đầu trong việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững. Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, Việt Nam cam kết thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net-Zero) vào năm 2050”.

Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt phát biểu khai mạc sự kiện.

Cùng với đó, quán triệt tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai Chương trình nghiên cứu khoa học và công nghệ phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với các cơ quan, tổ chức, nhà khoa học, chuyên gia khẩn trương xây dựng và ban hành Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia với mã số KC.16/24-30, nhằm phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam.

Đây là một trong những chương trình hành động nhanh chóng, kịp thời của Bộ Khoa học và công nghệ trong việc thực hiện chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Chương trình này sẽ song hành cùng với các chương trình khoa học và công nghệ quốc gia khác đã và đang thực hiện, đặc biệt là hướng tới công nghệ xanh, công nghệ giảm phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của LHQ năm 2021 (COP26).

Chương trình Khoa học và công nghệ Net Zero sẽ là nền tảng, cơ sở để tạo ra các giải pháp đột phá trong công nghệ thu giữ, lưu trữ các-bon, giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến nền kinh tế xanh, kinh tế tuần, nâng cao và cải thiện chất lượng môi trường sống của Việt Nam; thúc đẩy phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, tạo việc làm trong ngành công nghệ xanh, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng xanh và phát triển bền vững tại Việt Nam.

Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh thêm, Bộ Khoa học và Công nghệ mong muốn Chương trình sẽ được thông tin rộng rãi tới tất cả cộng đồng doanh nghiệp, các viện nghiên cứu, trường đại học và các chuyên gia, nhà khoa học trên cả nước để cùng nhau nghiên cứu, phát triển, giải mã, ứng dụng các công nghệ mới, công nghệ xanh, công nghệ giảm phát thải khí nhà kính trong mọi ngành, mọi lĩnh vực; cùng chung tay để nghiên cứu đề xuất các cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn thúc đẩy các mô hình chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh, từ đó góp phần tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày càng phức tạp.

Ông Nguyễn Hoàng Linh, Vụ trưởng Đánh giá Thẩm định và Giám định Công nghệ giới thiệu các mục tiêu và nội dung chính của Chương trình.

Theo đó, Bộ Khoa học và Công nghệ yêu cầu các đơn vị chức năng của bộ cùng Ban Chủ nhiệm Chương trình Net Zero chủ động bố trí nguồn lực, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện một cách nhanh nhất, thuận lợi nhất trong việc xác định các nhiệm vụ khoa học và công nghệ quốc gia, ưu tiên lựa chọn các nhiệm vụ về NetZero nổi trội, có tính ứng dụng và thực tiễn cao, có khả năng nhân rộng, áp dụng cả về chiều rộng và chiều sâu để tổ chức triển khai có kết quả ngay trong năm 2025.

Sau một thời gian tập trung nghiên cứu, đề xuất của các nhà khoa học, công nghệ và cộng đồng doanh nghiệp trên cả nước theo định hướng của Đảng, Chính phủ, 3 mục tiêu chính của Chương trình Khoa học và công nghệ Net Zero đã được xác định gồm:

1. Cung cấp luận cứ, cơ sở khoa học và thực tiễn đề xuất hoàn thiện cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn, giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước liên quan với mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam;

2. Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn, đề xuất các mô hình và các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội xanh, tuần hoàn, phát thải các-bon thấp, phát triển nguồn nhân lực nhằm mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam;

3. Nghiên cứu, ứng dụng, giải mã, đổi mới và chuyển giao công nghệ, các giải pháp quản lý và kỹ thuật, khoa học công nghệ tiên tiến trong các ngành, lĩnh vực, góp phần quản lý, kiểm kê phục vụ giảm phát thải khí nhà kính; góp phần phát triển công nghệ xanh, sạch, tuần hoàn; góp phần giảm tiêu thụ, chuyển dịch và chuyển đổi năng lượng; góp phần nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ thu hồi, tận dụng và lưu trữ các-bon.

Chương trình kỳ vọng tạo ra các giải pháp đột phá về các công nghệ mới trong các ngành, lĩnh vực như công nghệ về thu giữ và lưu trữ các-bon; công nghệ giảm phát thải khí nhà kính; công nghệ xanh, công nghệ tuần hoàn; các giải pháp quản lý, kỹ thuật phục vụ mục tiêu giảm phát thải, hướng tới chuyển đổi xanh, mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam để giảm đáng kể lượng phát thải của quốc gia, cải thiện chất lượng môi trường và bảo vệ đa dạng sinh học; thúc đẩy phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, tạo việc làm trong ngành công nghệ xanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, góp phần thực hiện mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại Việt Nam.

Trong khuôn khổ sự kiện, các nội dung chính được thiết kế nhằm tạo nên một diễn đàn đa chiều, từ Lễ công bố chương trình đến Hội thảo khoa học và phát biểu chỉ đạo của Lãnh đạo cấp cao. Sự kiện không chỉ là nơi gặp gỡ, trao đổi chuyên môn mà còn là minh chứng cho quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam trong việc đưa khoa học và công nghệ là nền tảng trong việc kiến tạo các giải pháp công nghệ, các cơ chế, chính sách quản lý thúc đẩy các mô hình tăng trưởng xanh của Việt Nam thông qua sự chung tay phát triển của cộng đồng doanh nghiệp và các nhà khoa học, chuyên gia công nghệ, góp phần xây dựng một Việt Nam xanh và bền vững.

Minh Tuấn