Khoán kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo kết quả, sản phẩm
Hà Nội đang lấy ý kiến Nhân dân cho dự thảo Nghị quyết của HĐND TP Hà Nội về quy định một số chính sách phục vụ hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ có sử dụng ngân sách TP Hà Nội bao gồm: khoán kinh phí theo kết quả, sản phẩm của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách TP (thực hiện điểm b Khoản 3 Điều 23 Luật Thủ đô); cơ chế cấp kinh phí khoa học và công nghệ qua Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ TP.
Luật Thủ đô 2024

Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng
Kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ
Theo dự thảo Nghị quyết, kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ được áp dụng hình thức khoán kinh phí theo kết quả, sản phẩm: kinh phí nhiệm vụ khoa học và công nghệ được thực hiện khoán chi, trừ kinh phí chi mua tài sản được trang bị để triển khai nhiệm vụ khoa học và công nghệ, thuê dịch vụ thuê ngoài và đoàn đi công tác nước ngoài; nhiệm vụ khoa học và công nghệ được thực hiện theo phương thức khoán chi đến sản phẩm cuối cùng khi tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ có cam kết về sản phẩm của nhiệm vụ với chỉ tiêu chất lượng chủ yếu cần đạt được.
Trình tự, thủ tục áp dụng hình thức khoán kinh phí theo kết quả, sản phẩm của nhiệm vụ khoa học và công nghệ gồm: tổ chức chủ trì, chủ nhiệm nhiệm vụ khoa học và công nghệ có trách nhiệm xây dựng thuyết minh và dự toán kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Quy chế quản lý nhiệm vụ khoa học và công nghệ của Thủ đô do UBND TP ban hành, trong đó xác định rõ kết quả, sản phẩm trung gian, kết quả, sản phẩm cuối cùng. Đối với mỗi kết quả, sản phẩm cần có bộ tiêu chí đánh giá hoàn thành, bao gồm: chỉ tiêu chất lượng, đơn vị đo, mức chất lượng, yêu cầu khoa học cần đạt; số lượng hoặc quy mô sản phẩm tạo ra.
Cơ quan, đơn vị được UBND TP phân cấp/ủy quyền có trách nhiệm tổ chức thẩm định dự toán kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Trình tự, thủ tục thẩm định dự toán kinh phí theo Quy chế quản lý nhiệm vụ khoa học và công nghệ của Thủ đô do UBND TP ban hành.
Sau khi thẩm định, UBND TP Hà Nội hoặc cơ quan được ủy quyền quyết định tổng kinh phí ngân sách Nhà nước của TP cấp cho nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Trên cơ sở tổng kinh phí được duyệt và các nội dung chi được đề xuất khoán trong thuyết minh, Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội phê duyệt thuyết minh, dự toán chi tiết trong đó xác định mức kinh phí khoán cụ thể cho các kết quả, sản phẩm được khoán, bộ tiêu chí đánh giá hoàn thành. Mức kinh phí khoán được xác định phải đảm bảo đủ để tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ đạt được các sản phẩm và chỉ tiêu chất lượng đã cam kết.
Lập dự toán kinh phí khoán chi
Theo dự thảo Nghị quyết, tổ chức chủ trì nhiệm vụ khoa học và công nghệ lập dự toán kinh phí khoán chi theo nội dung, định mức khoán quy định tại Phụ lục 01 Nghị quyết này; đối với nhiệm vụ trọng điểm, tổng dự toán kinh phí khoán (trừ chi mua nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, mẫu vật, dụng cụ, phụ tùng, vật liệu rẻ tiền mau hỏng,…phục vụ trực tiếp nhiệm vụ) thực hiện được điều chỉnh với hệ số k trong khoảng từ 3 đến 5; trường hợp nhiệm vụ trọng điểm đặc biệt đề xuất lập dự toán cao hơn định mức khoán quy định tại Nghị quyết này, tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ trọng điểm giải trình cụ thể lý do, gửi Sở Khoa học và Công nghệ tổng hợp, phối hợp với Sở Tài chính thẩm định, trình UBND TP xem xét, quyết định hệ số k cao hơn 5.
Đối với trường hợp quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này, căn cứ yêu cầu và tính chất của từng nhiệm vụ cụ thể, đề xuất của các cơ quan tham mưu, UBND TP chủ động quyết định hệ số điều chỉnh k cụ thể và báo cáo HĐND TP tại kỳ họp gần nhất; các nội dung chi mua tài sản được trang bị để triển khai nhiệm vụ khoa học và công nghệ, thuê dịch vụ thuê ngoài và đoàn đi công tác nước ngoài và các nội dung chi, mức chi không quy định tại Nghị quyết này thực hiện theo quy định tại Nghị quyết số 06/2023/NQ-HĐND ngày 4/7/2023 của HĐND TP Hà Nội - Phụ lục 08 quy định định mức lập dự toán thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách Nhà nước của TP Hà Nội.
Về quản lý và sử dụng kinh phí khoán, tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ được hoàn toàn tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong việc quyết định sử dụng kinh phí khoán đã được phê duyệt để triển khai các hoạt động nghiên cứu, đảm bảo đạt được sản phẩm và các chỉ tiêu chất lượng đã cam kết. Tổ chức chủ trì có trách nhiệm ban hành quy chế chi tiêu nội bộ để quản lý việc sử dụng kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ và áp dụng công khai, minh bạch.
Trong quá trình thực hiện, tổ chức chủ trì được quyền điều chỉnh các nội dung, kinh phí chi trong phạm vi tổng kinh phí khoán đã được duyệt, đảm bảo không làm thay đổi mục tiêu, sản phẩm và các chỉ tiêu chất lượng chủ yếu của nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Tổ chức chủ trì có trách nhiệm lưu giữ đầy đủ hồ sơ, chứng từ liên quan đến việc điều chỉnh này để phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra; tổ chức chủ trì có quyền quyết định việc sử dụng kinh phí từ khoản mục chi công lao động để thuê chuyên gia trong và ngoài nước (ngoài các thành viên chính thức của nhiệm vụ) theo mức kinh phí thỏa thuận giữa tổ chức chủ trì và chuyên gia. Việc thuê chuyên gia phải phù hợp với yêu cầu chuyên môn của nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Hồ sơ thuê chuyên gia phải được lưu giữ đầy đủ.
Trường hợp trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, tổ chức chủ trì và chủ nhiệm nhiệm vụ thực hiện các biện pháp tiết kiệm kinh phí và vẫn đảm bảo đạt được các sản phẩm và chỉ tiêu chất lượng đã cam kết, phần kinh phí tiết kiệm được sẽ không bị thu hồi. Tổ chức chủ trì và chủ nhiệm nhiệm vụ có quyền quyết định việc sử dụng phần kinh phí tiết kiệm này cho các hoạt động khoa học và công nghệ khác của đơn vị, phục vụ mục tiêu nâng cao năng lực nghiên cứu và phát triển, chi khen thưởng cho các cá nhân tham gia thực hiện nhiệm vụ; kinh phí không khoán chi được quản lý, sử dụng theo các quy định hiện hành về quản lý ngân sách Nhà nước và quản lý tài chính nhiệm vụ khoa học và công nghệ.
TP quyết định thành lập Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ
Dự thảo Nghị quyết nêu rõ, UBND TP quyết định thành lập Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ TP để tài trợ, hỗ trợ, cấp kinh phí cho các nhiệm vụ, hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; nguồn kinh phí của quỹ được hình thành từ kinh phí cấp ban đầu, kinh phí cấp bổ sung hằng năm từ ngân sách Nhà nước, các khoản đóng góp tự nguyện, hiến, tặng của tổ chức, cá nhân và nguồn kinh phí hợp pháp khác.
Việc quản lý, sử dụng kinh phí Quỹ đảm bảo công khai, minh bạch, đúng mục đích, hiệu quả và tuân thủ các quy định hiện hành của Luật Ngân sách Nhà nước và các văn bản liên quan; quỹ Phát triển khoa học và công nghệ TP không phải áp dụng quy định về bảo toàn vốn, được phép chấp nhận rủi ro đối với phần kinh phí cấp cho các nhiệm vụ, hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Các loại kinh phí được cấp qua Quỹ khoa học và công nghệ TP gồm: kinh phí nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp TP; kinh phí tài trợ, hỗ trợ nhiệm vụ, hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo cho các tổ chức, cá nhân, DN theo Quyết định tài trợ, hỗ trợ của cấp có thẩm quyền.
Những quy định tại Điều 23 Luật Thủ đô 2024 không chỉ tạo hành lang pháp lý vững chắc mà còn thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của TP Hà Nội trong việc xây dựng một hệ sinh thái khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển, đưa Thủ đô trở thành trung tâm hàng đầu trong lĩnh vực này, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô trong Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
TS Nghiêm Đình Đạt, Trưởng khoa Nhà nước và Pháp luật, Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong TP Hà Nội